Αυτές λοιπόν τις ημέρες θυμήθηκα αρκετά λογοτεχνικά έργα που έχουν ως θέμα τους τον άνθρωπο αντιμέτωπο με διαφόρων ειδών κρίσεις που θέτουν τη ζωή του σε θανάσιμο κίνδυνο.
Το τελευταίο που διάβασα είναι το εξαιρετικό "Λευκός θόρυβος" του Ντον ΝτεΛίλλο. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα στο οποίο οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με ένα τοξικό νέφος και από εκείνη τη στιγμή τίποτε δεν είναι ίδιο. Ο άνθρωπος και ο φόβος του θανάτου είναι ο βασικός του άξονας και πάνω σε αυτόν κινούνται όλα, οικογένεια, σχέσεις, ιδέες σε μια σύγχρονη κοινωνία που μπορεί να προσφέρει ανέσεις και υψηλή τεχνογνωσία αλλά συγχρόνως μεταμορφώνεται σε δράκο που με τη φλογερή του ανάσα καταβροχθίζει τα πάντα.
...Του είπα πως έμεινα δυόμισι λεπτά εκτεθειμένος στο τοξικό νέφος και του έδωσα μια περίληψη της στιχομυθίας που είχα με τον άνθρωπο της ΣΙΜΟΥΒΑΚ.
- Αυτή η μικρή εισπνοή έχει φυτέψει το θάνατο στο σώμα μου. Τώρα είναι πιστοποιημένο και επισημοποιημένο από τον κομπιούτερ. Έχω το θάνατο μέσα. Το όλο θέμα τώρα είναι αν θα μπορέσω να ζήσω πιο πολύ απ' αυτόν. Η δική του ζωή έχει διάρκεια τριάντα χρόνων. Ακόμα κι αν δεν με σκοτώσει με άμεσο τρόπο, πιθανόν να ζήσει πιο πολύ από μένα μέσα στο σώμα μου. Θα ήταν δυνατό να σκοτωθώ σε αεροπορικό δυστύχημα και το Νιοντίν D θα ήταν σε άριστη κατάσταση, καθώς θα με κατέβαζαν στον τάφο.
- Αυτή είναι η φύση του μοντέρνου θανάτου. Έχει μια ζωή ανεξάρτητη από μας. Μεγαλώνει σε γόητρο και διάσταση. Έχει μια ευρύτητα που δεν την είχε πριν. Τον μελετάμε αντικειμενικά. Μπορούμε να προβλέψουμε την εμφάνισή του, να ιχνογραφήσουμε την πορεία του μέσα στο σώμα. Μπορούμε να βγάλουμε διατομές, να καταγράψουμε σε μαγνητοταινία το τρέμουλο και τα κύματά του. Ποτέ δεν ήμασταν τόσο κοντά του, τόσο πληροφορημένοι για τις συνήθειές του και τη συμπεριφορά του. Είναι πια πολύ γνωστός μας. Συνεχίζει όμως να μεγαλώνει, να αποκτάει πλάτος και στόχους, να βγάζει νέα παρακλάδια, νέες προσβάσεις και νέα μέσα. Όσο πιο πολλά μαθαίνουμε γι' αυτόν τόσο μεγαλώνει. Μήπως είναι κάποιος νόμος της φυσικής; Κάθε πρόοδος σε γνώση και τεχνική αντισταθμίζεται με ένα νέο είδος θανάτου, ένα νέο γένος θανάτου. Ο θάνατος προσαρμόζεται όπως οι ιοί. Είναι, λοιπόν, φυσικός νόμος; Μήπως είναι μια δική μου δεισιδαιμονία; Έχω την αίσθηση πως οι νεκροί είναι πιο κοντά μας από ποτέ. Έχω την αίσθηση πως κατοικούμε μέσα στον ίδιο αέρα με τους νεκρούς. Θυμήσου τον Λάο Τσε: " Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στους ζωντανούς και στους πεθαμένους. Είναι ένα και το αυτό κανάλι της ζωής. Το είπε εξακόσια χρόνια προ Χριστού. Είναι αλήθεια για μια ακόμη φορά, ίσως πιο αλήθεια από ποτέ.
Έβαλε τα χέρια του στους ώμους μου και με κοίταξε θλιμμένα στο πρόσωπο. Μου είπε με απλά λόγια πόσο λυπημένος ήταν για αυτό που μου είχε συμβεί. Μου μίλησε για την πιθανότητα λάθους του κομπιούτερ. Οι κομπιούτερς κάνουν λάθη, είπε. Στατικός ηλεκτρισμός από χαλί μπορεί να προκαλέσει ένα λάθος. Κάποια τούφα ή μια τρίχα στο δίκτυο. Δεν το πίστευε· φυσικά ούτε κι εγώ. Αλλά μιλούσε με πειθώ, με τα μάτια του γεμάτα από αυθόρμητη συγκίνηση, από βαθύ αίσθημα. Κατά κάποιο περίεργο τρόπο ένιωσα σαν να είχα ανταμειφθεί. Η συμπάθειά του ήταν ανάλογη με την περίπτωσή μου. Εντυπωσιακός οίκτος και βαθύτατη θλίψη. Σχεδόν έλεγες, χαλάλι τα άσχημα νέα.
Από τότε που ήμουν είκοσι χρονών είχα το φόβο και τον τρόμο μέσα μου. Τώρα έγινε πραγματικότητα. Είμαι μπλεγμένος στα δίχτυα, άσχημα ανακατεμένος στην όλη υπόθεση. Δεν απορώ που αυτό το πράγμα το λένε εναέριο τοξικό επεισόδιο. Είναι ένα επεισόδιο χωρίς αμφιβολία. Σημαδεύει το τέλος μιας αδιατάρακτης ζωής. Κι αυτή είναι μόνο η αρχή. Περίμενε και θα δεις.( απόσπασμα)
Ντον ΝτεΛίλλο, Λευκός θόρυβος, μετφρ. Πέτρος Αμπατζόγλου, Βιβλιοπωλείον της "Εστίας", Αθήνα 1991
1 σχόλιο :
Υπέροχη ανάρτηση. Καταπληκτικό βιβλίο, επίκαιρο,αφυπνιστικό
Δημοσίευση σχολίου