πού στο καλό βρέθηκε αυτό το πλοίο;

 
  " Διαβάζοντας τον Ηρόδοτο, ανακάλυπτα σταδιακά σε αυτόν μια αδελφή ψυχή. Τι τον παρακινούσε; Τι τον ωθούσε στη δράση; Τι τον παρότρυνε να αναλαμβάνει τους κόπους του ταξιδιού, να ρισκάρει τις αλλεπάλληλες περιοδείες; Πιστεύω ότι ήταν το ενδιαφέρον του για τον κόσμο. Ο πόθος, να βρεθεί  ε κ ε ί , πάση θυσία να τ ο ν δει με τα ίδια του τα μάτια, οπωσδήποτε να τ ο ν ζήσει.

     Κατά βάθος πρόκειται για ένα πάθος που εκδηλώνεται σπάνια. Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του ένα ον που δένεται με τον τόπο` από τότε που μπόρεσε να ασχοληθεί με τη γεωργία και να αφήσει πίσω του την επικίνδυνη και φτωχική ζωή του συλλέκτη ή του κυνηγού, έκατσε ευτυχισμένος  στο κομματάκι της γης του , το περιέφραξε από τους άλλους με τοίχο ή σύνορο, έτοιμος να χύσει το αίμα του γι΄αυτό το δικό του μέρος , να δώσει ακόμα και τη ζωή του. Εάν έφευγε από αυτό, το έκανε υπό το κράτος της βίας, κυνηγημένος από την πείνα, το λοιμό ή τον πόλεμο , ή για καθαρά επαγγελματικούς λόγους, για να εξασφαλίσει καλύτερη δουλειά ή να εργαστεί ως ναυτικός, πλανόδιος έμπορος, οδηγός καραβανιών. Αλλά να γυρίζει χρόνια ολόκληρα τον κόσμο με τη δική του αβίαστη θέληση να τον γνωρίσει, να εμβαθύνει σ΄αυτόν, να τον κατανοήσει; Τέτοιοι άνθρωποι ήταν πάντα λίγοι.

    Αλλά από πού άντλησε ο Ηρόδοτος ένα τέτοιο πάθος; Ίσως από το ερώτημα που γεννήθηκε στο παιδικό του μυαλό - πού στο καλό βρέθηκε αυτό το πλοίο; Γιατί τα παιδιά, καθώς παίζουν με την άμμο στην ακροθαλασσιά, βλέπουν μακριά, στη γραμμή του ορίζοντα, να προβάλει έξαφνα ένα πλοίο που, καθώς πλησιάζει στη στεριά, γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο. Αλλά από πού αυτό ξεφύτρωσε; Αναμφίβολα , τα περισσότερα παιδιά δεν θέτουν στον εαυτό τους τέτοια ερωτήματα. Και να, που ξαφνικά ένα από αυτά, καθώς φτιάχνει σπιτάκια στην άμμο, μπορεί να αναρωτηθεί: από πού ήρθε αυτό το πλοίο; Αφού αυτή η γραμμή , πολύ πολύ μακριά, φαινόταν να είναι το τέλος του κόσμου! Μήπως πίσω από  αυτήν τη γραμμή υπήρχε κάποιος άλλος κόσμος; Και πίσω από αυτόν ακόμα κάποιος άλλος κόσμος; Ποιος άραγε; Και το παιδί αρχίζει να αναζητάει απάντηση. Και αργότερα, όταν μεγαλώσει, ψάχνει την απάντηση αυτή πιο επίμονα, με μεγαλύτερη, ανικανοποίητη περιέργεια.

    Κάποια απάντηση τη δίνει ο ίδιος ο δρόμος. Η κίνηση. Το ταξίδι. Ναι, το βιβλίο του Ηροδότου γεννήθηκε από το ταξίδι, και ήταν το πρώτο μεγάλο ρεπορτάζ στην παγκόσμια λογοτεχνία. Ο συγγραφέας του διαθέτει τη διαίσθηση του ρεπόρτερ, το μάτι και το αυτί του ρεπόρτερ. Είναι ακατάβλητος, πρέπει να περάσει τη θάλασσα , να διασχίσει τη στέπα, να μπει βαθιά στην έρημο - ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί για όλα αυτά. Μας καταπλήσσει με την αντοχή του, ποτέ δεν παραπονείται για κούραση, τίποτα δεν τον αποθαρρύνει, δεν λέει ούτε μια φορά ότι κάτι φοβάται.

    Τι είναι αυτό που τον κατευθύνει την ώρα που ατρόμητος και ακούραστος  ξεκινάει τη μεγάλη του περιπέτεια; Πιστεύω ότι ήταν η γεμάτη αισιοδοξία πίστη που εμείς οι σύγχρονοι έχουμε ήδη χάσει προ πολλού: Ότι ο κόσμος είναι δυνατόν να περιγραφτεί...

....Ο Ηρόδοτος ταξιδεύει για να απαντήσει στο ερώτημα του παιδιού - από πού ξεφύτρωσαν στον ορίζοντα τα πλοία; Από πού εμφανίστηκαν; Ποια είναι η προέλευσή τους; Ώστε, λοιπόν, αυτό που βλέπουμε με τα μάτια μας δεν είναι τα σύνορα του κόσμου; Υπάρχουν και άλλοι κόσμοι ; Και ποιοι είναι αυτοί άραγε; Όταν μεγαλώσει, θα θελήσει να τους γνωρίσει. Αλλά καλύτερα να μην μεγαλώσει τόσο πολύ, ώστε να μείνει και λίγο παιδί. Γιατί μόνο τα παιδιά θέτουν σπουδαία ερωτήματα και θέλουν πραγματικά να μάθουν κάτι.

    Και ο Ηρόδοτος με το πάθος και τον ενθουσιασμό ενός παιδιού μαθαίνει για την ύπαρξη άλλων κόσμων. Η σπουδαιότερη ανακάλυψή του είναι ότι υπάρχουν πολλοί. Και ότι καθένας είναι διαφορετικός.

     Καθένας είναι σπουδαίος.

     Και πρέπει να τους γνωρίσεις, γιατί αυτοί οι άλλοι κόσμοι, οι άλλοι πολιτισμοί, είναι καθρέφτες μέσα στους οποίους κοιτάζουμε τον εαυτό μας και αυτό που αντιπροσωπεύουμε. Χάρη σε αυτούς καταλαβαίνουμε καλύτερα τον εαυτό μας και αυτό που αντιπροσωπεύουμε. Χάρη σε αυτούς καταλαβαίνουμε καλύτερα τον εαυτό μας, αφού δεν μπορούμε να καθορίσουμε την ταυτότητά μας αν δεν την αντιπαραθέσουμε με τις άλλες.

     Και γι΄αυτό ο Ηρόδοτος, έχοντας κάνει αυτή την ανακάλυψη, την ανακάλυψη των "άλλων" ως καθρέφτη μέσα στον οποίο μπορούμε να κοιταχτούμε για να κατανοήσουμε οι ίδιοι καλύτερα τον εαυτό μας, κάθε πρωί, ακούραστος, ξανά και ξανά, ξεκινάει για το ταξίδι του."

Ρίσαρντ Καπισίνσκι, Ταξίδια με τον Ηρόδοτο, Μεταίχμιο, Αθήνα 2005