Ηρωικό

Έλλη Μπαρμπαγιάννη

Μου ’πες: – Δεν έχω πια αντοχή. Τα χρόνια
έρχουνται και περνούν βασανισμένα.
Πείνες κι αρρώστιες μάς χτυπούν. Τα χιόνια
στιβάζουνται στην πόρτα μας ολοένα.

Του ήλιου χάδι πουθενά. Κλεισμένοι
σάμπως σε τάφο ζωντανοί, του κάκου
μαχόμαστε για μια αλλαγή. Βαραίνει
στο στήθος μας το πόδι σκληρού δράκου.

Κάποτες βέβαια θα ’ρθει. Το ξέρει
και το μαντεύει η καρδιά. Σα χάδι…
Μα τι ωφελεί, που εμείς θα ’μαστε γέροι
ή ίσκιοι μεσ’ στο ερεβικό σκοτάδι.

Και σ’ αποκρίθηκα: – Φριχτό να περιμένεις
κάτι που αργεί να ’ρθει και που πιστεύεις
πως θα σου φέρει μιας ζωής ευτυχισμένης
το ξαλάφρωμα που από παιδί γυρεύεις.

Όμως μην απελπίζεσαι. Κι αν μαύρο αίμα
και λάσπη στάζει απ’ το πολύπαθο κορμί σου,
μείνε γενναίος ώς το τέλος και πολέμα
για τ’ όνειρό σου ώς την ύστερη πνοή σου.

Κι αν μέλλεταί σου να χαθείς, προτού χαρούνε
τα μάτια σου τη νέα ζωή που προφητεύεις,
παρηγορήσου για τις νέες γενιές που θα βλογούνε
όσους πεθάναν για το ιδανικό που διαφεντεύεις.

Γιάννης Λεύκης

Ο Γιάννης Λεύκης (ψευδώνυμο του Γιάννη Παπαγγέλου, Λάρνα-
κα, 1899-Λεμεσός, 1991) φοίτησε στο Εμπορικό Λύκειο της γενέτειράς
του και από το 1917 εγκαταστάθηκε στη Λεμεσό. Εργάστηκε σε διά-
φορες εμπορικές επιχειρήσεις της πόλης. Έντονα πολιτικοποιημένος,
πρωτοστάτησε, μέσω των εντύπων που εξέδωσε ή συνεργάστηκε, στη
διάδοση και στην εδραίωση των σοσιαλιστικών ιδεών για την κοινωνία
και την τέχνη, ενώ υπήρξε υπέρμαχος του δημοτικιστικού κινήματος
στην Κύπρο.
Στην πρώτη συλλογή του (Στεναγμοί και πόθοι, 1935) η νεορομα-
ντική διάθεση είναι εμφανής, ενώ στην επόμενη (Το τραγούδι των ξυ-
πνημένων ανθρώπων κι άλλα ποιήματα, 1963) κυριαρχεί περισσότερο
ένας αγωνιστικός τόνος με κοινωνική στόχευση, που προσομοιάζει
στην ποιητική του Κ. Βάρναλη. Εκτός από την πρωτότυπη ποιητική του
δημιουργία (που συμπληρώνεται με τη συλλογή Η τριλογία της ζωής και
του θανάτου κι άλλα ποιήματα, 1967), ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσι-
άζουν το κριτικό του έργο για τη νεότερη κυπριακή λογοτεχνία και οι
ποικίλες άλλες εργασίες του, όπως η ιστορική μελέτη για το χρονικό
διάστημα 1920-1935 με τίτλο Οι Ρίζες, αλλά και οι μεταφράσεις των Κ.
Μπωντλαίρ, Χ. Χάινε κ.ά.

Κείμενα Κυπριακής Λογοτεχνίας, τομ.Β΄, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, 2012