Το στομάχι του Παρισιού

 Léon Lhermitte, Les Halles (1895 )

...Κι εκεί, ανάμεσα στη σύνοψη και τον Ονειροκρίτη, ανακάλυψε αυτό που έψαχνε, κάτι σημειώσεις που σε εξέθεταν πολύ, προφυλαγμένες σε γκρίζο χάρτινο κάλυμμα. Η ιδέα μιας επανάστασης, της ανατροπής της Αυτοκρατορίας μ' ένα δυναμικό χτύπημα που είχε πετάξει ένα βράδυ ο Λογκρ στου κυρίου Λεμπίγκρ, είχε ωριμάσει αργά μέσα στο ορμητικό μυαλό του Φλοράν. Είχε σύντομα δει σ' αυτό ένα χρέος, μια αποστολή. Είχε βρει, επιτέλους, το σκοπό της απόδρασης από την Καγιέν και της επιστροφής του στο Παρίσι. Πιστεύοντας ότι αυτός, ο Αδύνατος, έπρεπε να εκδικηθεί εκείνη την παραφουσκωμένη από το φαΐ πόλη, την ώρα που οι υπερασπιστές του δίκιου πέθαιναν από την πείνα στην εξορία, αυτοανακηρύχτηκε σε αδέκαστο δικαστή, ονειρευόταν να ανυψωθεί, και πάνω από τις Αλ ακόμα, για να τσακίσει το βασίλειο των τροφίμων και της ευωχίας. Σ' εκείνο το τρυφερό ταμπεραμέντο η έμμονη ιδέα εύκολα φύτευε το καρφί της. Όλα διογκούνταν κατά τρόπο απίθανο, κατασκευάζονταν οι πιο παράξενες ιστορίες, εκείνος φανταζόταν ότι οι Αλ είχαν γατζωθεί πάνω του, στην άφιξή του, για να τον κάνουν μαλθακό, να τον δηλητηριάσουν με τις μυρωδιές τους.... 

... Δυο μήνες αργότερα, ο Φλοράν καταδικάστηκε πάλι σε εξορία. Η υπόθεση έκανε πάταγο. Οι εφημερίδες άρπαξαν και την παραμικρή λεπτομέρεια, έδωσαν τα πορτρέτα των κατηγορουμένων, τα σκίτσα από τα εμβλήματα και τις εσάρπες, τα σχεδιαγράμματα των σημείων όπου συνεδρίαζε η οργάνωση. Επί δεκαπέντε μέρες δε συζητούσαν τίποτ' άλλο μες στο Παρίσι πέρα από τη συνωμοσία των Αλ. Η αστυνομία αποκάλυπτε λεπτομέρειες όλο και πιο ανησυχητικές. Στο τέλος, είχαν αρχίσει να λένε ότι όλη η συνοικία της Μονμάρτρ ήταν μπλεγμένη...( αποσπάσματα)

Εμίλ Ζολά, Το στομάχι του Παρισιού, μεταφρ. Ντορέτα Πέππα, Στάχυ, Αθήνα 2001

" Όταν οι Γάλλοι λένε " Le ventre de Paris" ( " Το στομάχι του Παρισιού", όπως έχει περάσει στα ελληνικά), εννοούν τις Αλ, την κεντρική αγορά του Παρισιού. Κι όταν ο Ζολά αναφέρεται στις Αλ, κυριολεκτεί αποκαλώντας τις " Το στομάχι του Παρισιού", ένα "στομάχι" καλοθρεμμένο, απαιτητικό, μακάριο, γεμάτο βουλιμία, πληθωρικό.
Ένας γνήσιος νατουραλιστής σαν το Ζολά δε θα μπορούσε να αγνοήσει τη γεύση, τον αισθησιασμό και την απόλαυση που αποπνέει. Εδώ σ' αυτό το βιβλίο, η γεύση αναδύεται σ' όλο της το μεγαλείο, κυλάει μαζί με τις άμαξες και τα κάρα στα στενοσόκακα, τρυπώνει πίσω από τις φούστες των τροφαντών γυναικών, διεισδύει στα ετοιμόρροπα σπίτια των υποβαθμισμένων συνοικιών του 19ου αιώνα ή στις πλούσια διακοσμημένες μπουτίκ, είναι το σύμβολο μιας κάστας και ενός κοινωνικού σκεπτικού, συγκρινόμενου και αιώνια επαναλαμβανόμενου.
Οι Αλ και οι γυναίκες. Οι εμπόρισσες, οι μανάβισσες, οι αλλαντοπώλισσες, οι πλανόδιες, καθισμένες πίσω απ' τους πάγκους τους στα περίπτερα των Αλ ή στο ταμείο του μαγαζιού τους ή ακόμα σέρνοντας, στήνοντας και ξεστήνοντας το ταπεινό ή πλούσιο εμπόρευμά τους στις άκρες ή τα παζάρια της αγοράς. Σ' αυτά τα δύο αντικείμενα, στις Αλ και τις γυναίκες στρέφεται κυρίως το συγγραφικό ενδιαφέρον του Εμίλ Ζολά, που δε σταματά στις εικόνες αλλά προχωρεί πίσω από το απλωμένο εμπόρευμα, τα τσιτωμένα κορσάζ και τα πληθωρικά μπράτσα και αγγίζει, αναλύει τον εσωτερικό κόσμο αυτών των ηρωίδων, που είναι κι αυτός γεμάτος ορέξεις, παραφορά, εκρήξεις.
Άλλοτε τρυφερές κι ανθρώπινες, άλλοτε γεμάτες μικροκακίες, άλλοτε όμορφες κι άλλοτε αηδιαστικές, οι γυναίκες των Αλ, έντιμες αλλά και πονηρές, περήφανες αλλά και κουτσομπόλες, βρίζοντας σαν αμαξάδες ή χαριτολογώντας σαν μαρκησίες, είναι φτιαγμένες από σκληρό υλικό καθώς η βιοπάλη τις έχει σπρώξει ν' αρπάζουν τη ζωή και τις ευκαιρίες, με μάτι πάντα άγρυπνο και σβέλτο. Αλίμονο σ' εκείνον που θα διεισδύσει στον κόσμο τους εισάγοντας " καινά δαιμόνια", ταράζοντας τα λασπωμένα νερά των δρόμων. Ένας παρείσακτος μέσα στις Αλ δε θα αντέξει στην αναμέτρηση μαζί τους, θα συντριβεί κάτω από τον τεράστιο όγκο της αυτοκρατορίας της τροφής...
Έτσι, όταν ο Φλοράν, ο ήρωας της ιστορίας, επιστρέφει κρυφά δραπέτης από το κάτεργο της Καγιέν, όπου τον είχαν στείλει οι πολιτικές του ιδέες, και εγκαθίσταται στις Αλ, είναι εξαρχής καταδικασμένος να αντιμετωπίσει την εχθρότητα και να ξαναγυρίσει μοιραία στον τόπο του μαρτυρίου του.
Ο Ζολά στο " Στομάχι του Παρισιού" κάνει σαφή διαχωρισμό ανάμεσα στους Χοντρούς και τους Αδύνατους, μη δίνοντας καμιά ελπίδα στους τελευταίους. Ο Φλοράν, επαναστάτης μόνο στο όνειρο, θα κάνει το λάθος να μην ενταχθεί στο κλίμα των Αλ, να παραμείνει Αδύνατος, απειλώντας έτσι την αισθητική, την ισορροπία και την εικόνα της αγοράς. Και παρ' όλο που οι ριζοσπαστικές του θέσεις παραμένουν στα χαρτιά, η ονειροπόλα φύση του εκλαμβάνεται από αυτόν τον κόσμο των γιγάντων σαν προσβολή κατά της ευημερίας και της εντιμότητας και ο εκπεσών πρωτόπλαστος " Αδύνατος" εκδιώκεται από τον παράδεισο των τροφίμων και της ευωχίας...( από τον Πρόλογο της μεταφράστριας Ντορέτας Πέππα)