Τρίτη 7 Μαρτίου 2017

Τι' ναι, μάνα;

Φωτογραφία: Κώστας Μπαλάφας
Είχε παιδάκια - και χρόνια να φανεί ο άντρας της απ' το ταξίδι. Μόνο με τις δουλειές και τους γονιούς του αντρός της, ώσπου πέρασε απ' το χωριό ένας λαδέμπορας - ένας πλάνος.
Όταν ήρθε ο καιρός της, πάει στην ερημιά, ξέλυσε την κοιλιά και γέννησε, μοναχή της, εκεί.
Χωρίς να του δέσει αφαλό, το πήρε στην αγκαλιά μαζί με το λούρο, και το' σφιξε, το' σφιξε...
Παραμέρισε πλόκαρα και φύλλα κι είχε αποκάτω τη γούρα έτοιμη, σκαμμένη.
Έζωσε πάλι την κοιλιά και πάει σπίτι της, στα παιδιά και στα γεροκόμια.
Ναι, αλλά γεννημένη ήτανε, λεχώνα, πού θα πήγαινε το γάλα; Την πρόδωσε.
Είδε η πεθερά της τα ρούχα, μουσκίδι μπροστά...Πάει κοντά και τη σκούντηξε. Πετάχτηκε κι αυτή μέσ' απ' τον ύπνο.
"Τι' ναι, μάνα;"
"Τι έκαμες, μωρ' σκύλα, τι έκαμες..."



Η ιστορία αυτή είναι μια από τις 28 που περιλαμβάνονται στο βιβλίο της Τασίας Βενέτη " Του χιονιού" που κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 2013 από τις εκδόσεις Ροδακιό.
Αφηγημένες σαν παραμύθια αλλά στηριγμένες σε καθημερινές ιστορίες από τη δύσκολη ζωή γυναικών διαφορετικών ηλικιών σε χρόνια όχι και πολύ μακρινά.Οι φωνές αυτών των γυναικών μπλέκονται με τη φωνή της αφηγήτριας μέσα από ένα εξαιρετικό συνδυασμό ευθέος και πλαγίου λόγου. Διαβάζοντας τα διηγήματα είχα την αίσθηση ότι η συγγραφέας - αφηγήτρια κάθεται κάπου αθέατη, έχει απέναντι της μια γυναίκα και ακούει την ιστορία της ,την οποία και μας μεταφέρει με ένα λογοτεχνικό τρόπο που δεν αλλοιώνει όμως την αυθεντικότητα του προφορικού λόγου.  Ακούγονται οι φωνές των γυναικών να διηγούνται στιγμές - σκηνές της καθημερινότητάς τους που ταυτίστηκε με τη φτώχεια, της ξενιτιά, τον πόλεμο, τον εμφύλιο, τον πόνο. Ο πόνος  είναι διάχυτος σε όλα τα διηγήματα. Τις διαμορφώνει. Άλλες τον έκαναν αγάπη , άλλες καρτερικότητα, και άλλες σκληράδα και βαναυσότητα.
Οι κλειστές κοινωνίες, τα αυστηρά ήθη, οι προκαταλήψεις, οι στερήσεις βάρυναν περισσότερο τις ζωές των γυναικών και αυτές, θύματα και ίδιες, έβλεπαν απέναντί τους τις άλλες γυναίκες του χωριού, της οικογένειας. Τραγικές φιγούρες , τις οποίες η συγγραφέας παρουσιάζει σαν μικρές προσωπογραφίες σ' ένα πίνακα που δεν ξεχωρίζει το φόντο, κυριαρχεί όμως το μαύρο και το γκρι. Ο χρόνος και ο χώρος δεν αναφέρονται συγκεκριμένα. Καταλαβαίνουμε όμως ότι τα περιστατικά διαδραματίζονται σε μια περίοδο από τον πόλεμο του 1940, την Αντίσταση ,τον Εμφύλιο και τα μετέπειτα χρόνια .Οι ασχολίες των γυναικών, οι περιγραφές του φυσικού τοπίου, η ντοπιολαλιά που χρησιμοποείται στους διαλόγους, οι γλωσσικοί ιδιωματισμοί στην αφήγηση και η καταγωγή της συγγραφέως οδηγεί τη φαντασία στα χωριά της Ηπείρου και κυρίως της Μουργκάνας.
 Μια συλλογή διηγημάτων, μικρών σε έκταση(ορισμένα δεν είναι ούτε μια σελίδα) γραμμένα σε γλώσσα ζωντανή , ορισμένες φορές και ποιητική που κατορθώνουν να μεταδώσουν την οδύνη, το σπαραγμό και το λυγμό αυτών των γυναικών. 

2 σχόλια :