Τα παραμύθια της ζωής μας : 200 χρόνια Αδελφοί Γκριμ

Συμπληρώνονται φέτος 200 χρόνια από την έκδοση του πρώτου βιβλίου , το 1812, των Αδελφών Γκριμ,
" Παιδικά και Οικογενειακά Παραμύθια" .

Το εξώφυλλο του "Kinder - und Hausmärchen" (1812)

Το βιβλίο αυτό περιείχε τα γνωστά παραμύθια - Η Κοκκινοσκουφίτσα, Ο Χάνσελ και η Γκρέτελ, Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι, Η Ωραία Κοιμωμένη, Η Ραπουνζέλ- αλλά και αστεία, μύθους, θρύλους, ανέκδοτα και διάφορες παραδοσιακές ιστορίες. Αρχικά ήταν μια επιστημονική μελέτη.

Η Κοκκινοσκουφίτσα από τον Γκυστάβ Ντορέ

 Ο Γιάκομπ και ο Βίλχεμ Γκριμ συνέλεξαν τα γερμανικά λαϊκά παραμύθια.  Η εποχή τους- μέσα του 19ου αι.- είναι η εποχή της βιομηχανικής επανάστασης και της μετατροπής των αγροτικών κοινωνιών σε αστικές.Τα δύο αδέλφια ήθελαν να διασώσουν αυτή την προφορική παράδοση , που κινδύνευε να χαθεί με τις γρήγορες αλλαγές στην κοινωνία.

Χάνσελ και Γκρέτελ

Οι Αδελφοί Γκριμ ταξίδευσαν από τόπο σε τόπο , άκουσαν τις ιστορίες που αφηγούνταν κυρίως μορφωμένες γυναίκες ή γυναίκες του λαού. Στη συνέχεια κρατούσαν σημειώσεις και μετά τις μελετούσαν. Οι Γκριμ ενδιαφέρθηκαν να αποδώσουν τις ιστορίες με γλώσσα "καθαρή". Αυτό όμως τους οδήγησε να κάνουν επιλογή στο υλικό τους και να αποκλείσουν ή να απομακρυνθούν από τις ιστορίες που είχαν διηγηθεί απλοί και αμόρφωτοι άνθρωποι.

"Η Χιονάτη". Εικονογράφηση του Heinrich Leutemann ή του Carl Offterdinger

Οι ιστορίες μεταμορφώθηκαν. Η υπόθεση παρέμεινε η ίδια , αλλά στην ουσία είχαν αφαιρεθεί πολλά στοιχεία , όπως η χονδροειδής γλώσσα και το χυδαίο χιούμορ.

"Η Ωραία Κοιμωμένη", Αλεξάντερ Ζικ (1845 - 1907)

Σε μεταγενέστερες εκδόσεις οι ιστορίες διπλασιάστηκαν σε έκταση σε σχέση με την αρχική τους μορφή με πρόσθετα λογοτεχνικά στοιχεία. Με τον καιρό το βιβλίο τους άλλαξε χαρακτήρα και έτσι μπορούσαν να το χρησιμοποιούν οι γονείς ως ανάγνωσμα στα παιδιά τους πριν τον ύπνο. Γι αυτό το λόγο τα παραμύθια" καθαρίστηκαν" από στοιχεία ακατάλληλα για παιδιά, όπως τολμηρό χιούμορ ή σεξουαλικά υπονοούμενα.

Ραπουνζέλ

Με αυτά τα παραμύθια και άλλες ιστορίες μεγάλωσαν γενιές και γενιές παιδιών. Ανάμεσα τους και εγώ. Τα περισσότερα τα άκουσα , δεν τα διάβασα, γιατί τα βιβλία ήταν μια πολυτέλεια την εποχή που εγώ ήμουν παιδί. Υπήρξαν όμως τα αγαπημένα μου ακούσματα. Αργότερα τα διηγήθηκα πολλές φορές στα δικά μου τα παιδιά αλλά και  τους τα διάβασα ούτε και θυμάμαι πόσες. Πολλές και διαφορετικές εκδόσεις  ανάλογα με την ηλικία των παιδιών βρίσκονται στη βιβλιοθήκη μας. Τα παραμύθια και η εικονογράφηση των παραμυθιών εξακολουθούν  να με γοητεύουν .
Πολλές φορές η αγάπη για τα παραμύθια αντιμετωπίζεται με ειρωνική διάθεση . Απορούν μερικοί πώς είναι δυνατόν  ένας ενήλικας να διαβάζει παραμύθια. Μπορεί γιατί  τα παραμύθια μας  ήταν το μέσο να ταξιδεύουμε όταν δεν υπήρχε τίποτε άλλο. Μέσα από τα παραμύθια διαπαιδαγωγηθήκαμε, μάθαμε τον κόσμο, διδαχθήκαμε  το καλό και το κακό, ταχθήκαμε με την υπεράσπιση του αδύνατου και του αδικημένου,  πολεμήσαμε μαζί με τους ήρωες τις δυσκολίες ,χαρήκαμε με τις νίκες τους,ονειρευτήκαμε κόσμους μαγικούς και ονειρικούς , καλλιεργήσαμε τη φαντασία μας και κυρίως την ψυχή μας.
(Τις πληροφορίες -ελαφρώς επεξεργασμένες- για τους Αδελφούς Γκριμ βρήκα στο εξαιρετικό βιβλίο
" Χ.Κ. Άντερσεν, Α. Αφανασιεφ, Αφοι Γκριμ, Σ. Περό κ.α. Τα παραμύθια της ζωής μας" , Επιμέλεια -Εισαγωγή Μαria Tatar , Εκδόσεις Νάρκισσος, 2005. Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου υπάρχουν αρκετές γκραβούρες και εικόνες από παραμύθια φιλοτεχνημένες στα τέλη του 19ου αι. και αρχές 20ου.)