Ο Τρελός
"Ήταν ένα μεγάλο άσπρο πουλί πάνω από μια μεγάλη, μοναχική θάλασσα, ζυγιζόταν σε μια αιώνια φωτεινότητα, ψηλά μέσα στο γαλάζιο. Το κεφάλι του χτυπούσε στα άσπρα σύννεφα, ήταν ο γείτονας του ήλιου που γέμιζε πάνω από το κεφάλι του τον ουρανό, ένα μεγάλο χρυσαφένιο πιάτο που άρχιζε να βουίζει τρομαχτικά.Οι φτερούγες του πιο άσπρες από μια θάλασσα χιονιού, με άξονες δυνατούς ωσάν κορμούς δέντρου, ανοιγόκλειναν στον ορίζοντα, βαθιά κάτω στην παλίρροια πορφυρά νησιά φάνταζαν να κολυμπούν, όμοια με μεγάλα ροδόχροα κοχύλια. Μία ειρήνη δίχως τέλος, μία αιώνια ηρεμία έτρεμε κάτω από αυτόν τον αιώνιο ουρανό.
Δεν ήξερε, αυτός πετούσε τόσο γρήγορα, ή κάτω από τον ίδιο τραβούσαν μακριά τη θάλασσα. Αυτό ήταν λοιπόν η θάλασσα.
...................................................................................................
Διάβολε, τι ωραία ήταν, να είσαι πουλί. Μα γιατί δεν είχε γίνει από καιρό ένα πουλί; Και έτσι περιέστρεφε τα χέρια του μέσα στον αέρα.
..................................................................................................
Πίσω από την πόρτα εμφανίστηκε ένας άνδρας, τοποθέτησε ένα όπλο στο μάγουλό του, και τράβηξε. Το βλήμα βρήκε τον παράφρονα στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Τρίκλησε μια-δυό φορές, και μετά έπεσε με το βάρος του πάνω στο τελευταίο του θύμα, κάτω από τα ποτήρια που έτριζαν.
Και καθώς το αίμα ξεπεταγόταν από την πληγή, ήταν σαν να βυθιζόταν πια στο βάθος, ακόμη πιο βαθιά, τόσο ανεπαίσθητα όπως ένα χνουδάτο φτερό. Μια αιώνια μουσική ανέβαινε προς τα πάνω και η καρδιά του που πέθαινε άνοιγε και δεχόταν τρέμοντας την απέραντη αιωνιότητα"
Gottfried Benn, George Heym, Ο Τρελός
Μια μικρή συλλογή ποιημάτων και πεζών των Friedrich Holderlin, Friedrich Nietzsche, George Buchner, Paul Celan, Robert Walser, Franz Kafka, Rainer Maria Rilke,Gottfried Benn, Ernst Herbeck και Απόστολου Κελεσίδη, Διονύσιου Σολωμού από το Νίκο Τζαβάρα, ψυχίατρο, καθηγητή ψυχιατρικής, ψυχαναλυτή, μέλος και διδάσκοντα της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας και π. πρόεδρο της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας.
" Η παρουσίαση αποσπασμάτων από ποιήματα και πεζά κυρίως Γερμανών συγγραφέων, κείμενα που περιλαμβάνουν στο σύνολό τους αναφορές σε οριακές ψυχικές καταστάσεις, εκπηγάζει από την αγάπη μου για την ποίηση, που συνόδευσε για δεκαετίες την επαγγελματική μου δραστηριοποίηση στην ψυχιατρική και ψυχανάλυση. Θα έλεγα ότι η έκδοση κινείται σε τρεις διαστάσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με το προσωπικό μου ενδιαφέρον αναφορικά με τη σύνδεση που επιτυγχάνεται - διαμέσου της Τέχνης - ανάμεσα σε ακραία βιώματα μιας δοκιμαζόμενης υποκειμενικότητας και της αισθητικής τους ανάπλασης που τα αναδεικνύει και τα καθιστά εγγύτερα, περισσότερο απτά(...)
Η δεύτερη διάσταση, που πρόδηλα συνυφαίνεται με την πρώτη, είναι η σύγκριση ανάμεσα στην παραδειγματική συγκρότηση κλινικών διαγνωστικών προτύπων που καταλήγουν στο φάσμα τυπολογιών και στο ανάλογο εύρος των προσώπων που προσφέρει η καλλιτεχνική αφήγηση(...)
Μία άλλη διάσταση, η τρίτη που θα ήθελα να υπογραμμίσω είναι η εντέλει βαθειά αισθητική ικανοποίηση που μπορεί να προκύψει από την ανάγνωση της εξιστόρησης " ασυνήθιστων" οριακών ψυχικών συνθηκών: της τρέλας, των ψυχώσεων, της αμείλικτης κατάθλιψης(...)
Τα κλάσματα από τα πεζά και ποιήματα που επελέγησαν έχουν κατά την κρίση μου εκείνη την ποιότητα η οποία εδραιώνει σχεδόν αδιαφιλονίκητα τη θέση τους στη γερμανική λογοτεχνία(...)
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να προσθέσω ότι οι συγγραφείς αυτοί μπορεί να θεωρηθεί πως ανήκουν σε δύο σύνολα. Αφενός εκείνοι που διέθεταν την ισχυρή περιέργεια και διαισθητική ικανότητα να εισχωρήσουν στην ψυχική πραγματικότητα ανθρώπων με αποκλίνουσες , αλλόκοτες ή ψυχωτικά ασταθείς συμπεριφορές δίχως οι ίδιοι να έχουν οδηγηθεί σε κάποιας μορφής ψυχιατρική νοσηλεία· και αφετέρου εκείνοι, όπως ο Holderlin, που γνώρισαν ή οδηγήθηκαν οριστικά στη μονιμότητα της ψυχωτικής αλλοίωσης που εκφράζεται κατά την εκπόνηση των έργων τους(...) ( Από τον Πρόλογο του Νίκου Τζαβάρα )
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου