Ονομάζω αγάπη...

Ήταν εκεί γύρω στα 1977 ή 1978 , όταν για πρώτη φορά άκουσα την απαγγελία ποιημάτων του Νικηφόρου Βρεττάκου. Μέσα σε μια σχολική αίθουσα, σε ένα σχολείο στην περιφέρεια της Αττικής , επαρχιακό το θεωρούσαν οι καθηγητές, η νεαρή φιλόλογος μας , μας γνώρισε τον ποιητή.
 " Τα εφτά ελεγεία και το ποτάμι Μπυές" ήταν η ποιητική συλλογή . Οι στίχοι του ποιητή με συνόδευσαν πολλά χρόνια . Τους σημείωνα παντού όπου έβρισκα. Διάβασα και άλλα ποιήματα στη συνέχεια . 

Πολλά θεωρητικά δεν γνωρίζω για τους ποιητές και την ποίηση , από αυτά που τους "διαλύουν" και τους κάνουν απωθητικούς . Ούτε και με ενδιαφέρει να γνωρίσω.   Η ποίηση προσεγγίζεται με την καρδιά, με το συναίσθημα . Ο κάθε ποιητής συνομιλεί διαφορετικά με τον αναγνώστη του. Ο Νικηφόρος Βρεττάκος είναι συνώνυμος με την αγάπη. Αυτό το συναίσθημα κυριαρχεί μέσα μου όταν διαβάζω ποιήματα του.

Το 2012 ήταν αφιερωμένο στον ποιητή. Αυτό το ιστολόγιο δεν έκρυψε την αδυναμία του στο έργο του και δημοσίευσε αρκετά ποιήματά του. 

Αποχαιρετώντας το Έτος Βρεττάκου, αλλά όχι τον ποιητή, διάλεξα ένα απόσπασμα, πεζό,από το έργο του
" Δυο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου" που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1949 από τις εκδόσεις " Τα Πειραϊκά Χρονικά" . Εφτά γράμματα περιέχονται σε αυτό το βιβλίο , γράμματα στοχασμού και "προσωπικού επαναστατισμού" . Ο ποιητής προβάλλει " τις δικές του προσωπικές θέσεις αντιδρώντας στη βιαιότητα και στην τροπή που έπαιρναν τα διεθνή πράγματα μετά την ανακάλυψη της ατομικής βόμβας, που ρίχτηκε τον Αύγουστο του 1945 στις δυο ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι" (από το εσώφυλλο).

Το απόσπασμα είναι από το τρίτο γράμμα:

[...] Ο δρόμος της ανόδου , μού είχε αποκαλυφτεί. Σήμερα μπορώ να το υποστηρίζω με απόλυτη βεβαιότητα. Ένας είναι ο δρόμος ανόδου στη γη. Αυτός που οδηγεί προς τον άνθρωπο. Το υψηλότερο σημείο του κόσμου, είναι κείνο που μπορεί να διακρίνει κανείς τον άνθρωπο σαν υπέρτατη έννοια και το πρόβλημά του σαν το μέγιστο πρόβλημα. Από το πλησίασμα λοιπόν του ανθρώπου, από το πλησίασμα του προσώπου σου πάνω στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου, από το βύθισμα των δικών σου χαρακτηριστικών μέσα στα δικά του χαρακτηριστικά, από την αποκάλυψη που σού δίνει η βαθύτερη παρατήρηση , αρχίζει η αγάπη. Την κατανόηση λοιπόν του ανθρώπινου δράματος, χωρίς όρια μέσα στον κόσμο, αυτό είναι που ονομάζω αγάπη.

 Ονομάζω αγάπη την κατανόηση της ιερότητας που έχει αποχτήσει ο άνθρωπος στην πάλη του με τη φύση και με τον ίδιο τον άνθρωπο. Αγάπη ονομάζω την ανάγκη να περιπτυχθείς τον άνθρωπο, όχι σαν μονάδα, αλλά σαν είδος, στο σύνολό του. Αγάπη εννοώ την κατανόηση του ανθρώπινου προβλήματος σ' όλες τις υποθέσεις που προβάλλουν με αξιώσεις για τη λύση αυτού του προβλήματος. Αγάπη εννοώ την ανάγκη να σώσεις. Αγαπάς από τη στιγμή που η σωτηρία του ανθρώπου , γίνεται η οργανικότερη ανάγκη της ύπαρξης σου. Αυτός αγαπάει , που ακούει, πιο ευδιάκριτα από τον άνεμο του μεσονυχτιού, το θρήνο των μαζών, όσο κι αν οι τελευταίες αυτές βρίσκονται μεθοδικά σκεπασμένες από την επίφαση του πολιτισμού του αιώνα μας. 

Αγαπώντας κανείς έχει κιόλας κερδίσει την ατομική του δικαίωση. Αγαπώντας κανείς, έχει πάρει κιόλας μια θέση απέναντι στον πόλεμο. Έχει πάρει κιόλας μια θέση απέναντι στην τυραννία. Έχει πάρει κιόλας μια θέση απέναντι στην ανισότητα.

 Έχει αποκριθεί στη μεγάλη κραυγή που ανεβαίνει από παντού. Στην κραυγή που είναι ένα μέρος  από το σώμα του ανθρώπου και που υπάρχει παντού.

 " Σώσε με! Εγώ είμαι! Είμαι τα χέρια σας! Είμαι η καρδιά σας! Είμαι το πρόσωπό σας! Είμαι τα ίδια σας τα πλευρά που ζητούν να τα αποσπάσουν! Κινδυνεύετε! Σώστε με!..." 

Αυτό το αίσθημα της αγάπης, είναι σαν ένα κλίμα αθανασίας μέσα στον άνθρωπο. Περισσότερο από τη μουσική, από την ποίηση κι από την επιστήμη, νομίζεις πως ενώνει τα τέσσερα σημεία του σύμπαντος μέσα σου. Αγάπη σημαίνει πληρότητα. Μια πληρότητα που ξεχυλίζει την ιερότητά της και πολλές φορές αναβλύζει σε δάκρυα. Με τα δάκρυα λοιπόν αυτά που αναβλύζουν τα μάτια μας για την τύχη του κόσμου, πολύ δύσκολα θα μπορούσε να παραβληθεί κι αυτή ακόμα η πρώτη ανατολή των αστεριών στο στερέωμα. Ανατέλλουν κι αυτά από ένα βάθος μεγάλο και καθαρό. Ανατέλλουν και φωτίζουν την ελπίδα του κόσμου.

Η συνείδηση είναι το βάθος του ανθρώπου. Η αγάπη είναι το πλάτος του.

Ενώ η ανθρώπινη διάνοια σταματά σ' ένα σημείο του χώρου και σ' ένα σημείο του χρόνου, η αγάπη φτάνει ως το τέλος. Τόσο ο ήλιος όσο κι ο Θεός, παρουσιάζονται, ανατέλλουνε, δύουνε και ξανανατέλλουνε μες στην αγάπη."

Νικηφόρος Βρεττάκος, Δυο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου, Τρία Φύλλα, Αθήνα 1983, 2η έκδοση