Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2020

Μια ταινία για τη Violeta Parra


Η μεγάλη Χιλιανή ερμηνεύτρια και αγωνίστρια Violeta Parra γεννήθηκε το 1917 και επέλεξε να φύγει από τη ζωή στις 5 Φεβρουαρίου του 1967.Επί πλέον ήταν συνθέτης,  λαογράφος και ζωγράφος . Ήταν μια γυναίκα ενταγμένη συνειδητά στο προοδευτικό κίνημα και στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Χιλής.
 Σε όσους προσπάθησαν να υποβαθμίσουν την αξία της, χρησιμοποιώντας την πολιτική της δράση εκείνη απαντούσε πολύ έξυπνα «..Τρέχει στις φλέβες μου κόκκινο αίμα. Αν και σε σας, τότε είμαστε σύντροφοι».

Η ταινία Η Βιολέτα Πήγε Στον Ουρανό (Violeta Went to Heaven / Violeta se fue a los cielos) (2011) του Αντρές Γουντ είναι μια ανάμνηση, μια αφήγηση του ονείρου ενός παιδιού που παρέμεινε παιδί μέχρι το τέλος. Ακολουθεί τη αφήγηση της ζωής της Βιολέτα Πάρα όπως η ίδια την εξιστορεί σε μια συνέντευξη που έδωσε το 1962, πέντε χρόνια πριν δώσει τέλος στην ζωή της. Χωρίς να γίνονται παρατεταμένες αναφορές σε πολιτικές και κοινωνικές καταστάσεις, η ταινία προσφέρει στοιχεία και εικόνες για ακονισμένα μυαλά. Η έξυπνη σκηνοθεσία του Αντρές Γούντ που χρησιμοποιεί συνεχείς χρονικές παλινδρομήσεις, μπρος πίσω στην ζωή της ηρωίδας, δίνει την αίσθηση ενός μαγικού ρεαλισμού. Έτσι πολύ ρεαλιστικές καθημερινές στιγμές από την ζωή της συνδέονται με εικόνες και τραγούδια, με «θύμησες» και «συμβολικά όνειρα». “Η Βιολέτα πήγε στους ουρανούς” είναι ένα ταξίδι. Μια χαλασμένη παλιά κιθάρα η μόνη κληρονομιά από τον πατέρα της γίνεται το όχημα που θα την οδηγήσει μέσα από περιπλανώμενους θιάσους σε μια διεθνή καριέρα αλλά και στην καταγραφή και διάσωση της ξεχασμένης ως τότε λαϊκής παράδοσης της Χιλής. Έτσι το όνομα της γίνεται συνώνυμο του κινήματος το «νέου Χιλιανού τραγουδιού», Nueva Canción Chilena.
Η ταινία σκιαγραφεί τις προσωπικές της σχέσεις με τους ανθρώπους και τα γεγονότα που άλλαξαν και διαμόρφωσαν τη ζωή της. Ο αλκοολικός πατέρας της, η φτωχογειτονιά, οι περιορισμοί, οι έρωτες της, η σχέση με τα παιδιά της, ο θάνατος του μικρού της παιδιού, η περιοδεία στην Ευρώπη, η περιπλάνηση και η περιπέτεια, η αναζήτηση του ονείρου, οι απογοητεύσεις, η καταξίωση, η υπαρξιακή αγωνία, η δημιουργία, όλα συνέβαλλαν στο πορτραίτο της Βιολέτα Πάρα. Γι αυτό ήταν ένας άνθρωπος πολύπλευρος. Ένας άνθρωπος με ισχυρή θέληση, δημιουργικός και ταυτόχρονα πρακτικός, αθεράπευτα ρομαντικός και ταυτόχρονα σκληρός, υπέρμετρα παθιασμένος και απόλυτος αλλά και ασυμβίβαστος και ελεύθερος. Ένας άνθρωπος που σε κατακτά, όπως κατέκτησε η ίδια όλο τον κόσμο. Αυτό είναι το κράμα μιας τέτοιας προσωπικότητας που ακόμα και σε στιγμές που το όνειρο της δημιουργίας μπαίνει πάνω από τα παιδιά της, δεν σε αφήνει να μείνεις εκεί. Δεν σε αφήνει να την κρίνεις μονοδιάστατα. Είναι τόσα πολλά. Γεγονός που έκανε ακόμα πιο δύσκολο το έργο της Φρανσίσκα Γκαβιλάν που την υποδύθηκε, η ερμηνεία της οποίας ήταν εξαιρετική, δεδομένου ότι η ίδια τραγούδησε και όλα τα τραγούδια της ταινίας. Αυτό είναι άλλο ένα συν της ταινίας.

Το τέλος που ίδια επέλεξε δεν ήταν υποταγή. Ήταν αντίσταση. Ήταν το τέλος μιας σχέσης. Η τελευταία συνομιλία με έναν εραστή θα μπορούσε κανείς να πει. Η Βιολέτα Πάρα αγωνίστηκε ενάντια στην φθορά και τις απώλειες που φέρνει ο θάνατος. Εμπνεύστηκε από αυτόν. Τον έζησε και τον κατέγραψε. Γι' αυτό τον επέλεξε από μια ζωή που δεν θα ήταν ικανή να προσφέρει τίποτα άλλο πια. Από μια ζωή που θα την ανάγκαζε να είναι κάτι άλλο. Άλλωστε πλέον η Βιολέτα Πάρα δεν είναι ένας άνθρωπος, γίνεται ένα σύμβολο. Γίνεται η τέχνη που πρέπει να παραμείνει ασυμβίβαστη και ελεύθερη για να είναι αυθεντική και δημιουργική. Αλλά σε δικτατορίες στρατιωτικές ή ακόμα και άλλων μορφών, η τέχνη δεν επιβιώνει. Οδηγείται στην αυτοκτονία.

Η ταινία  κέρδισε τα ακόλουθα βραβεία :
Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής – Sundance IFF 2012
Βραβείο Mayahuel, Βραβείο FIPRESCI – Guadalajara Mexican FF 2012 και ήταν η επίσημη υποψηφιότητα της Χιλής για το καλύτερο ξένο φίλμ στα Όσκαρ του 2012.



Οι πληροφορίες  από τη σελίδα jazz blues rock

Δεν υπάρχουν σχόλια :