Τρεις μεγάλες σφυριξιές και μια κοντή. Το στερνό αντίο στον Καββαδία από τη σειρήνα του πλοίου "Ποσειδωνία"

Αφηγείται ο Γιώργος Γερίμογλου, απόμαχος πλοίαρχος του εμπορικού ναυτικού, στον Μήτσο Κασόλα:

-Το θάνατο του Κόλια πού τον πληροφορήθηκες, στη στεριά ή στη θάλασσα;

-Στη θάλασσα, στην Πάτρα, αναχωρώντας για το Πρίντεζι. Την επόμενη μέρα, φτάνοντας στην Κέρκυρα, τηλεφώνησα στο Προξενείο του Πρίντεζι, στο οποίο ένας παπάς, ο παπα - Γιώργης, εκτελούσε χρέη γραμματέα του Ιταλού επίτιμου προξένου και χρέη ιερέα στην εκεί ελληνορθόδοξη εκκλησία. Ο παπα - Γιώργης, με το αζημίωτο από μένα, ήταν εκ των απορρήτων μου. Σε πολλούς αντιστασιακούς - στη διάρκεια της δικτατορίας - η Ελληνική Πρεσβεία στη Ρώμη δεν ανανέωνε τα διαβατήριά τους. Ο παπα - Γιώργης το ...ρύθμιζε. Όπως ρύθμιζε να παίρνουν βίζα εισόδου στην Ελλάδα και πολλοί ξένοι που δεν την έπαιρναν για πολιτικούς λόγους. Είπα λοιπόν στον παπα - Γιώργη, που γνώριζε πολύ καλά τον Καββαδία, ότι ο Κόλιας έφυγε...Ο παπα - Γιώργης λυπήθηκε και μου είπε να του κάνουμε μνημόσυνο, εννιάμερα. " Όχι, παπα - Γιώργη, δεν θα του κάνουμε εννιάμερα αλλά ξόδι. Όχι στην εκκλησία σου αλλά στο καράβι". Φτάνοντας στο Πρίντεζι, κι αφού βγήκαν οι επιβάτες, κάναμε το ξόδι. Είχα ειδοποιήσει να παρευρεθεί και ο Σπύρος, ένας νεαρός φοιτητής της Ιατρικής που σπούδαζε στο Μπάρι. Το πλήρωμα, ντυμένο με τις επίσημες στολές του, ανέβηκε στο κατάστρωμα για να πούμε όλοι μαζί το στερνό μας αντίο στον Κόλια και το "αιωνία η μνήμη". Ήταν την ίδια ημέρα και ώρα που το άψυχο κορμί του κατέβαινε στο χώμα της αττικής γης. Συγκεντρωμένοι λοιπόν όλοι στο κατάστρωμα, μαζί και μ' ένα άγημα του λιμεναρχείου από έναν αξιωματικό, έναν υπαξιωματικό και τρεις ναύτες, που είχε κανονίσει ο πράκτοράς μας να παρευρεθούν, ψάλαμε στο τέλος της νεκρωσίμου όλοι δώδεκα φορές το "αιωνία η μνήμη". Έχοντας μπροστά μας ένα στεφάνι με κόκκινα γαρίφαλα και μέσα σε μια κορνίζα μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του Κόλια από κάποια εφημερίδα, με ανοικτή την πόρτα του ασύρματου, για να ακούγεται το τιτίβισμά του. Τελειώνοντας, ο παπα - Γιώργης είπε για το πόσο καλός άνθρωπος ήταν ο Κόλιας και ζήτησε κι από μένα να πω δυο λόγια. Κοιτάζοντας προς τον ασύρματο και προς τα θολά νερά του λιμανιού, διάβασα το Mal du depart.

Θα μείνω πάντα ιδανικός κι ανάξιος εραστής

των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων,

και θα πεθάνω μια βραδιά, σαν όλες τις βραδιές,

χωρίς να σχίσω τη θολή γραμμή των οριζόντων.

Στο τέλος βάλαμε να χτυπήσει η σειρήνα του βαποριού τρεις μεγάλες σφυριξιές και μια κοντή. Κι αυτό ήταν το ηχηρό μας καλό ταξίδι στον Κόλια. Ο τελευταίος αποχαιρετισμός μας στο φίλο που χάσαμε.

Στο σαλόνι είχε σερβιριστεί καφές με κονιάκ και κουλουράκια. Και μιας και δεν είχαμε συγγενείς του Κόλια να τους συλλυπηθούμε, έλεγε ο ένας στον άλλον συλλυπητήρια και να ζήσουμε να τον θυμόμαστε.

Την άλλη μέρα, περνώντας το πλοίο μας έξω απ' την Κεφαλλονιά, έριξα στη θάλασσα το στεφάνι με τα γαρίφαλα, με την ελπίδα το βοριαδάκι που φυσούσε να το βγάλει στο νησί του.

Από το βιβλίο του Μήτσου Κασόλα, Νίκος Καββαδίας. Ο Δαίμονας χόρευε μέσα του. Καστανιώτης, Αθήνα 2010, 4η έκδοση.

Η φωτογραφία από το βιβλίο.