Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Πέμπτη 17 Μαΐου 2012

Αποχαιρετισμός

  Απόβραδο
Ώρα πολλή έχουν φύγει τα παιδιά`
ο ίσκιος στην έρημη αυλή μακραίνει με ατονία
- κι απ' τ' ανοιχτό παράθυρο στην τάξη μέσα εφύσησε
κι έσβησε η νύχτα τα μισά θρανία.

Ήλιος που πια βασίλεψε, χρώμα στη γη ζεστό,
 τριανταφυλλένιος ουρανός, που έμεινε και προσμένει ακόμα
να ξεπροβάλουνε δειλά οι μικροί έρωτες 
από τα περασμένα χρόνια.

Στη χαμηλήν ατμόσφαιρα σταμάτησε η στιγμή`
κι η αύρα που πέρασε, σα μιαν αφηρημένη σκέψη,
ανέλπιστα, τόσο καλή έχει κάνει την καρδιά,
 που να ξεθαρρευτεί - και να πιστέψει!

( Να΄ναι η εσπέρα, που άργησε πολύ,
  κι έγειρε πάλι η ελπίδα νικημένη;)
Τώρα πια η νύχτα μες στην τάξη πύκνωσε  - 
κι απ' τ' ανοιχτό παράθυρο ανασαίνει.
(Κώστας Στεργιόπουλος, Τα τοπία του φεγγαριού)*



Οι στιγμές είναι στιγμές και φεύγουν αλλά οι αναμνήσεις μένουν. Μου άρεσε όταν το διάβασα σε κείμενο , που ζήτησα να γράψουν οι μαθητές μου αξιολογώντας γενικά την συνεργασία μας και τη σχέση μας στα τρία χρόνια της γυμνασιακής τους ζωής.
Μια ακόμη  σχολική χρονιά έφτασε στο τέλος της, αλλά είχε κάτι ιδιαίτερο. Πολλά τα χρόνια - περπατάω τα 29- στα σχολεία. Πρώτη φορά όμως έτυχε να είμαι για τρία συνεχή χρόνια στο ίδιο σχολείο και να έχω τους ίδιους μαθητές σε δύο τμήματα από τη Α΄τάξη του Γυμνασίου μέχρι και την Γ΄ τάξη.

 " Τρία χρόνια με την ίδια κυρία, τρία χρόνια μαζί, μια οικογένεια" γράφει ένας μαθητής .
Οι σχέσεις που αναπτύχθηκαν ήταν ιδιαίτερες . Οκτώ με δέκα ώρες μάθημα τη βδομάδα στο ίδιο τμήμα βοηθούν στην βαθύτερη γνωριμία των παιδιών και στην δημιουργία ενός πιο οικείου, φιλικού και άνετου κλίματος. Σε μία τάξη τα πράγματα δεν είναι πάντα ρόδινα ούτε κυλάνε οι ώρες απρόσκοπτα χωρίς προβλήματα. Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά τόσο μεγαλώνουν και τα προβλήματα. Παιδάκια στην Α΄τάξη, ντροπαλά τα περισσότερα, λίγο φοβισμένα έρχονται σε ένα άλλο τελείως διαφορετικό περιβάλλον από αυτό του Δημοτικού σχολείου και προσπαθούν να προσαρμοστούν. Πόσες αλλαγές γίνονται όμως μέχρι την Γ΄τάξη. Τα παρακολουθείς να μεγαλώνουν και να αλλάζουν.Ορισμένες φορές είναι θεαματικές οι αλλαγές  και πολλά προσπάθησαν να τις δείξουν με λίγο πιο ζωηρό και φασαριόζικο τρόπο. Δεν ήταν λίγες οι φορές που τσακωθήκαμε, που ανέβηκαν οι τόνοι, που συγκρουστήκαμε εξ αιτίας διαφορετικών αντιλήψεων σε διάφορα θέματα, αλλά και εκείνες που συνεργαστήκαμε , που συζητήσαμε , που προσπαθήσαμε για το καλύτερο αποτέλεσμα. Διαβάζω σε ένα από τα κείμενα που μου έδωσαν:
  " Όσον αφορά στη συμπεριφορά σας  πολλές φορές με κάνατε από μέσα μου να σας βρίζω, γιατί σκεφτόσασταν λάθος ή καλλίτερα διαφορετικά από εμένα. Άλλες φορές σας συμπαθούσα πάρα πολύ γιατί είχατε πάρα πολύ καλές και ωραίες αντιλήψεις. Μπορώ να πω ότι ήσασταν η πιο "παράξενη" κυρία- καθηγήτρια που είχα στα σχολικά χρόνια δημοτικού και γυμνασίου. Ήσασταν πολύ διαφορετική γιατί έχετε διαφορετικά πιστεύω και διαφορετική ιδεολογία από άλλες δασκάλες που είχα. Και ο τρόπος που διδάσκετε ήταν πολύ διαφορετικός και δε μου πολυάρεσε γιατί ίσως ήταν διαφορετικός. Με λίγα λόγια είστε πολύ διαφορετική...!!!" 
Ένας άλλος  μαθητής εκφράζει το παράπονό του και γράφει ανάμεσα στα άλλα:
" τη δεύτερη χρονιά δεν τα περάσαμε τόσο καλά , επειδή μου βάλατε τρία εννιάρια στα τρίμηνα και με αφήσατε μεταξεταστέο . Αλλά όταν ξαναέδωσα τον Σεπτέμβριο πέρασα με μεγάλη ευκολία επειδή με βοηθήσατε εσείς...τέλος πάντων περάσαμε πολύ ωραία (εμείς περάσαμε , για σας δεν ξέρω)..."
 Χαμογελώ καθώς διαβάζω...
 " Εγώ από την πρώτη στιγμή που τη γνώρισα μέσα στην τάξη , την ένιωθα δικό μου άνθρωπο..." πολύ συγκινητικά τα λόγια αυτά. Σκέφτομαι ότι πολλές φορές δεν μπορούμε να αντιληφθούμε άμεσα αυτά τα συναισθήματα ίσως γιατί δεν εκφράζονται τόσο εύκολα παρά μόνον αν τους δοθεί η ευκαιρία.
Δύσκολη υπόθεση η σχολική τάξη. Χρειάζονται τεράστια αποθέματα υπομονής και πολύς κόπος για να μπορέσεις να κερδίσεις το σεβασμό  τους και  να αποδείξεις ότι ενδιαφέρεσαι γι΄αυτά  και δουλεύεις γιατί έχεις μεράκι και αγαπάς τη δουλειά σου.
Οι στιγμές λοπόν είναι στιγμές και δημιουργούν αναμνήσεις. Τι να πρωτοθυμηθώ; Το πρόγραμμα που κάναμε στην Α΄Γυμνασίου με θέμα " Η Ιστορία της Πόλης μου" , την υπέροχη εμπειρία που είχαμε από την εκπαιδευτική επίσκεψη στον Πύργο Ραγίου και στα Αρχαία Γίτανα, την επίσκεψη μας στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ηγουμενίτσας , την παρουσίαση του προγράμματος στο τέλος της χρονιάς και τον τρόπο που δουλέψαμε ή την ωραία γιορτή που ετοιμάσαμε για την 28η Οκτωβρίου , μολονότι είχαμε ένα περιθώριο μόνο δύο ημερών λόγω των καταλήψεων. Η εντατική δουλειά τους με έβγαλε ασπροπρόσωπη. Να μην ξεχάσω και την προσπάθεια που έκαναν να συγκεντρώσουν το υλικό για τα πέτρινα γεφύρια και τις ωραίες χειροποίητες αφίσες που έφτιαξαν . Στο νου μου έρχονται και  οι ασκήσεις δημιουργικής γραφής , ήταν όλες εξαιρετικές και διασκεδαστικές , ενδεικτικές της δημιουργικής τους φαντασίας.

Υπήρξαν όμως σ΄αυτά τα τρία χρόνια και άλλες πολλές μικρές καθημερινές στιγμές όπως αυτές  μέσα στην ένταση του μαθήματος ή της παρατήρησης όπου πάντα κάποιος κάτι θα έλεγε και θα με έπιαναν τα γέλια αποφορτίζοντας έτσι την κατάσταση.
Και φτάσαμε στο τέλος. Η τάξη άδεια, χωρίς φωνές, χωρίς γέλια. Μελαγχολία. Τελικά η ησυχία δεν ταιριάζει στη σχολική τάξη ούτε στη σχολική αυλή.

" Ευχαριστούμε που μας ανεχθήκατε, ευχαριστούμε για τα τρία χρόνια υπομονής, θα μας λείψετε, μη μας ξεχάσετε" γράφουν.

Εγώ σας ευχαριστώ παιδιά για το ωραίο ταξίδι. Η σκέψη μου πάντα θα σας ακολουθεί στο πέταγμα σας .
 Και να θυμάστε : 
" Μόνο με την καρδιά βλέπεις σωστά, τα σημαντικά δεν τα βλέπουν τα μάτια."
( Από το Μικρό Πρίγκηπα του Αντουάν Ντε Σαιντ Εξυπερύ. )



  * Το ποίημα του Κώστα Στεργιόπουλου το δανείστηκα από το βιβλίο " Να μαθαίνω γράμματα ...Το σχολείο στη Νεοελληνική Λογοτεχνία ", επιμ.Κώστας Ακρίβος, Μεταίχμιο, 2003



16 σχόλια :

Ανώνυμος είπε...

Αχ Σοφια μου! ποσο θα μου λειψεις! νομίζω ότι αντιλαμβανοσουν πότε δεν ημουν στα καλα μου και πότε ημουν ηρεμη.Συγκινηθηκα για αλλα μια φορα με αυτα που γραφεις και ειμαι σιγουρη οτι τα παιδια αυτα ηταν πολυ τυχερά που σε είχαν!χριστινα

sofia είπε...

Και μένα θα μου λείψεις Χριστινάκι,
αλλά θα τα λέμε από εδώ.
Δεν θα χαθούμε.
Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια
Εύχομαι στο καινούριο σου σχολείο να περνάς τόσο καλά όσο πέρασες και στο δικό μας.

Να είσαι καλά

Μαρία Νικολάου είπε...

Α στο καλό με συγκινήσατε...και αν μην είμαι στο σχολείο.
Καλή τύχη.

Ανώνυμος είπε...

Σοφία μου,η καλύτερη αμοιβή για εμάς είναι η αγάπη των μαθητών μας!Τα παιδιά δεν ξεχνούν ποτέ τους δημιουργικούς ανθρώπους, όπως εσύ, που τους εμπνέουν στο δύσκολο ταξίδι της ζωής τους!μαζί με τα παιδιά σ ευχαριστώ και εγώ !Ελσα

sofia είπε...

Καλησπέρα Μαράκι

Να είσαι καλά

sofia είπε...

Έλσα μου καλώς όρισες,

Πάντα ευγενική και πάντα με τον καλό λόγο. Ευχαριστώ.
Να είσαι καλά.

Οικοδόμος είπε...

Καλησπέρα Σοφία.
Διαβάζοντάς σε απόψε ταξίδεψα στα χρόνια του Λυκείου. Τότε που μια συνάδελφός σου μας υποδεχόταν στην τάξη στην αρχή της σχολικής χρονιάς. Τρία χρόνια στο Λύκειο, τρία χρόνια μαζί, στα φιλολογικά μαθήματα που είχα πάντα μία κλίση, αλλά μόνο εκείνη με έκανε να τα δω με μια άλλη ματιά...της καρδιάς.

Οι άνθρωποι που μας σημαδεύουν δεν μας αποχωρίζονται ποτέ Σοφία. Κουβαλάμε το "βάρος" τους σε όλη τη διαδρομή μας και κάποιοι, λίγοι, γίνονται κομμάτι της ύπαρξής μας.

Τα παιδιά είναι οι πιο δύσκολοι"κριτές". Μόνο η αλήθεια μπορεί να τα κερδίσει. Εσύ τα κέρδισες και για έναν επιπλέον λόγο. Τους μετ-έδωσες αγάπη. Αυτό "βλέπω" στα γραφόμενά τους. Αγάπη έδωσες σ' αυτά τα παιδιά, αγάπη σου επέστρεψαν.

Σου έγραψα παλιότερα πως αυτό που κάνεις είναι μεγάλο και από σεμνότητα το αρνήθηκες. Εσύ, είμαι σίγουρος, θα συνεχίσεις να το κάνεις. Επίσης θα συνεχίσεις να παραμένεις σεμνή, όπως ο κάθε άνθρωπος που έχει τη συνείδησή του καθαρή.

"Σκέφτομαι ότι πολλές φορές δεν μπορούμε να αντιληφθούμε άμεσα αυτά τα συναισθήματα ίσως γιατί δεν εκφράζονται τόσο εύκολα παρά μόνον αν τους δοθεί η ευκαιρία."

Εγώ σκέφτομαι πως είμαι τυχερός. Μου δίνεις συχνά την ευκαιρία να σου εκφράζω τα δικά μου.

Καλή δύναμη!

sofia είπε...

Οικοδόμε μου,
Ευχαριστώ. Η γνώμη σου έχει ιδιαίτερη βαρύτητα. Εγώ αισθάνομαι τυχερή που συναντήθηκαν οι δρόμοι μας.

Να είσαι καλά

οι μαθητές του Γ3 και Γ4 είπε...

Σοφία, καλημέρα από την Κω.Συγκινήθηκα πολύ από τα γραφόμενα σου, όχι επειδή είμαστε συνάδελφοι και βιώνουμε παράλληλες καταστάσεις, αλλά γιατί η αλήθεια των παιδιών σου μας θυμίζει πόσο διαφορετικό είναι το επάγγελμα μας.Θα κρατήσω το "Κυρία είστε πολύ διαφορετική.....".Ίσως αυτό έχει σημασία τελικά :να μη δίνεις την αίσθηση στος μαθητές ότι είσαι μια επανάληψη όσων ζουν στο υπόλοιπο κομμάτι της ζωής τους, ότι διαφέρεις.Και η αλήθεια σου είναι αυτό που τελικά αγαπούν και εκτιμούν.Καλό καλοκαίρι να έχεις και καλό κουράγιο για τη νέα χρονιά!
Γιώτα Κεφαλά, (Οι μαθητές του Γ3 και Γ4)

sofia είπε...

Ευχαριστώ Γιώτα,
Πράγματι η δουλειά που κάνουμε είναι διαφορετική (δεν θα πω επάγγελμα) και αυτό το έχεις αποδείξει και εσύ.
Γίνατε οι αγαπημένοι μου διαδικτυακοί μαθητές.
Τις ευχές μου στα παιδιά σου για τις εξετάσεις , αλλά και γενικότερα καλή τύχη στη ζωή τους. Θα τους χρειαστεί.
Και σε σένα εύχομαι να συνεχίσεις να είσαι πάντα δημιουργική και να τα λέμε συχνότερα ενώνοντας έτσι την Ηγουμενίτσα με την Κω με μια νοητή γραμμή ουσιαστικής επικοινωνίας.

Καλημέρα και να είστε καλά.

Υ.Γ Φαντάζομαι ότι το καλοκαίρι ήρθε σε σας εκεί κάτω, γιατί εδώ έχουμε ένα προβληματάκι. Δεν επιθυμεί να μας επισκεφθεί με τίποτα. Ενέσκυψε βαρυχειμωνιά!

Ανώνυμος είπε...

Καλημέρα κυρία.Συγκινήθηκα με αυτά που γράψατε.

Η Έλενα

sofia είπε...

Γεια σου Έλενα!

Ανώνυμος είπε...

Η μελαγχολία του τέλους της σχολικής χρονιάς...(υπότιτλος)

Όλοι κάτι ξέρουμε από κύκλους ζωής.
(Ένας-ένας κλείνει ανοίγοντας τον επόμενο.)
Ένας κύκλος που συμπεριλαμβάνει τη μισή ζωή μας είναι και το σχολείο...

"Προσοχή στη συγκίνηση.
Αν είναι γόησσα, δεν παύει να ’ναι και ρουφιάνα."
λέει ο Ελύτης.

(Συχώρεσέ μου το ξενερουά...)

Όχι άλλα δάκρυα...

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Σπύρος Δόικας

Όταν υπάρχει σχέση
δεν χρειάζονται αποχαιρετισμοί
θα ξαναϊδωθείτε
και να μην ξαναϊδωθείτε
θα κουβαλάει ο ένας τον άλλο στην καρδιά του
και πώς να αποχαιρετήσεις
αυτό που έχεις μέσα σου;
Όταν δεν υπάρχει σχέση
οι αποχαιρετισμοί είναι περιττοί
στείρες ασκήσεις μεταφυσικής
προηχογραφημένες ατάκες
ενός αδέξιου ηθοποιού
Και να ξαναϊδωθείτε
δεν θα έχει καμία, μα καμία σημασία.

Μουσικό θέμα:

http://www.youtube.com/watch?v=DxNCDx00mTg


κ.κ.

sofia είπε...

Θα κρατήσω αυτό:
"Όταν υπάρχει σχέση
δεν χρειάζονται αποχαιρετισμοί
θα ξαναϊδωθείτε
και να μην ξαναϊδωθείτε
θα κουβαλάει ο ένας τον άλλο στην καρδιά του
και πώς να αποχαιρετήσεις
αυτό που έχεις μέσα σου;"

Το σχολείο δεν είναι η μισή μας ζωή για μας που δουλεύουμε σε αυτό. Είναι η ζωή μας. Αν όχι για όλους τουλάχιστον για αρκετούς. Καλώς ή κακώς ό,τι γίνεται σε αυτό μας επηρεάζει άμεσα και έμμεσα. Δεν ξέρω αν μπορεί να το καταλάβει αυτό κάποιος που δεν είναι εκπαιδευτικός.
Γι΄αυτό και η έντονη φόρτιση και η συγκίνηση στο τέλος κάθε χρονιάς.
Αλλά αυτές οι τρεις χρονιές για μένα υπήρξαν ιδιαίτερες γιατί είχα σταθερά ένα σχολείο, δεν ήμουν περιπλανώμενη( αν και μόνιμη), είχα σταθερούς μαθητές,που δημιούργησαν όμορφες αλλά συχνά και αντιφατικές σχέσεις.
Μέσα μου κουβαλώ τις στιγμές και τις αναμνήσεις δεκάδων μαθητών που με τον τρόπο τους με σημάδεψαν και με βοήθησαν να γίνω καλύτερη και ως εκπαιδευτικός και ως άνθρωπος.
Από την άλλη κουβαλώ κι εγώ τις μορφές των δικών μου δασκάλων, όχι όλων, αλλά αυτών που μπόρεσαν και με ενέπνευσαν τόσο που να θέλω να τους μοιάσω και να τους ξεπέράσω.

Ευχαριστώ που μου έδωσες την ευκαιρία να εκφράσω πιο ιδιαίτερες σκέψεις.

Να είσαι καλά.

Θωμάς είπε...

Σοφία, τρόμαξα όταν διάβασα τον τίτλο της ανάρτησης γιατί νόμισα πως αποχαιρετάς το διαδίκτυο. Ευτυχώς γρήγορα κατάλαβα πως αναφέρεσαι στους μαθητές σου.
Τυχεροί οι μαθητές που σε είχαν καθηγήτρια, τυχερή και εσύ που κάνεις μια δουλειά που την αγαπάς!

sofia είπε...

Καλημέρα Θωμά,
τον τελευταίο καιρό έχω και αυτή την τάση, να αποχαιρετίσω το διαδίκτυο.
Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Εσύ μάλλον καταλαβαίνεις περισσότερο τα συναισθήματά μου.

Να' σαι καλά