Oθωμανικά χρόνια , Το εμπόριο
Η Εγνατία οδός είχε πολύ μεγάλη εμπορική σημασία και γι΄αυτό σε όλη τη διαδρομή της αλλά και στις διόδους της υπήρχε εγκατεστημένο ένα τοπικό, επαρχιακό και κεντρικό σύστημα ελέγχου. Αυτό εξασφάλιζε τη διακίνηση των αγαθών από τη Θράκη ως την Αλβανία αλλά κυρίως από τα νότια ή βόρεια του θαλάσσιου δρόμου, δηλαδή από το Αιγαίο και την Αδριατική προς τις πόλεις της ενδοχώρας.
Τον 17ο αι. το εμπόριο κατά μήκος της Εγνατίας είχε τοπικό χαρακτήρα και οργανώθηκε από τους ντόπιους. Τα πιο πολλά εμπορεύματα ήταν φτηνά για να μπορούν να προσελκύουν καταναλωτές χαμηλών εισοδημάτων που έμεναν σ' αυτά τα μέρη . Επομένως το εμπόριο ξηράς ήταν τοπικό και ενδοπεριφερειακό.
Αξίζει να προσεχθεί ότι το Οθωμανικό κράτος δεν μονοπώλησε ούτε έλεγξε τη χρήση του δρόμου, διότι οι Οθωμανοί δεν έλεγχαν την οικονομία, η οποία ήταν αυτοδιουκούμενη και αυτονομημένη. Απλά το κράτος έδινε συμβουλές και έκανε στοιχειώδεις ελέγχους. Εκείνοι που έλεγχαν την κυκλοφορία των εμπορευμάτων κατά μήκος και κοντά στους συντηρημένους από το κράτος δρόμους, όπως η Εγνατία, ήταν οι ντόπιοι που διέθεταν μεγάλη δύναμη.
Ο μεγάλος όγκος των εμπορευμάτων δεν μεταφερόταν με κάρα , βαγόνια ή άλλο ακριβό και δυσκολοσυντήρητο μεταφορικό μέσο, γιατί αυτά τα μεταφορικά μέσα δεν μπορούσαν να κινηθούν σε δρόμους που δεν είχαν πάνω από 16 πόδια φάρδος. Για οικονομικούς και πρακτικούς λόγους το τράβηγμα των φορτίων γινόταν με μεταφορικά άλογα, τα οποία ταξίδευαν σχεδόν άνετα πάνώ στο δρόμο. Κατά τον 17ο αι. κυκλοφορούσαν και επιταγμένα από το κράτος ζώα για τη μεταφορά μεταλλευμάτων.
Τον 17ο αι. το εμπόριο προσανατολίστηκε στο εσωτερικό και τα εμπορεύματα διακινήθηκαν από την ξηρά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να συγκεντρωθεί στην ενδοχώρα κοντά στα γεωγραφικά κέντρα της Βαλκανικής Χερσονήσου. Επί πλέον οι Οθωμανοί ίδρυσαν χωριά κατά μήκος της Εγνατίας , τα οποία είχαν τόσο καλή πρόσβαση όσο και οι πόλεις, με αποτέλεσμα να υπάρχει μία ισορροπία των κατοικημένων περιοχών .
Από τα μέσα του 18ου αι. ο κύριος στεριανός δρόμος κατά μήκος του οποίου διασκορπίστηκαν ευρωπαίκές βιοτεχνίες και αποικιακά προϊόντα ήταν , από μία άποψη, η Εγνατία.
Στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σταθερές αγορές δεν ήταν δυνατόν να υπάρξουν αλλά και να προσελκύσουν μεγάλο αριθμό καταναλωτών, τους οποίους εμπόδιζαν οι αποστάσεις ή οικονομικοί λόγοι. Οι πιο πετυχημένοι έμποροι ήταν αναγκασμένοι να μετακινούνται και να φέρνουν τα εμπορεύματά τους κοντά στον καταναλωτή. Τα αγαθά λοιπόν διακινούνταν και πωλούνταν σε εποχικά επαναλαμβανόμενα παζάρια. Τα παζάρια έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του περιφερειακού αλλά και του διεθνούς εμπορίου.
Η ανάπτυξη του αριθμού των παζαριών γύρω από την Εγνατία ήταν μεγάλη, ιδιαίτερα από τη μια και την άλλη πλευρά του δρόμου. Τώρα πια νέα προϊόντα , εισαγόμενα από την Ευρώπη και την Αμερική κάνουν την εμφάνισή τους - ζάχαρη, καφές, βαφές υφασμάτων- και μεταφέρονται από τα λιμάνια στην ενδοχώρα .
Η ανάπτυξη των παζαριών ή αλλιώς πανηγυριών μεταμόρφωσε το σχέδιο και τη λειτουργία του δρόμου, διότι προώθησε μια αργή μετατόπιση από τον στρατιωτικό χαρακτήρα του
στην αναδιανομή των υπηρεσιών και στην εμπορευσιμότητά του. Αυτό είχε ως συνέπεια να ενεργοποιηθεί περιφειφερειακότητα της Βαλκανικής και Οθωμανικής οικονομίας σε σχέση με την υπεροχή της Ευρωπαϊκής και της Ατλαντικής οικονομίας.
Μεταξύ του 1780 και του 1830, ιδιαίτερα μετά τη Συνθήκη της Ανδριάνούπολης , η οθωμανική οικονομία ενέδωσε στην Ευρωπαϊκή και Ατλαντική οικονομική αγορά. Με αυτό τον τρόπο άνοιξαν οι εσωτερικές αγορές στο ευρωπαϊκό εμπόριο και στις αρχές του ελεύθερου εμπορίου. Οι συνέπειες ήταν τεράστιες , διότι μετατοπίστηκαν οι διεθνείς συναλλαγές σε άλλες περιοχές όπως η Μαύρη Θάλασσα. Συγχρόνως όμως άρχισε και ο αργός μετασχηματισμός των πόλεων περιλαμβάνοντας και τις πόλεις της Εγνατίας.
Αργότερα , το 1870, η δημιουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Κωνσταντινούπολης - Ανδριανούπολης- Ευρώπης, Θεσσαλονίκης - Σκοπίων- Μητροβίτσας και λίγο μετά Θεσσαλονίκης - Κωνσταντινούπολης καθώς και η ίδρυση εμπορικών σταθμών κοντά στους σιδηροφρομικούς σταθμούς , οδήγησαν σε παρακμή την Εγνατία οδό.
Η Εγνατία οδός είχε πολύ μεγάλη εμπορική σημασία και γι΄αυτό σε όλη τη διαδρομή της αλλά και στις διόδους της υπήρχε εγκατεστημένο ένα τοπικό, επαρχιακό και κεντρικό σύστημα ελέγχου. Αυτό εξασφάλιζε τη διακίνηση των αγαθών από τη Θράκη ως την Αλβανία αλλά κυρίως από τα νότια ή βόρεια του θαλάσσιου δρόμου, δηλαδή από το Αιγαίο και την Αδριατική προς τις πόλεις της ενδοχώρας.
Τον 17ο αι. το εμπόριο κατά μήκος της Εγνατίας είχε τοπικό χαρακτήρα και οργανώθηκε από τους ντόπιους. Τα πιο πολλά εμπορεύματα ήταν φτηνά για να μπορούν να προσελκύουν καταναλωτές χαμηλών εισοδημάτων που έμεναν σ' αυτά τα μέρη . Επομένως το εμπόριο ξηράς ήταν τοπικό και ενδοπεριφερειακό.
Αξίζει να προσεχθεί ότι το Οθωμανικό κράτος δεν μονοπώλησε ούτε έλεγξε τη χρήση του δρόμου, διότι οι Οθωμανοί δεν έλεγχαν την οικονομία, η οποία ήταν αυτοδιουκούμενη και αυτονομημένη. Απλά το κράτος έδινε συμβουλές και έκανε στοιχειώδεις ελέγχους. Εκείνοι που έλεγχαν την κυκλοφορία των εμπορευμάτων κατά μήκος και κοντά στους συντηρημένους από το κράτος δρόμους, όπως η Εγνατία, ήταν οι ντόπιοι που διέθεταν μεγάλη δύναμη.
Ο μεγάλος όγκος των εμπορευμάτων δεν μεταφερόταν με κάρα , βαγόνια ή άλλο ακριβό και δυσκολοσυντήρητο μεταφορικό μέσο, γιατί αυτά τα μεταφορικά μέσα δεν μπορούσαν να κινηθούν σε δρόμους που δεν είχαν πάνω από 16 πόδια φάρδος. Για οικονομικούς και πρακτικούς λόγους το τράβηγμα των φορτίων γινόταν με μεταφορικά άλογα, τα οποία ταξίδευαν σχεδόν άνετα πάνώ στο δρόμο. Κατά τον 17ο αι. κυκλοφορούσαν και επιταγμένα από το κράτος ζώα για τη μεταφορά μεταλλευμάτων.
Τον 17ο αι. το εμπόριο προσανατολίστηκε στο εσωτερικό και τα εμπορεύματα διακινήθηκαν από την ξηρά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να συγκεντρωθεί στην ενδοχώρα κοντά στα γεωγραφικά κέντρα της Βαλκανικής Χερσονήσου. Επί πλέον οι Οθωμανοί ίδρυσαν χωριά κατά μήκος της Εγνατίας , τα οποία είχαν τόσο καλή πρόσβαση όσο και οι πόλεις, με αποτέλεσμα να υπάρχει μία ισορροπία των κατοικημένων περιοχών .
Από τα μέσα του 18ου αι. ο κύριος στεριανός δρόμος κατά μήκος του οποίου διασκορπίστηκαν ευρωπαίκές βιοτεχνίες και αποικιακά προϊόντα ήταν , από μία άποψη, η Εγνατία.
Στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σταθερές αγορές δεν ήταν δυνατόν να υπάρξουν αλλά και να προσελκύσουν μεγάλο αριθμό καταναλωτών, τους οποίους εμπόδιζαν οι αποστάσεις ή οικονομικοί λόγοι. Οι πιο πετυχημένοι έμποροι ήταν αναγκασμένοι να μετακινούνται και να φέρνουν τα εμπορεύματά τους κοντά στον καταναλωτή. Τα αγαθά λοιπόν διακινούνταν και πωλούνταν σε εποχικά επαναλαμβανόμενα παζάρια. Τα παζάρια έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του περιφερειακού αλλά και του διεθνούς εμπορίου.
Η ανάπτυξη του αριθμού των παζαριών γύρω από την Εγνατία ήταν μεγάλη, ιδιαίτερα από τη μια και την άλλη πλευρά του δρόμου. Τώρα πια νέα προϊόντα , εισαγόμενα από την Ευρώπη και την Αμερική κάνουν την εμφάνισή τους - ζάχαρη, καφές, βαφές υφασμάτων- και μεταφέρονται από τα λιμάνια στην ενδοχώρα .
στην αναδιανομή των υπηρεσιών και στην εμπορευσιμότητά του. Αυτό είχε ως συνέπεια να ενεργοποιηθεί περιφειφερειακότητα της Βαλκανικής και Οθωμανικής οικονομίας σε σχέση με την υπεροχή της Ευρωπαϊκής και της Ατλαντικής οικονομίας.
Μεταξύ του 1780 και του 1830, ιδιαίτερα μετά τη Συνθήκη της Ανδριάνούπολης , η οθωμανική οικονομία ενέδωσε στην Ευρωπαϊκή και Ατλαντική οικονομική αγορά. Με αυτό τον τρόπο άνοιξαν οι εσωτερικές αγορές στο ευρωπαϊκό εμπόριο και στις αρχές του ελεύθερου εμπορίου. Οι συνέπειες ήταν τεράστιες , διότι μετατοπίστηκαν οι διεθνείς συναλλαγές σε άλλες περιοχές όπως η Μαύρη Θάλασσα. Συγχρόνως όμως άρχισε και ο αργός μετασχηματισμός των πόλεων περιλαμβάνοντας και τις πόλεις της Εγνατίας.
Αργότερα , το 1870, η δημιουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Κωνσταντινούπολης - Ανδριανούπολης- Ευρώπης, Θεσσαλονίκης - Σκοπίων- Μητροβίτσας και λίγο μετά Θεσσαλονίκης - Κωνσταντινούπολης καθώς και η ίδρυση εμπορικών σταθμών κοντά στους σιδηροφρομικούς σταθμούς , οδήγησαν σε παρακμή την Εγνατία οδό.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου