Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Σάββατο 14 Μαρτίου 2020

Γιατί ο Μαρξ ήταν προπάντων επαναστάτης...




Ο Γερμανός κομμουνιστής  Φρίντριχ Άντολφ Ζόργκε μας δίνει την αντίδρασή του στην είδηση του θανάτου του Καρλ Μαρξ:
"Στις 14 Μάρτη του 1883 πήρα το παρακάτω τηλεγράφημα από το Λονδίνο: "Marx died today. Engels." ( " Ο Μαρξ πέθανε σήμερα. Ένγκελς.") Πέθανε ο πρωτοπόρος αγωνιστής του προλεταριάτου, πέθανε ο άνθρωπος που χάλκεψε τα όπλα για τη χειραφέτηση της εργατικής τάξης.
Πέταξε πια το γιγάντιο πνεύμα που άστραψε στον κόσμο, στον αστικό κόσμο για να διαλύσει την αμάθεια που φούντωνε μέσα στο σκοτάδι και την καταχνιά του, αναπαράγοντας ξανά σκοτάδι και καταχνιά· για να διανοίξει την προοπτική μιας νέας εποχής, και μιας ζωής με συνθήκες ανθρώπινες για όλους.
Πέθανε ο Μαρξ κι εκατομμύρια άνθρωποι πένθησαν στην είδηση πως έπαψε να χτυπά η καρδιά του πιο αγαπημένου και του πιο έμπιστου συμπαραστάτη τους..."



 Στις 18 Μάρτη 1883 ο αγαπημένος φίλος του Μάρξ ,Φρίντριχ Ένγκελς, εκφώνησε τον  επικήδειο του Μαρξ. Δημοσιεύτηκε στα γερμανικά στην εφημερίδα Sozialidemokrat της 22 Μάρτη 1883.

"Στις 14 του Μάρτη το απόγευμα, στις τρεις παρά τέταρτο, έπαψε να σκέφτεται ο μεγαλύτερος σύγχρονος στοχαστής. Μόλις τον είχαμε αφήσει μονάχο του δυο λεπτά και τον βρήκαμε όταν ξαναμπήκαμε στο δωμάτιό του ήσυχα αποκοιμισμένο στην πολυθρόνα του - αλλά για πάντα.
Είναι αδύνατο να εκτιμήσουμε τι έχασε το μαχητικό ευρωπαϊκό και αμερικανικό προλεταριάτο, τι έχασε η ιστορική επιστήμη  με το θάνατο αυτού του ανθρώπου. Πολύ γρήγορα θα γίνει αισθητό το κενό που δημιούργησε ο θάνατος αυτού του γίγαντα.
Όπως ο Δαρβίνος ανακάλυψε το νόμο της εξέλιξης της οργανικής φύσης, έτσι ο Μαρξ ανακάλυψε το νόμο εξέλιξης της ανθρώπινης ιστορίας: Το σκεπασμένο ίσαμε τώρα με ιδεολογικά επιστρώματα απλό γεγονός,ότι οι άνθρωποι, πριν απ' όλα, πρέπει να τρώνε, να πίνουν, να έχουν κατοικία και να ντύνονται προτού αρχίσουν ν' ασχολούνται με την πολιτική, την επιστήμη, την τέχνη, τη θρησκεία κλπ. Ότι, επομένως, η παραγωγή των άμεσων υλικών μέσων συντήρησης και κατά συνέπεια η κάθε φορά βαθμίδα της οικονομικής ανάπτυξης ενός λαού, ή μιας χρονικής περιόδου, αποτελεί τη βάση απ' όπου εξελίχτηκαν οι κρατικοί θεσμοί, οι αντιλήψεις για το δίκαιο, την τέχνη, ακόμα και οι θρησκευτικές παραστάσεις των ανθρώπων αυτής της εποχής, τη βάση απ' όπου επομένως πρέπει να εξηγηθούν και όχι αντίθετα - όπως συνέβαινε μέχρι τώρα.
Μα αυτό δεν είναι όλο. Ο Μαρξ ανακάλυψε επίσης τον ειδικό νόμο κίνησης του σημερινού κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής και της αστικής κοινωνίας που προέρχεται από αυτόν. Με την ανακάλυψη της υπεραξίας φωτίστηκαν μεμιάς όλα, ενώ όλες οι προηγούμενες έρευνες, τόσο των αστών οικονομολόγων όσο και των σοσιαλιστών κριτικών, είχαν πλανηθεί στο σκοτάδι.
Δυο τέτοιες ανακαλύψεις θα ήταν αρκετές για μια ζωή και θα ήταν ευτυχής εκείνος που θ' αξιωνόταν να κάνει έστω και μία τέτοια ανακάλυψη. Ο Μαρξ όμως έκανε πρωτότυπες ανακαλύψεις σε κάθε τομέα που ερεύνησε - ακόμα και στα μαθηματικά - και τέτοιοι τομείς υπήρξαν πάρα πολλοί και δεν υπάρχει ούτε ένας μέσα σ' αυτούς που να τον ερεύνησε μόνο επιφανειακά.
Τέτοιος ήταν ο άνθρωπος της επιστήμης. Αυτό όμως δεν ήταν το βασικό στο έργο του. Η επιστήμη ήταν για το Μαρξ μια ιστορικά κινητήρια, επαναστατική δύναμη. Όσο μεγάλη χαρά κι αν αισθανόταν για κάθε νέα ανακάλυψη  σε οποιαδήποτε θεωρητική επιστήμη - που δεν μπορούσε ίσως να προβλεφθεί ακόμα καθόλου η πρακτική εφαρμογή - αισθανόταν μια εντελώς αλλιώτικη χαρά όταν επρόκειτο για μια ανακάλυψη που επιδρούσε αμέσως επαναστατικά στη βιομηχανία και γενικά την ιστορική εξέλιξη. Έτσι παρακολούθησε επισταμένα την πορεία των ανακαλύψεων  στον τομέα του ηλεκτρισμού και τελευταία τις ανακαλύψεις  του Μαρκ Ντεπρέ.
Γιατί ο Μαρξ ήταν προπάντων επαναστάτης. Ο πραγματικός σκοπός της ζωής του ήταν να βοηθήσει με έναν οποιονδήποτε τρόπο στην ανατροπή της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας και των κρατικών θεσμών που έχει δημιουργήσει, να πάρει μέρος στην απελευθέρωση του σύγχρονου προλεταριάτου, που αυτός του έδωσε για πρώτη φορά τη συνείδηση των όρων της χειραφέτησης του. Ο αγώνας ήταν το στοιχείο του. Και αγωνίστηκε με πάθος, με επιμονή, με επιτυχία όσο λίγοι. Η πρώτη Εφημερίδα του Ρήνου (1842), το παρισινό Vorwarts (1844), η Deutsch - Brusseler Zeitung (1847), η Νέα Εφημερίδα του Ρήνου ( 1848 -1849), η New York Daily Tribune (από το 1852 ως το 1861) και χώρια ένα πλήθος από μαχητικά βιβλιαράκια, δουλειά σε συλλόγους στο Παρίσι, στις Βρυξέλλες και στο Λονδίνο, ως ότου ήρθε τελικά σα στεφάνωμα του συνόλου η μεγάλη Διεθνής Ένωση των Εργατών - αληθινά ένα ακόμα αποτέλεσμα που γι' αυτό μπορούσε να περηφανεύεται ο δημιουργός του ακόμα κι αν δεν είχε κάνει τίποτε άλλο.
Να γιατί είχαν μισήσει και συκοφαντήσει τον Μαρξ περισσότερο από κάθε άλλον άνθρωπο της εποχής του. Τον απέλαυναν κυβερνήσεις απολυταρχικές και δημοκρατικές. Αστοί, συντηρητικοί και δημοκράτες  συναγωνίζονταν μεταξύ τους ποιος θα τον δυσφημίσει περισσότερο.Όλα αυτά τα παραμέριζε σα να ήταν ιστός αράχνης, δεν τους έδινε σημασία και δεν απαντούσε παρά μόνο σε μεγάλη ανάγκη.
Και πέθανε τιμημένος, αγαπημένος, τον έκλαψαν εκατομμύρια επαναστάτες, συνεργάτες του, που κατοικούν σε όλη την Ευρώπη και την Αμερική, από τα ορυχεία της Σιβηρίας ως την Καλιφόρνια. Και τολμώ να πω: Μπορεί να είχε πολλούς αντιπάλους, όμως δύσκολο είναι να πούμε πως είχε έστω και έναν προσωπικό εχθρό.
Το όνομά του και το έργο του θα ζήσουν στους αιώνες"


Από το βιβλίο Ο " Μαύρος". Αναμνήσεις για τον Καρλ Μαρξ, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2018




Δεν υπάρχουν σχόλια :