Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2020

Ο Μάρξ στον κήπο του Δαρβίνου

Ο Κάρολος Δαρβίνος γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου του 1809. 
Το Δεκέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Utopia και σε μετάφραση του Γιάννη Καλιφατίδη, το μυθιστόρημα της Ilona Jerger " Ο Μαρξ στον κήπο του Δαρβίνου".
Συνάντησε ο Μαρξ το Δαρβίνο; Η αλήθεια είναι ότι δεν τον συνάντησε. Η συγγραφέας όμως προσπάθησε να γράψει ένα μυθιστόρημα " επινοώντας γεγονότα τα οποία θα μπορούσαν να έχουν όντως συμβεί".
Ο Δαρβίνος και ο Μαρξ ζούσαν πολύ κοντά. Ο ένας φυσιοδίφης, ευκατάστατος αστός , συντηρητικός και ο άλλος επαναστάτης, κομμουνιστής, πρόσφυγας στο Λονδίνο, εξορισμένος από την πατρίδα του για τις ανατρεπτικές του ιδέες.
Ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη μυθοπλασία η συγγραφέας αφηγείται τις ζωές των δύο σπουδαίων στοχαστών που ο καθένας με το έργο του άλλαξε τον τρόπο σκέψης και δράσης των ανθρώπων από τον 19ο αι. και μετά.
Είναι γνωστό ότι ο Μαρξ είχε μελετήσει  την" Καταγωγή των ειδών" του Δαρβίνου , αλλά ο Δαρβίνος δεν είχε διαβάσει το "Κεφάλαιο" , το οποίο ο Μαρξ τού είχε στείλει μαζί με μια αφιέρωση στην οποία εξέφραζε τον θαυμασμό για το έργο του.
Η Ilona Jerger ενδιαφέρεται πιο πολύ να διεισδύσει στις ζωές αυτών των δύο ανθρώπων, να σκιαγραφήσει την ανθρώπινη πλευρά τους, να μας μεταφέρει στην εποχή τους , στις σχέσεις τους, στα προβλήματά τους, ατομικά και οικογενειακά,  στην καθημερινότητά τους.
Για τον Δαρβίνο υποστηρίζει ότι δεν σκόπευε να γράψει ένα βιβλίο για τη θεωρία της εξέλιξης, αλλά να βουτήξει στα άδυτα της ψυχής του.
Όσο για τον Μαρξ δεν την ενδιέφερε να αφηγηθεί τόσο το θεωρητικό οικοδόμημα του , όσο το άτομο και τη ζωή του ως εμιγκρέ στο Λονδίνο.
Σημειώνει στο Παράρτημα , στο τέλος του μυθιστορήματος:
" Όσο προχωρούσε η έρευνα μου τόσο διαπίστωνα με έκπληξη πόσες ομοιότητες είχαν οι δύο εντυπωσιακά διαφορετικοί χαρακτήρες, πράγμα όχι και τόσο παράξενο αν αναλογιστούμε τη στενή εννοιολογική εγγύτητα ανάμεσα στην εξέλιξη ( Evolution)  και στην επανάσταση ( Revolution)."
Καλογραμμένο , που όχι μόνο συγκινεί και κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον από την πρώτη σελίδα μέχρι την τελευταία, αλλά παρακινεί όποιον θέλει να ξεφύγει από τη μυθοπλασία για επιπλέον μελέτη έργων τόσο του Δαρβίνου όσο και του Μαρξ. 

Δεν υπάρχουν σχόλια :