Χρόνια που φεύγουν και χρόνια που έρχονται…

Γράφει η ofisofi // atexnos

«Ο χρόνος, σκέφτομαι, ίσως είναι μια αργοπορημένη τιμωρία – για ποιο πανάρχαιο σφάλμα! Βράδιαζε. Άνοιξα το παράθυρο κι αφουγκράστηκα μακριά το αιώνιο παράπονο του κόσμου.

Έτσι συνήθως χάνουμε τα πιο ωραία χρόνια μας, από ‘να τίποτα: ένα αύριο που άργησε ή ένα λυκόφως που κράτησε πολύ….»

                                                                                  Τάσος Λειβαδίτης

Ο χρόνος λένε οι επιστήμονες είναι έννοια σχετική και κατασκευασμένη από τους ανθρώπους. Δεν υπάρχει. Παρ’ όλα αυτά ένας χρόνος φεύγει και ένας χρόνος έρχεται και αυτό βοηθάει να οριοθετήσουμε τη ζωή μας και τις ανάγκες μας. Κάθε φορά που ξεκινάει αυτό το ταξίδι μέσα στο νέο χρόνο μέσα μου κυριαρχεί το άγχος και η αγωνία του άγνωστου. Τι είναι αυτό που η ζωή μάς επιφυλάσσει κάθε φορά και πώς θα το διαχειριστούμε.

Από την άλλη ο νους μου γυρίζει πίσω και κοιτά με ασφάλεια πια ό,τι ζήσαμε, το παρελθόν. Αυτό δεν αλλάζει, έχει ήδη αφήσει το αποτύπωμα, το ίχνος του σε πράγματα, σε στιγμές , σε σχέσεις, σε φωτογραφίες. Είναι σαν αέρας άλλοτε δυνατός και άλλοτε ήπιος που παρασέρνει μαζί του τα μικρά και μεγάλα. Μπορεί να τα νιώσαμε όταν συνέβησαν αλλά τώρα έχουμε μόνο την ανάμνησή τους. Όσο περνάει ο καιρός αυτή η ανάμνηση λειαίνει την τραχύτητα, απαλύνει την αγριάδα και την έντασή τους σε σημείο να ξεχνάμε τις δύσκολες και τις επώδυνες στιγμές.

Μπροστά μας ορθώνεται το παρόν και στο βάθος θαμπό και αβέβαιο το μέλλον. Ακροβατώντας ανάμεσα στα όρια του χρόνου αδυνατώ να συλλάβω πλέον την ταχύτητα με την οποία τρέχουν τα γεγονότα και οδηγούν σε ανατροπές πολυεπίπεδες.

Ο κόσμος αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και τρομακτικές αντιθέσεις. Τεράστια χάσματα ανοίγονται ανάμεσα στις κοινωνίες των ανθρώπων και ανάμεσά τους καταβαραθρώνονται αξίες, ιδανικά, δικαιώματα, ζωές. Στη μια μεριά η τεχνολογία εκτινάσσει τη ζωή μας σε δυσθεώρητα ύψη, ανατρέπει συνήθειες χρόνων, διευκολύνει την επικοινωνία και δικτυώνει τους ανθρώπους. Καταιγισμός πληροφοριών, γνώσεων και εικόνων.

Στην άλλη μεριά η ζωή μας σε εναγώνια προσπάθεια να κρατηθεί όρθια.  Πολλές οι ανατροπές, δεν προλαβαίνουμε να τις συνειδητοποιήσουμε. Κατακτήσεις και δικαιώματα που χρειάστηκαν πολλούς αγώνες για να θεσμοθετηθούν και χύθηκε πολύ αίμα για να εδραιωθούν χάθηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα καθόλου ανάλογο εκείνου που χρειάστηκε για να αποκτηθούν.

Κυρίαρχη η τεχνολογία στη ζωή μας. Αλλά τι αξία έχει η γρήγορη επικοινωνία και η κοινωνική δικτύωση όταν η καθημερινότητα μας στερείται στοιχειωδών πλέον δικαιωμάτων και απολαύσεων και η κάθε προσπάθεια αναλώνεται  στην εξασφάλιση των μέχρι πριν λίγο καιρό αυτονόητων, δηλαδή στέγης και τροφής;

Για μια ακόμη φορά η τεχνολογία χρησιμοποιείται για να απομακρύνει από την ποιότητα της ζωής. Ας λένε μερικοί ότι οι κοινωνικές αλλαγές θα γίνουν μέσω της τεχνολογίας, δηλαδή του διαδικτύου. Όπως πάνε τα πράγματα σε λίγο καιρό δεν θα είμαστε σε θέση να εξασφαλίσουμε ούτε τη στοιχειώδη πρόσβαση σε αυτή καθώς η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και τηλεφωνικής σύνδεσης στο σπίτι μας θα είναι είδος πολυτελείας όπως είδος πολυτελείας έγινε  και η θέρμανση.

Πριν από αρκετά χρόνια, στη δεκαετία του ’80 ονειρευόμασταν ένα κόσμο διαφορετικό. Θεωρούσαμε δεδομένη την εργασία και ζητούσαμε να δουλεύουμε λιγότερο και να πληρωνόμαστε κανονικά διατηρώντας όλα τα δικαιώματά μας και στοχεύοντας στην αύξηση του ελεύθερου χρόνου καθώς θεωρούσαμε την δημιουργική αξιοποίησή του μια ακόμη κατάκτηση. Το αίτημα 35 ώρες δουλειά και πενθήμερη εργασία δεν ακουγόταν εξωπραγματικό. Τότε βέβαια δεν είχαμε internet. Μόλις και μετά βίας στα σπίτια μας έμπαινε θριαμβευτικά η έγχρωμη τηλεόραση. Με το ζόρι είχαμε τηλεφωνική σύνδεση γιατί ήταν και αυτή θέμα πελατειακών σχέσεων. Η λέξη διακοπές άρχισε να κάνει δειλά – δειλά την εμφάνισή της μιας και μέχρι τότε οι κάπως πιο εύποροι απλά παραθέριζαν. Παρ’ όλα αυτά οι άνθρωποι είχαν όνειρα και όραμα και κυρίως αγωνίζονταν λίγο ή πολύ.

Μετά μαζί με την Αλλαγή ήρθαν  και  οι αλλαγές.  Με τις διάφορες κοινωνικές παροχές  οι άνθρωποι ένιωσαν ότι η ζωή τους  βελτιώθηκε και αφέθηκαν  και εξαγοράστηκαν και κάποια μέρα με πολλά προσχήματα χάσαμε τα πάντα. Πρώτα πρώτα τη μόνιμη και σταθερή δουλειά. Αυτό έγινε σιγά σιγά για να μην το καταλαβαίνουμε. Ελαστικά ωράρια, μερική απασχόληση, χαμηλά μεροκάματα, ανασφάλιστη και μαύρη εργασία και η ζωή συνεχιζόταν σαν να μην συνέβαινε τίποτα. Και φθάσαμε σήμερα να μην υπάρχει μόνιμη και σταθερή εργασία, ούτε αξιοπρεπές μεροκάματο και αξιοπρεπής μισθός και επειδή το μη χείρον βέλτιστον καλή είναι και η σύμβαση των δύο, πέντε, οκτώ μηνών. Και όχι μόνον αυτό, αλλά γίναμε η γενιά των δόσεων και των ρυθμίσεων. Και κάποια στιγμή αντιληφθήκαμε ότι  γεμίσαμε τη ζωή μας με πράγματα και αδειάσαμε από ζωή, όπως έγραφε κάποτε ένα σύνθημα σε τοίχο.

Εμείς που έχουμε ακόμη δουλειά ή  κατορθώσαμε να συνταξιοδοτηθούμε έστω και με ψιχουλάκια  μάλλον είμαστε οι τελευταίοι που διατηρούμε το δικαίωμα που έγινε προνόμιο.

Ναι, αλλά έχουμε internet, facebook, twitter, skype, iphone , ipad κ.λπ. Μου θυμίζει τις παραγκουπόλεις στις παρυφές του αναπτυγμένου κόσμου που οι κάτοικοί τους ζουν μέσα στη φτώχεια και στην εξαθλίωση,  δεν πηγαίνουν σχολείο, δεν έχουν περίθαλψη, τα παιδιά τους τσαλαβουτούν μέσα στα απόβλητα των εργοστασίων, στα σπίτια τους δεν υπάρχει νερό, αποχετευτικό, ψυγείο αλλά   έξω από κάθε παράγκα υπάρχουν μεγάλα δορυφορικά πιάτα για να βλέπουν τηλεόραση και να ξεχνιούνται με τις σαπουνόπερες γεμίζοντας το στομάχι τους από τα φαγητά των μαγειρικών εκπομπών.

Έτσι και εμείς. Σε  κλάσματα δευτερολέπτων επικοινωνούμε με τα παιδιά μας, τους νέους μετανάστες, στο εξωτερικό  Για σκέψου πόσο χρόνο έκανε το γράμμα παλιότερα να πάει και πόσο κόστιζε το τηλεφώνημα με το εξωτερικό. Μεγάλη πρόοδος στην επικοινωνία, επαναστατική. Και οι τηλεοράσεις οι λεπτές και μεγάλης ευκρίνειας με πόσο όμορφο τρόπο μεταδίδουν από το πρωί μέχρι το βράδυ τις χαζοχαρούμενες εκπομπές τους και την προπαγανδιστική τους πληροφόρηση τόσο που νομίζουμε ότι  δεν μας αφορά αυτό που συμβαίνει έξω από τον εαυτό μας και το σπίτι μας, ότι είμαστε   καλά γιατί δεν χάσαμε τη δουλειά μας, το σπίτι μας, δεν  μας πέταξαν στο δρόμο, δεν κοιμόμαστε  κάτω από τη γέφυρα, δεν τρώμε  στο συσσίτιο, δεν φτάσαμε στα όρια της αυτοκτονίας, δεν κρυώσαμε, δεν καήκαμε. Αλλά και πολλοί από εκείνους που βρέθηκαν αντιμέτωποι με αυτά ή άλλα προβλήματα  υιοθέτησαν  μοιρολατρική συμπεριφορά και ιώβεια υπομονή. Συνήθισαν να ζουν προσαρμοζόμενοι ή  περιμένοντας ένα θαύμα.

Μπορούμε  όμως να είμαστε καλά, να ζούμε καλά, να αισθανόμαστε  καλά  μέσα σ’ ένα κοινωνικό σύστημα ανθρωποφάγο, γεμάτο αδικία, δυστυχία και θάνατο; Ποιον  άραγε περιμένουμε να μας σώσει αν εμείς δεν αγωνιστούμε συλλογικά και στοχευμένα για το παρόν και το μέλλον μας;

Η ανοχή μας είναι και συνενοχή σε ό,τι απάνθρωπο  μάς επιβάλλεται  και θα μας επιβάλλεται τα αμέσως επόμενα χρόνια. Όμως με την αδιαφορία ή το φόβο μας  «Έτσι συνήθως χάνουμε τα πιο ωραία χρόνια μας, από ‘να τίποτα: ένα αύριο που άργησε ή ένα λυκόφως που κράτησε πολύ….» .