Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012

Κοιμήσου αστρί, κοιμήσου αυγή, κοιμήσου νιο φεγγάρι, κοιμήσου, που να σε χαρεί ο νιος που θα σε πάρει..

Τα νανουρίσματα είναι από τα πιο τρυφερά τραγούδια. Συνδεμένα με τη βρεφική και νηπιακή ηλικία.  Η μάνα ταχταρίζοντας το μωρό της τραγουδά  ένα νανούρισμα  στην προσπάθειά της να το ηρεμήσει και να το κοιμήσει  οδηγώντας το σε τόπους γαλήνιους και ευτυχισμένους. Βαθιά μέσα μας υπάρχει η ανάμνηση  του τραγουδιού συνδεμένη με τη φωνή , τη μυρωδιά και  το αγκάλιασμα της μάνας μας.

           Να μου το πάρεις, ύπνε μου, τρεις βίγλες θα σου βάλω,
           τρεις βίγλες, τρεις βιγλάτορες κι οι τρεις αντρειωμένοι.
           Βάζω τον ήλιο στα βουνά και τον αϊτό στους κάμπους,
           τον κυρ Βοριά το δροσερόν ανάμεσα πελάγου.
           Ο ήλιος εβασίλεψε κι ο αϊτός αποκοιμήθη
           κι ο κυρ Βοριάς ο δροσερός στη μάνα του πηγαίνει:
             «Γιε μου, και πού ’σουν χτες προχτές, πού ’σουν την άλλη νύχτα;
           Μήνα με τ’ άστρα μάλωνες, μήνα με το φεγγάρι;
           Μήνα με τον αυγερινό, που ’μαστε αγαπημένοι;»
          «Μήτε με τ’ άστρα μάλωνα μήτε με το φεγγάρι
           μήτε με τον αυγερινό, οπού ’στε αγαπημένοι.
           Χρυσόν υγιόν εβίγλιζα στην αργυρή του κούνια».

Τραγούδια  πλούσια σε  υπερφυσικά στοιχεία , ονειρικές καταστάσεις, ονόματα παρμένα από τον ουρανό , τη θάλασσα, αναφορές σε χώρες μυθικές , παραμυθένιες, πλημμυρισμένα φανταστικές εικόνες , αρχοντόπουλα, ρήγες, βασιλόπουλα και βασιλοπούλες , διαμάντια, ασήμια , χρυσάφια και μαργαριτάρια

                Κοιμήσου αστρί, κοιμήσου αυγή, κοιμήσου νιο φεγγάρι,
                κοιμήσου, που να σε χαρεί ο νιος που θα σε πάρει.
                Κοιμήσου, που παράγγειλα στην Πόλη τα χρυσά σου,
                στη Βενετιά τα ρούχα σου και τα διαμαντικά σου.
                Κοιμήσου, που σου ράβουνε το πάπλωμα στην Πόλη
                και που σου το τελειώνουνε σαράντα δυο μαστόροι.
               Στη μέση βάνουν τον αϊτό, στην άκρη το παγόνι,
                νάνι του ρήγα το παιδί, του βασιλιά τ’ αγγόνι.
                 Κοιμήσου και παράγγειλα παπούτσια στον τσαγκάρη,
              να σου τα κάνει κόκκινα με το μαργαριτάρι.
           Κοιμήσου μες στην κούνια σου και στα παχιά πανιά σου,
                         κι η Παναγιά η Δέσποινα να είναι συντροφιά σου.




Τα νανουρίσματα δεν ανήκουν όλα στην κατηγορία των δημοτικών τραγουδιών. Σε μεταγενέστερες εποχές πολλοί δημιουργοί εμπνεύστηκαν από τη δημοτική παράδοση και  έφτιαξαν τα δικά τους . Τρυφερά, λυρικά, ευαίσθητα .

 Κοιμήσου αγγελούδι μου παιδί μου νάνι νάνι 
Να μεγαλώσεις γρήγορα σαν τ' αψηλό πλατάνι 
Να γίνεις άντρας στο κορμί και στο μυαλό
 Και να 'σαι πάντα μεσ' το δρόμο τον καλό
 Κοιμήσου αγγελούδι μου γλυκά με το τραγούδι μου
 Κοιμήσου περιστέρι μου να γίνεις σαν ατσάλι
 Να γίνει κι η καρδούλα σου σαν του Χριστού μεγάλη
 Για να μην πεις μεσ' τη ζωή σου δεν μπορώ 
κι αν πρέπει ακόμα να σηκώσεις και σταυρό
(Στίχοι: Κώστας Βίρβος)





Κοιμήσου φεγγαρένια μου, στης θάλασσας το κύμα
κι αν σ'αγαπώ, χωρίς σκοπό δε στο'πα, κι είναι κρίμα
Κοιμήσου φεγγαρένια μου, και μες στα όνειρά σου
να'χεις τον ήλιο οδηγό και τ'άστρα συντροφιά σου

-Διαμαντικά, χρυσαφικά στα πόδια σου κυρά μου
του κόσμου όλα τα καλά, τα ρίχνω μέσα στην ποδιά
Διαμαντικά, χρυσαφικά την Πούλια δαχτυλίδι
σου τάζω, για να μ'αγαπάς, να μ'έχεις για στολίδι...

Μωρό μου, σ'αποκοίμησα με χίλια καρδιοχτύπια
το ρόδο θρέφει η Ανοιξη, τον έρωτα η αγρύπνια
κι απά' στο μαξιλάρι σου έριξα την καρδιά μου
νανούρισμα οι ανάσες μου, δρόμος τα μυστικά μου..
( Στίχοι: Μαρία Στρίγγου
Μουσική: Μιχάλης Νικολούδης
Πρώτη εκτέλεση: Γιάννης Χαρούλης)

   Έλα ύπνε, πάρ'το
σε μετάξι επάνω βάλ'το
σιγά

Κι από μέλι γάλα
νά 'ν' του ονείρου του η σκάλα
πλατιά

Βλέφαρό μου σκαλιστό
αχ! τυχερό μου
μη χαράζεις άστρο της αυγής
μη μου τρομάζεις
( Νίκος Κυπουργός ~ Τα Μυστικά του Κήπου
Τραγούδι:Χρόνης Αηδονίδης
Στίχοι:Λίνα Νικολακοπούλου)



                  Ευχαριστώ τον Ανώνυμο/η κ.κ για το δώρο του

                                


6 σχόλια :

Ανώνυμος είπε...

Υπέροχα τα νανουρίσματα που επιλέξατε: ένα κι ένα, θα έλεγα.
Σημειωτέον ότι λατρεύω το "Βλέφαρό μου" σε εκτέλεση Χρόνη Αηδονίδη.
Και λέω να συνεισφέρω με ένα επίσης εξαιρετικό:

http://youtu.be/wBu7tqvxLcA

Σίγουρα το ξέρετε. Ή όχι;

κ.κ.

sofia είπε...

Για μια ακόμη φορά ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Κι εμένα με συγκινεί ιδιαίτερα το" Βλέφαρο μου" από τον Αηδονίδη. Και αισθάνομαι υποχρεωμένη για τη συνεισφορά του νανουρίσματος. Δεν το ήξερα . Θα το προσθέσω στην ανάρτηση

Διαχειριστής είπε...

Μου αρέσανε πολύ τα παραδοσιακά αλλά καθόλου τα έντεχνα, που μου φάνηκαν πολύ μελαγχολικά, ενώ τα άλλα έχουν κάτι...

sofia είπε...

Από τα έντεχνα αγαπώ πολύ το νανούρισμα του Θεοδωράκη, το έχω τραγουδήσει πάρα πολλές φορές στα παιδιά μου, αλλά και το " Βλέφαρο μου"

SUPRNOVA bloggspot.com είπε...

Τέλεια και όμορφη ανάρτηση συγχαρητήρια!

sofia είπε...

SUPRNOVA καλώς όρισες!

Σε ευχαριστώ από καρδιάς.
Να' σαι καλά