Οθωμανικά χρόνια, Τα βακούφια
Οι Οθωμανοί εκτιμούσαν πολύ τα οφέλη της Εγνατίας και μολονότι πολλά τμήματα του δρόμου είτε τα άλλαξαν είτε τα χρησιμοποιούσαν όπως ήταν από παλιά, αυτή παρέμενε η κύρια οδική αρτηρία που συνέδεε την Κωνσταντινούπολη με την Αλβανία.Αυτό το επιβεβαιώνει ο μεγάλος αριθμός των βακουφιών που δημιουργήθηκε από τους πιο ξακουστούς τιτλούχους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον 15ο - 16ο αι..
Τα βακούφια ιδρύθηκαν σε νεοκατακτημένη γη και είχαν σκοπό να στηρίξουν τους μουσουλμάνους που είχαν εγκατασταθεί σε χωριά κυρίως εγκαταλειμμένα από τους χριστιανούς κατοίκους τους. Το κράτος μετέφερε νομάδες από τη Μ.Ασία με τη βία και τους εγκατέστησε σε ορισμένη γη κατά μήκος των γνωστών δρόμων και γύρω από τις μεγάλες πόλεις. Με αυτό τον τρόπο προσπάθησε να ασφαλίσει τη γη από διάφορους κινδύνους. Τα χωριά που ανήκαν στα βακούφια δεν πλήρωναν ορισμένους φόρους και μερικά από αυτά κατοικήθηκαν από σκλάβους που αιχμαλωτίστηκαν στους πολέμους ή αγοράστηκαν.
Μερικά μεγάλα βακούφια ιδρύθηκαν κατά μήκος της Εγνατίας κυρίως στα χρόνια της εξάπλωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μία αύξηση του αριθμού των βακουφίων παρατηρείται στα χρόνια που ήταν Σουλτάνοι ο Μουράτ Β΄, ο Βαγιαζίτ Β΄ και ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής. Την περίοδο αυτή η Εγνατία ήταν από τους μεγαλύτερους και σπουδαιότερους δρόμους στην αυτοκρατορία και γι' αυτό το λόγο έδειχναν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη του. Τα εισοδήματα των χωριών της περιοχής καθώς και των βακουφιών δίνονταν για τα κοινωφελή ιδρύματα και κατ' επέκταση βελτίωναν το δρόμο.
Το πιο σημαντικό και εκτενές βακούφι σε όλο το μήκος της Εγνατίας ήταν του Gazi Evrenos και των απογόνων του. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις Σέρρες 8 χωριά και τσιφλίκια ανήκαν στο βακούφι και στον Καζά της Θεσσαλονίκης 59 χωριά ανήκαν στο βακούφι σε μια έκταση που υπερέβαινε τα 1200 χλμ. Τα βακούφια επίσης είχαν σημαντικά εισοδήματα από βοσκοτόπια και τη λίμνη Yenice - i- Vardar
( Λίμνη των Γιαννιτσών).
Τον 15ο αι. ο Σουλτάνος Μουράτ Β΄ φρόντισε ιδιαίτερα για την ανοικοδόμηση διαφόρων κτιρίων και την ίδρυση των απαραίτηταν βακουφιών για να εξασφαλίσει την λειτουργικότητα του δρόμου. Στα 1427 -1428 ανέγειρε μια μεγάλη και σπουδαία γέφυρα στον ποταμό Έβρο. Η γέφυρα είχε 174 αψίδε και αρχικά μήκος 392μ. Η περιοχή που ήταν επικίνδυνη εξ αιτία ενεδρευτικών σωμάτων στα δάση και τους βάλτους έγινε ασφαλής.
Μερικά βακούφια εμφανίστηκαν και στη Θεσσαλονίκη για να συντηρηθουν τα νεοϊδρυμένα τζαμιά καθώς 15 τουλάχιστον εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά.
Σημαντικός ήταν ο αριθμός των βακουφιάβ και την εποχή του Βαγιαζίτ Β΄, επειδή η Εγνατία είχε πολύ σημαντικό ρόλο κατά τον Β΄πόλεμο με τους Βενετούς. (1499-1502). Το ίδιο παρατηρείται και την εποχή του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, ο οποίος οδήγησε έναν στρατό 300.000 ανδρών στην Αλβανική ακτή και στη συνέχεια με τα καράβια του οθωμανικού στόλου πέρασε στη Ιταλία.
Τον 17ο και 18ο αι. τα βακούφια που δημιουργήθηκαν ήταν πολύ μικρά. Αυτό δείχνει ότι μαζί με την παρακμή του κράτους παραμελήθηκαν η Εγνατία και όλοι οι άλλοι δρόμοι.
Οι Οθωμανοί εκτιμούσαν πολύ τα οφέλη της Εγνατίας και μολονότι πολλά τμήματα του δρόμου είτε τα άλλαξαν είτε τα χρησιμοποιούσαν όπως ήταν από παλιά, αυτή παρέμενε η κύρια οδική αρτηρία που συνέδεε την Κωνσταντινούπολη με την Αλβανία.Αυτό το επιβεβαιώνει ο μεγάλος αριθμός των βακουφιών που δημιουργήθηκε από τους πιο ξακουστούς τιτλούχους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον 15ο - 16ο αι..
Τα βακούφια ιδρύθηκαν σε νεοκατακτημένη γη και είχαν σκοπό να στηρίξουν τους μουσουλμάνους που είχαν εγκατασταθεί σε χωριά κυρίως εγκαταλειμμένα από τους χριστιανούς κατοίκους τους. Το κράτος μετέφερε νομάδες από τη Μ.Ασία με τη βία και τους εγκατέστησε σε ορισμένη γη κατά μήκος των γνωστών δρόμων και γύρω από τις μεγάλες πόλεις. Με αυτό τον τρόπο προσπάθησε να ασφαλίσει τη γη από διάφορους κινδύνους. Τα χωριά που ανήκαν στα βακούφια δεν πλήρωναν ορισμένους φόρους και μερικά από αυτά κατοικήθηκαν από σκλάβους που αιχμαλωτίστηκαν στους πολέμους ή αγοράστηκαν.
Μερικά μεγάλα βακούφια ιδρύθηκαν κατά μήκος της Εγνατίας κυρίως στα χρόνια της εξάπλωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μία αύξηση του αριθμού των βακουφίων παρατηρείται στα χρόνια που ήταν Σουλτάνοι ο Μουράτ Β΄, ο Βαγιαζίτ Β΄ και ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής. Την περίοδο αυτή η Εγνατία ήταν από τους μεγαλύτερους και σπουδαιότερους δρόμους στην αυτοκρατορία και γι' αυτό το λόγο έδειχναν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη του. Τα εισοδήματα των χωριών της περιοχής καθώς και των βακουφιών δίνονταν για τα κοινωφελή ιδρύματα και κατ' επέκταση βελτίωναν το δρόμο.
Το πιο σημαντικό και εκτενές βακούφι σε όλο το μήκος της Εγνατίας ήταν του Gazi Evrenos και των απογόνων του. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις Σέρρες 8 χωριά και τσιφλίκια ανήκαν στο βακούφι και στον Καζά της Θεσσαλονίκης 59 χωριά ανήκαν στο βακούφι σε μια έκταση που υπερέβαινε τα 1200 χλμ. Τα βακούφια επίσης είχαν σημαντικά εισοδήματα από βοσκοτόπια και τη λίμνη Yenice - i- Vardar
( Λίμνη των Γιαννιτσών).
Τον 15ο αι. ο Σουλτάνος Μουράτ Β΄ φρόντισε ιδιαίτερα για την ανοικοδόμηση διαφόρων κτιρίων και την ίδρυση των απαραίτηταν βακουφιών για να εξασφαλίσει την λειτουργικότητα του δρόμου. Στα 1427 -1428 ανέγειρε μια μεγάλη και σπουδαία γέφυρα στον ποταμό Έβρο. Η γέφυρα είχε 174 αψίδε και αρχικά μήκος 392μ. Η περιοχή που ήταν επικίνδυνη εξ αιτία ενεδρευτικών σωμάτων στα δάση και τους βάλτους έγινε ασφαλής.
Μερικά βακούφια εμφανίστηκαν και στη Θεσσαλονίκη για να συντηρηθουν τα νεοϊδρυμένα τζαμιά καθώς 15 τουλάχιστον εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά.
| Όταν ο Μουράτ Β΄ κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη (1430), για να διαιωνίσει την ιστορική εκείνη μέρα της άλωσης της πόλης, διέταξε και χαραξαν σε μία μαρμάρινη κολώνα του βόρειου κλίτους του ναού της Αχειροποιήτου τη φράση που σώζεται και σήμερα: "Ο Σουλτάνος Μουράτ πήρε τη Θεσσαλονίκη το 833 (=1430). |
Σημαντικός ήταν ο αριθμός των βακουφιάβ και την εποχή του Βαγιαζίτ Β΄, επειδή η Εγνατία είχε πολύ σημαντικό ρόλο κατά τον Β΄πόλεμο με τους Βενετούς. (1499-1502). Το ίδιο παρατηρείται και την εποχή του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, ο οποίος οδήγησε έναν στρατό 300.000 ανδρών στην Αλβανική ακτή και στη συνέχεια με τα καράβια του οθωμανικού στόλου πέρασε στη Ιταλία.
Τον 17ο και 18ο αι. τα βακούφια που δημιουργήθηκαν ήταν πολύ μικρά. Αυτό δείχνει ότι μαζί με την παρακμή του κράτους παραμελήθηκαν η Εγνατία και όλοι οι άλλοι δρόμοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου