Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2017

Εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο...

Ο στίχος αυτός του Γιάννη Ρίτσου από το Καπνισμένο τσουκάλι  και μια φωτογραφία από τον Ισπανικό Εμφύλιο κοσμούν  το εξώφυλλο του όμορφου ημερολογίου που δημιούργησε ο Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών.
Στις σελίδες του ημερολογίου φιλοξενούνται "τραγούδια που έχουν συνδεθεί με κινήματα απ' όλο τον κόσμο, τραγούδια, που αν και παλιά τα περισσότερα, έχουν μια φρέσκια αίσθηση πολιτικής σκέψης, ταξικής ανάλυσης, κοινωνικής ευαισθησίας και ιστορικής συνέχειας." Τα τραγούδια μετέφρασαν μέλη του συλλόγου " υπενθυμίζοντας μας στη ζοφερή πραγματικότητα που ζούμε τη διαχρονικότητα αιτημάτων και αγώνων, τις βαθιές ρίζες κατακτήσεων που μεθοδικά  επιχειρείται να καταργηθούν, την αναγκαιότητα να είμαστε παρόντες και απέναντι σε ό,τι μικραίνει και ευτελίζει τη ζωή μας, εφόσον ...τον κόσμο τον κυβερνάνε ακόμα καθίκια."
Κάθε μήνας και ένα τραγούδι  για το οποίο υπάρχει ένα μικρό ενημερωτικό σημείωμα στο τέλος όπως και για τις συνοδευτικές φωτογραφίες.
Μια μικρή επιλογή :

Στα οδοφράγματα

Μαύρες θύελλες σείουν τον αέρα,
σύννεφα σκοτεινά μας εμποδίζουν να δούμε.
Ακόμη κι αν μας περιμένει ο πόνος κι ο θάνατος,
ενάντια στον εχθρό μάς καλεί το καθήκον.

Το πολυτιμότερο αγαθό είν' η ελευθερία,
να την υπερασπιστούμε  πρέπει με πίστη και με θάρρος.

Ύψωσε την επαναστατική σημαία,
που στην αναζήτηση του θριάμβου αδιάκοπα μας οδηγεί.
Επί ποδός, λαέ της εργατιάς, στη μάχη ,
πρέπει να ανατρέψουμε την αντίδραση.

Στα οδοφράγματα! Στα οδοφράγματα,
για τον θρίαμβο της Συνομοσπονδίας.
( A las barricadas. Τραγούδι του Ισπανικού Εμφυλίου συνυφασμένο με τον αναρχοσυνδικαλισμό.)


Το σωματείο [Κι ας είμαστε γυναίκες ]

Κι ας είμαστε γυναίκες,
δεν ξέρουμε από φόβο,
απ' αγάπη για τα παιδιά μας,
απ' αγάπη για τα παιδιά μας.
Κι ας είμαστε γυναίκες,
δεν ξέρουμε από φόβο,
απ' αγάπη για τα παιδιά μας
φτιάχνουμε συνδικάτο.

Ο λίο - λίο - λα,
το συνδικάτο θα πάει μπροστά,
όλοι εμείς οι σοσιαλιστές,
όλοι εμείς οι σοσιαλιστές.
Ο λίο - λίο - λα,
το συνδικάτο θα πάει μπροστά, 
όλοι εμείς οι σοσιαλιστές,
θέλουμε λευτεριά.

Μα η λευτεριά δεν θα' ρθει
όσο ενότητα δεν υπάρχει,
οι ρουφιάνοι με τον αφέντη,
οι ρουφιάνοι με τον αφέντη.
Μα η λευτεριά δεν θα' ρθει
όσο ενότητα δεν υπάρχει,
οι ρουφιάνοι με τον αφέντη,
σκότωμα θέλουν όλοι!

Ο λίο - λίο - λα...

Κι ας είμαστε γυναίκες,
δεν ξέρουμε από φόβο,
μας λύνεται η γλώσσα,
μας λύνεται η γλώσσα.
Κι ας είμαστε γυναίκες,
δεν ξέρουμε από φόβο,
μας λύνεται η γλώσσα
το δίκιο όταν ζητάμε.

Ο λίο - λίο - λα...

Κι εσείς όλοι οι λεφτάδες,
που πάτε κορδωμένοι
κατεβάστε λίγο τη μύτη,
κατεβάστε λίγο τη μύτη.
Κι εσείς όλοι οι λεφτάδες,
που πάτε κορδωμένοι
κατεβάστε λίγο τη μύτη
κι ανοίξτε το πορτοφόλι.

Ο λίο - λίο - λα...
( La lega [Sebben che siamo donne]: Ένα από τα πολλά τραγούδια των εργατριών στους ορυζώνες της πεδιάδας του Πάδου. Ακούστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου αιώνα.


Είμαστε όλοι λαθραίοι

Ονειρεύομαι τη φωτιά, αλλά κοιμάμαι μες στο κρύο,
σηκώνω μια κόκκινη σημαία στο Άλαμο
θέλω να σου δείξω πώς ξετυλίγονται οι ζωές μας
μέσα στα βαθιά υπόγεια
όταν τρως τη σαλάτα σου και βάζεις τα παπούτσια σου.
Δες σ' αυτή την οθόνη, εσένα κοιτάνε
αυτοί που δημιούργησαν τη σύγχρονη δουλεία.
" Η καλύτερη χώρα!" Ένα έθνος σαδιστών είναι!
Μωρά που θάβονται πριν καν τρέξουν,
παιδιά που οι μανάδες τους δεν γνώρισαν χαρά,
κόρες που τα σώματά τους πουλιούνται για ψίχουλα
παίζουν κορόνα γράμματα τη ζωή τους σ' έναν πλανήτη με παράγκες.

Βαδίζω στην έρημο, μες στο πηχτό σκοτάδι,
σέρνομαι στους οχετούς, χωρίς νερό στον ορίζοντα,
διασχίζω το ποτάμι ως την άλλη μεριά,
στην αμερικάνικη γη των παράσιτων.
Εγώ είμαι αυτή η κρυμμένη, βρόμικη μορφή,
τα μυστικά, τα ψέματα των δασκάλων,
το φαΐ, τα ρούχα, η γη, τα τηλέφωνα,
τα κτίρια που μέσα μεγαλώνουν οι υπολογιστές σας.
Βλέπεις αυτά τα σύνορα, δεν είναι άγια ή επιούσια,
η γη που στεκόμαστε, κάθε σπιθαμή της είναι κλεμμένη.
Πόσο αισχρό είναι να υπάρχουν άνθρωποι λαθραίοι,
δαιμονοποιημένη επιβίωση, το ταξίδι θανάσιμο.

Είμαστε όλοι λαθραίοι, είμαστε όλοι λαθραίοι,
εξεγερμένοι, ήρθε η ώρα σας,
είμαστε όλοι λαθραίοι, αγωνιζόμαστε για μια νέα πορεία και μια νέα εποχή,
 είμαστε όλοι λαθραίοι[...]
( Todos Somos Ilegales: Το τραγούδι γράφτηκε από το νεοϋρκέζικο συγκρότημα Outernational)


Κυβερνώντας τον κόσμο

Τα' μαθες; Υπάρχει λέει μια φυσική τάξη,
οι πιο άξιοι θα καταλήξουν με τα περισσότερα.
Η αφρόκρεμα λέει πάντα ανεβαίνει στην επιφάνεια,
εγώ πάντως λέω: " Τα σκατά επιπλέουν".

Αν νόμιζες πως τα πράγματα είχαν αλλάξει,
φίλε, ξανασκέψου το.
Για να σ' το πω με δυο λόγια κι έξω απ' τα δόντια:
τον κόσμο τον κυβερνάνε ακόμα τα καθίκια.

Τώρα η εργατική τάξη είναι ξεπερασμένη,
είναι βάρος στις ανάγκες της κοινωνίας, 
οπότε ας σκοτωθούν όλοι μεταξύ τους
κι ας το κάνουν μακριά από δω.
Έτσι λένε, δεν το ξέρεις,
οι μάγκες που κάνουν κουμάντο.
Να το πούμε καθαρά και ξάστερα, αγόρια και κορίτσια,
τον κόσμο τον κυβερνάνε ακόμα καθίκια.

Τάισε τα παιδιά σου με καραβίδες και αστακούς,
βρες τα καλύτερα σχολεία,΄
 θεωρητικά σέβομαι το δικαίωμά σου να υπάρχεις,
θα σε σκοτώσω αν μετακομίσεις δίπλα μου.
Α, είναι απαράδεκτο, χάλια, ανθρωπολογικά άδικο,
αλλά τα κέρδη έχουν αυξηθεί κατά το ένα τρίτο, κι έτσι
τον κόσμο τον κυβερνάνε ακόμα καθίκια.

Η ελεύθερη αγορά είναι τελείως φυσική,
νομίζεις πως είμαι κάνας βλάκας;
Είναι ο ιδανικός τρόπος να βάλεις τάξη στον κόσμο.
" Γάμα την ηθική, φέρνει λεφτά;"
Κι αν δε σου αρέσει, τότε φύγε
ή διαδήλωσε στο δρόμο, δικαίωμά σου.
Ναι, δικαίωμά σου, αλλά μη νομίσεις πως σ' ακούνε,
τον κόσμο τον κυβερνάνε ακόμα καθίκια.
(Running the World: Τραγούδι του Jarvis Cocker. Το κομμάτι ακούγεται στους τίτλους τέλους της ταινίας Children of Men (2006). Γράφτηκε σαν απάντηση στη σύνοδο  των G8 στη Γλασκώβη το 2005. Όπως έχει πει ο δημιουργός του: " Ελπίζω μια μέρα να το ξεπεράσει η ιστορία. Μέχρι τότε όμως..."





Δεν υπάρχουν σχόλια :