Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Σάββατο 27 Μαρτίου 2010

Καλό Πάσχα

Παπαρούνες της θάλασσας από τις θεσπρωτικές ακτές μαζί με τις καλύτερες ευχές μου για Καλό Πάσχα


Πέμπτη 25 Μαρτίου 2010

Μια φορά κι έναν καιρό...όπως τότε έτσι και τώρα

" Μια φορά κι έναν καιρό
στον τόπο τούτο τον μικρό
ζούσαν κάτι φουκαράδες ,
οι ραγιάδες.
Κοτσαμπάσηδες , πασάδες και σεβάσμιοι δεσποτάδες
κυβερνούσανε τη χώρα , καλή ώρα..."
(Μήτσος Ευθυμιάδης )




Και η τεράστια σημασία της πραγματικής , της ουσιαστικής παιδείας. Τι γίνεται με το ζήτημα της παιδείας σήμερα ; Έχουμε αναλογισθεί τι μαθητές βγάζουμε , ποιες είναι οι μελλούμενες γενιές; Σε τι δρόμους τους οδηγούμε; Η μορφή της εκπαίδευσης που υπηρετούμε έχει αποτύχει. Τι κάνουμε γι αυτό ; Ποιος έχει την ευθύνη για τον λειτουργικό αναλφαβητισμό που όμως έχει απολυτήριο έναν μεγάλο βαθμό; Ποιος έχει ευθύνη για τον ιστορικό αναλφαβητισμό;
Κάποτε οι νεοέλληνες διαφωτιστές πίστευαν πως μόνο μέσω της παιδείας και της μόρφωσης μπορούν οι ραγιάδες να ξυπνήσουν και να ξεσηκωθούν. Σήμερα;

"Αν ήξερα ανάγνωση , γραφή
αν ήταν το σπαθί δικό μου
δεν θα μου τρώγαν τώρα το ψωμί
θα αρνιόμουν την κλεψιά για ριζικό μου...."
(Μήτσος Ευθυμιάδης)
























Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Στην ακρόπολη του «Πύργου» του Ραγίου


"Ρωτώντας δροματαραίους και δουλευτάδες του κάμπου σε κήπους και καλαμποχώραφα,ύστερα από δυό ώρες ποδαρόδρομο από την Ηγουμενίτσα, διασχίζοντας τον....κάμπο του Ραγιού, όπου οι Ρωμαίοι μεγιστάνες καταχτητές έθρεφαν πολύπαχα γελαδικά, φτάνω κουρασμένος και πνιγμένος στον ίδρο, στα ριζά του Πύργου του Ραγιού, κωνικού κακοτράχαλου λόφου σκεπασμένου με αγριελιές, παλιούρια, βάτα κι αγριάγκαθα, που σου περονιάζουν τις σάρκες και δε σ’ αφήνουν μολεσιά από ντυμασιά κι όπου η ομώνυμη ακρόπολη για
την οποία είμαι κινημένος.

2 Αυγούστου 1965. Καίεται ο τόπος από το λιοπύρι. Η αργατιά που δουλεύει στα έργα του ποτίσματος του κάμπου και την αποξήρανση των βάλτων, πολεμάει με το σκληρό χώμα. Χτυπάει με τη μύτη του κασμά και κείνος πετάζεται απάνου. Λες και βαρεί στο σίδερο. Άντρες και γυναίκες που τρέχει ο ίδρος ποτάμι, σαν τώρα για να βγήκαν από τη βύρα μαυρισμένες από την κάψα του ήλιου αναδεύονται στον αχνιασμένο κάμπο. Βάχτι μεσημέρι και η δουλειά μποτ........

Ανηφορίζω. Αντίς 10 λεφτά που είναι η ανάβαση κάνω μια ώρα. Σχίζονται τα ρούχα μου, τα χέρια ματώνουν από τα γρατσουνίσματα, ταυτομοιώς και το πρόσωπο. Κλείεται η διάβα από τα παλιούρια , όσο να ξεκολήσω από τούτα άλλα τρισχειρότερα μου τόχουν καρτέρι παραπάνου.Μέσα στην άγρια πρασινάδα υψώνονται πολύκλαδες αγριελιές και μεγάλα κοτρώνια. Προχωρώ, γυρίζω πίσω, ξαναεπιστρέφω στο ίδιο μέρος. Τρυπώνω κάτου από τα βάτα, χώνομαι στις τούφες, βουτάω στ’ αγκάθια. Κρύβεται η κορυφή και χάνω τον προσανατολισμό. Βαδίζω αλλού γι’ αλλού. Στο δρόμο συναντάω μια βοσκοπούλα που στόμωνε τα γίδια από τα σπαρτά του κάμπου. 

Ακολουθώντας πίσω της μακροπόδαρη σκύλα ξαμώνει κατ’ εμένα. Η τσούπρα την πολεμάει κι εκείνη σταματάει μουρμουρίζοντας.

Ύστερα από κόπους κι ανήλες, πνιγμένος από το κεφάλι ως τα ποδάρια στα τρυποσάκια κι αγριόσπορους κατορθώνω και βγαίνω κατάκορφα.
Ωραιότατο το θέαμα από δω πάνου. Ολόγυρα ο καταπράσινος κάμπος διασταυρωμένος με αυτοκινητόδρομους και τσιμενταύλακα. Λελέκια βόσκουν στα βαλτόνερα , κοπάδια γελαδιών αργοπερπατούν στα βαρκά. Ασπρίζουν στο ρίζωμα του απέναντι βουνού τα σπίτια της Κεστρίνης(πρώτα Τσεφλικιού). Στα πόδια του χωριού ροβολάει ήσυχα, χωρίς τρεχάλες τα νερά του ο Καλαμάς. Κάτου γυαλίζει η θάλασσα και τ’ ακρογυάλια του Θεσπρωτικού Ίλιου λάμπουν στην αντηλιά. Μικρή ψαράδικη βάρκα πλέει στα ρηχά νερά του κόλπου της Καλογριάς. Χαρά της ψυχής και των ματιών απόλαψη.Η κορυφή επίπεδη στεφανώνεται από τρεις πλευρές με δυνατό ισοδομικό τείχος , 80μ. μάκρους και 50 πλάτους, σωζομένου δε ύψους 3 μ. και από τη δυτική πλαισιώνεται με ψηλούς ησκιερούς βράχους. Το πάχος του τοίχου 1,10μ. Ο λόφος είναι παλιού νησιού απομεινάρι.Πεντέξη κοτρώνια παραστέκουν στο εσωτερικό ανάμεσα των φυτρωμένων αγριόδενδρων επί των οποίων τζιτζικάδες αγκουσεμένοι από τη ζέστα του καλοκαιριού αποστομώνουν με το μονότονο τραγούδι τους "τζι-τζί-τζι τζι" τα κελαηδήματα των πουλιών.Όπου οι βράχοι ανάμεσά τους αφήνουν κενά αναπληρώνονται τούτα με τείχος. Οι πύργοι, πλησίον ο ένας του άλλου προβάλλουν τα κορμιά τους έτοιμοι να υπερασπίσουν την πόλη.

Κατά τις πολιορκίες οι κάτοικοι υδρεύονταν από την εντός της ακρόπολης δεξαμενή, πλησίον της οποίας το νυμφαίο αναμένει τις νύμφες να κάνουν το λουτρό τους.Προβάλλουν στο εσωτερικό προ της μεγάλης πύλης τα θεμέλια πεντέξη κτιρίωνκι’ ακολουθούν άλλα παρεκείτερα.Ο άρχοντας της πόλης όταν ήθελε να βγάλει λόγο ανέβαινε στο λαξεμένο σε καθέδρα μεγάλο κοτρώνι και μίλαε στους συμπολίτες.
Επί του πύργου της πύλης ο Χατζή- Γράβας, αγάς της Ηγουμενίτσας έχτισε δικό του πύργο(κούλια) στα χρόνια της τουρκοκρατίας, από τον οποίο έχει κι η ακρόπολη κι όλος ο λόφος τ’ όνομά του, για διαμονή του φύλακα της περιοχής. Επ’ αυτής το 1951 έπεσε κεραυνός και γκρέμισε τη δυτική πλευρά. Αποτελείται από δυό δωμάτια , από τα οποία το βόρειο μεγαλύτερο, με δυό παραθυράκια και πολεμίστρες. Το νότιο δωμάτιο θολωτό φέρει επί του λιθόστρωτου πατώματος οπή, είδος καταπακτής, άγνωστο σε τι χρησιμοποιουμένης, ίσως να οδηγεί σε υπόγειο καταφύγιο. Η θύρα της κούλιας βρίσκεται στο μικρότερο δωμάτιο και σ’αρκετό ύψος από το έδαφος. Η ανεβοκατέβαση των ενοίκων γίνονταν με κρεμαστή κλίμακα η οποία για ασφάλεια αφαιρούνταν τη νύχτα.

Ο γύρω της ακρόπολης κάμπος φέρει την ονομασία « Ράγι» από την ονομαστή μονή Ραγίου στην οποία ανήκε προ του ερχομού των Τούρκων."

Σπύρου Γ. Μουσελίμη: Αρχαιότητες της Θεσπρωτίας , Γιάννινα 1980

Κυριακή 21 Μαρτίου 2010

Πύργος Ραγίου - Αρχαία Τιτάνη: μια μοναδική εμπειρία

Η περιοχή της Θεσπρωτίας είναι γεμάτη εκπλήξεις. Άγνωστη στον πολύ κόσμο και απομονωμένη εξ αιτίας του κακού οδικού δικτύου για πολλά χρόνια . Η Εγνατία οδός έφερε στην επιφάνεια έναν τόπο καταπληκτικής ομορφιάς και παρθένας σε αρκετά σημεία όπου δεν έχει υπάρξει τουριστική ανάπτυξη.
Υπηρετώντας φέτος στην Ηγουμενίτσα και στην περιοχή του Λαδοχωρίου είχα την περιέργεια να μάθω περισσότερα γι' αυτόν τον τόπο, επειδή μου αρέσει να γνωρίζω την ιστορία κάθε περιοχής που πηγαίνω. Μαζί με μια συνάδελφο αναλάβαμε το πρόγραμμα "Η Ιστορία της πόλης μου" . Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος επισκεφθήκαμε δύο περιοχές - τον Πύργο Ραγίου και την Αρχαία Τιτάνη - που εγώ τουλάχιστον μόνο ακουστά τις είχα και δεν ήξερα τι ακριβώς θα δω. Νομίζω όμως ότι και για τους μαθητές το ίδιο ίσχυε, αν και προέρχονται από την περιοχή αυτή. Μαζί μας και η αρχαιολόγος που μας διέθεσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας, πραγματικά πολύτιμη η βοήθεια της και εξαιρετική η ξενάγησή της , τόσο που κατόρθωσε να εξάψει το ενδιαφέρον των μαθητών και να τους κάνει να συμμετέχουν ενεργά.
Ξεκινώντας από το σχολείο που βρίσκεται δίπλα στο νέο λιμάνι της Ηγουμενίτσας και αφού διασχίσαμε την πόλη της Ηγουμενίτσας οδηγηθήκαμε στον Πύργο Ραγίου ακολουθώντας το δρόμο δίπλα από τη μεγάλη παραλία του Δρέπανου- Μακρυγιαλιού.
Ο δρόμος δεν είναι και σε πολύ καλή κατάσταση και οι πολλές βροχές έχουν επιδεινώσει το πρόβλημα σε αρκετά σημεία. Η περιοχή όμως έχει μια γαλήνη - ήρεμα νερά, πουλιά διάφορα (ερωδιοί, βουτηχτάρια, γλάροι) και απέραντο γαλάζιο.
Ο αρχαιολογικός χώρος του Πύργου Ραγίου βρίσκεται στην κορυφή λόφου στη μέση του κάμπου Ραγίου -Κεστρίνης κοντά στις παλιές εκβολές του ποταμού Καλαμά. Η ανθρώπινη δραστηριότητα στο λόφο αρχίζει από την προϊστορική εποχή(100.000- 30.000 π.Χ), διότι ο λόφος είναι φυσικό οχυρό και από εκεί μπορούσαν να ελέγχουν τη θάλασσα αλλά και την ενδοχώρα σε απόσταση μάλιστα πολλών χιλιομέτρων.
Η περιοχή ταυτίζεται με την Κερκυραϊκή Περαία (Τορώνη), αποικία που ίδρυσαν οι Κερκυραίοι και στην οποία κατέφυγαν οι εξόριστοι ολιγαρχικοί κατά τον Κερκυραϊκό εμφύλιο το 427π.Χ.
Τον 5ο αι. π.Χ. οι Κερκυραίοι έχτισαν ένα ισχυρό ισοδομικό τείχος

και το μικρό φρούριο που είχε στρατιωτικό χαρακτήρα και πιθανόνα λειτουργούσε ως προπύργιο του οικισμού που υπήρχε στη χερσόνησο της Λυγιάς.
Το 19 ο αι. πάνω στο βόρειο αρχαίο πύργο κτίστηκε ένας άλλος πύργος. Τον Πύργο αυτό έχτισε στα 1850 ο Χατζή Γράβας Αγάς της Ηγουμενίτσας . Στην κάτοψη έχει σχήμα Γ και αποτελεί εξέλιξη των ορθογώνιων κτιρίων του 17ου αι. Η αρχιτεκτονική του βασίζεται πάνω σε βυζαντινά αρχιτεκτονικά πρότυπα και αποτελεί συνέχεια των μεμονωμένων οχυρών πύργων (Kula) του Μεσαίωνα που συναντώνται και στη Βαλκανική.
(www.igoumenitsa.gr)

Από τον Πύργο Ραγίου οδηγούμαστε στην Αρχαία Τιτάνη μέσα από τοποθεσίες κατάφυτες από ελιές , πορτοκαλιές, λεμονιές και τον Καλαμά δίπλα μας.
Η Τιτάνη ή τα Γίτανα είναι ένας από τους πολλούς τειχισμένους οικισμούς της Θεσπρωτίας και την αναφέρει ο Πολύβιος και ο Λίβιος. Τα ερείπια του οικισμού βρίσκονται στα βορειοδυτικά της συμβολής του Καλπακιώτικου με τον Καλαμά, σε θέση γνωστή με το όνομα Γκούμανη. Η πρόσβαση είναι δύσκολη , χρειάζονται να γίνουν έργα οδοποιίας για να μπορέσει να γίνει και εύκολα επισκέψιμη η περιοχή.
Η αρχαία Τιτάνη ήταν κτισμένη στη δυτική πλαγιά του βουνού Βρυσέλα και ιδρύθηκε στα μέσα περίπου του 4ου αι. π.Χ. , υπήρξε το πολιτικό κέντρο του του Κοινού των Θεσπρωτών(ΘΕΣΠΡΩΤΑΝ) και καταστράφηκε το 167π.Χ. από τους Ρωμαίους. Η πόλη περιβάλλεται από τα βόρεια, δυτικά και νότια από τον Καλαμά και τον Καλπακιώτικο και προστατεύεται από τείχος μήκους 2.400μ.














Επικοινωνούσε με πλοία μέσω του Καλαμά και διέθετε λιμενικές εγκαταστάσεις Είχε νεκροταφείο , έχουν βρεθεί κιβωτιόσχημοι τάφοι .














Ανεβαίνοντας το λόφο αριστερά συναντούμε την αγορά . Ήταν σκεπασμένη. Σώζονται τα ερείπια του σκευοφυλακίου, μέρους όπου φυλλάσσονταν λατρευτικά αντικείμενα καθώς επίσης το βάθρο του αγάλματος του Αγυιέα Απόλλωνα (προστάτη
των δρόμων). Κατηφορίζοντας το λόφο τα ερείπια ενός ναού βρίσκονται μπροστά μας. Από τα πολλά γυναικεία ειδώλια που βρέθηκαν συμπεραίνουν ότι ο ναός πιθανόν ανήκε σε γυναικεία θεότητα. Παρακάτω μας περιμένει όμως μια αποκάλυψη. Δύο δωμάτια, ανδρώνες . Λένε ότι εδώ ήταν το Πρυτανείο και ότι ο Πρύτανης (κάτι σαν δήμαρχος) δεχόταν τις αντιπροσωπείες των ξένων και παρέθετε συμπόσια. Τα δάπεδα στρωμένα με ψηφιδωτά. Στο πρώτο δωμάτιο σώζονται λίγα , πιθανόν απεικονίζοταν θέμα θαλασσινό
Στο δεύτερο δωμάτιο σώζεται σχεδόν όλο το ψηφιδωτό και μάλιστα απεικονίζεται το αστέρι των Μακεδόνων. Αυτό δείχνει και τις σχέσεις των Θεσπρωτών με τους Μακεδόνες














Στη διπλανή αίθουσα σώζονται πιθεώνες , δηλαδή μεγάλα πιθάρια τα οποία ήταν θαμμένα στο χώμα και χρησιμοποιούνταν για την συντήρηση των τροφίμων ( τα ψυγεία της εποχής).

Πιο κάτω υπάρχει κι ένας πετρόμυλος για το άλεσμα των σιτηρών. Και δίπλα ένας αποχετευτικός αγωγός.
Η μεγάλη έκπληξη όμως βρίσκεται ενώ πλησιάζουμε στην έξοδο . Μπροστά μας απλώνεται ένα θέατρο. Κτισμένο σε φυσική θέση , οι θέσεις αλλού ακολουθούν το φυσικό σχήμα και αλλού είναι φτιαγμένες από τον κατασκευαστή. Η χωρητικότητά του 4.000 ή 5.000 ατόμων. Σε πάρα πολλά καθίσματα είναι χαραγμένα διάφορα ονόματα . Το θέατρο λειτουργούσε και ως Βουλή του Κοινού των Θεσπρωτών.



Το τοπίο εκπληκτικό , πλούσια βλάστηση , χιλιάδες αγριολούλουδα(ανεμώνες, κρινάκια, άγριες ορχιδέες, μαργαρίτες) χρώματα και αρώματα.

Συγκλονιστική εμπειρία ! Αξίζει να επισκεφθείτε την περιοχή, θα σας αποζημιώσει.
Για εμάς η επόμενη στάση είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας , στο οποίο εκτίθενται όλα όσα έχουν βρεθεί στον Πύργο Ραγίου , στην Αρχαία Γιτάνη αλλά και σε όλη τη Θεσπρωτία .

Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010

Στρατής Τσίρκας- Νίκος Καββαδίας



Από το ενημερωτικό δελτίο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου(www.ekebi.gr)

"Δύο μεγάλοι συγγραφείς, ο πεζογράφος Τσίρκας και ο ποιητής Καββαδίας που το έργο τους διαβάστηκε και αγαπήθηκε από το ευρύ αναγνωστικό κοινό, ενέπνευσε τον κινηματογράφο, τη μουσική, τις εικαστικές τέχνες και συνεχίζει μέχρι σήμερα να αποτελεί σημείο αναφοράς των λογοτεχνικών μας αναζητήσεων.

Υπήρξαν άλλωστε και φίλοι στην προσωπική τους ζωή – όπως βλέπουμε στην κοινή τους φωτογραφία. Διαβάζουμε χαρακτηριστικά στην τρυφερή αφιέρωση που έγραψε ο Καββαδίας προς τον Τσίρκα: «Άλλοι τρεις. Μαζί τους εσύ Γιάννη και Αντιγόνη, τελευταία και ο Κωστής. Πέντε δάχτυλα να
μετράω, να μ’ αγαπάτε να με μουτζώνετε. Σας λατρεύω, Κόλιας. Αλεξάνδρεια, κάποτε», στο βιβλίο Πούσι (Εκδόσεις Α. Καραβία, 1947)


30 χρόνια από το θάνατο του Στρατή Τσίρκα tsirkas.ekebi.gr και 100 από τη γέννηση του Νίκου Καββαδία και το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου ετοιμάζει αφιερώματα. Από εκεί και οι εικόνες.




Δευτέρα 8 Μαρτίου 2010

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Θέλω τη σημερινή μέρα να την αφιερώσω σε εκείνες τις εκπαιδευτικούς που σε δύσκολες εποχές έδωσαν αγώνες στα σχολεία που δούλεψαν, πολλές φορές κάτω από αντίξοοες συνθήκες, μακριά από τα σπίτια τους και τις οικογένειες τους, αντιμέτωπες με προκαταλήψεις κοινωνικές και αναχρονιστικές ιδέες όχι μόνο μέσα στο σχολικό περιβάλλον αλλά και στο κοινωνικό και κατάφεραν να εμπνεύσουν και να ανάψουν φωτιές που όχι απλώς ζέσταναν τις παιδικές ψυχές αλλά τις απελευθέρωναν και τις οδηγούσαν σε άλλους δρόμους πιο ελεύθερους.

"..Και η καθηγήτρια συλλογίστηκε πως δεν είδε ποτέ της, ούτε και άκουσε, να υπάρχει βασιλόπουλο ή αρχοντόπουλο άσχημο ή κουτό, ούτε βασιλοπούλα που να μην είναι πεντάμορφη και γεμάτη χαρίσματα, ακόμα και στα παραμύθια όπου συμβαίνουν τόσα και τόσα απίστευτα πράματα.Ακόμα και οι παραμυθάδες όλες τις κακίες τις ρίχνουν στις φτωχές γυναίκες που ζούνε νηστικές μέσα σε σπηλιές ή σε φτωχές καλύβες μες τα δάση....και δεν έχουνε κανένα να τις αγαπάει, και που γίνονται μάγισσες και στρίγγλες γιατί η φτώχεια και η δυστυχία, άμα βαστάνε πολύ, στριγγλιάζουνε τον άνθρωπο και τον ασκημίζουν.Μα, αν ένας παραμυθάς αποφάσιζε άξαφνα να πάρει όλες αυτές τις δυστυχισμένες γυναίκες με τις σουβλερές μύτες και την άγρια όψη και τις θρόνιαζε στο ολόχρυσο παλάτι της Πεντάμορφης, και τις έβαζε να κοιμούνται στο παχύ στρώμα, τις χόρταινε με τα πλούσια φαγιά της, τις έλουζε με ανθόνερο και τις τριγύριζε με καλοσύνη, με αγάπη και με ξεγνοιασιά, θα βλέπαμε τότε πώς θα κόνταινε η μύτη τους και θα γλύκαινε η φωνή τους...Αλλά τότε ο παραμυθάς θα' πρεπε να βρει έναν άλλο τρόπο για να διακρίνονται οι βασιλιάδες και οι μεγάλοι άρχοντες, και αυτό φαίνεται πως δεν είναι και τόσο εύκολο.
Λοιπόν ούτε στα παραμύθια δεν μπορούν να αλλάξουν τα πράματα. Και θ' άλλαζαν στη ζωή;...
Όμως τα εικοσιδύο χρόνια της καθηγήτριας γέμιζαν τις φλέβες της μ'ένα γερό και πλούσιο αίμα που κυκλοφορούσε ορμητικό και ακάθεκτο στο σώμα της, παρασέρνοντας όλα τα δηλητήρια και ποτίζοντας το ίσαμε το βάθος του με υγεία, αισιοδοξία και καλοσύνη."Στα παραμύθια μπορεί να μην αλλάζουνε τα πράγματα, στη ζωή όμως πρέπει να αλλάξουν!".
....Μεμιάς ένιωσε τέτοια δύναμη μέσα της που θα μπορούσε να τα βάλει με ολάκερη την ατελείωτη σειρά των καπέλων της κρεμάστρας αν στα κεφάλια που θα' μπιναν σε λίγο μέσα σ' αυτά τα καπέλα ερχόταν η ιδέα να την εμποδίσουν!....Έτσι αποφασισμένη μπήκε στην τάξη της. Μόλις κάθισε η Μαρίνα στην ψηλή καρέκλα της έδρας συλλογίστηκε πόσο δύσκολο ήτανε να ' ναι κανείς εκπαιδευτικός.Αλήθεια , πώς θα'πρεπε να είναι ένας καλός εκπαιδευτικός;....Έπρεπε να είναι ένας φυσικός και ανυπόκριτος άνθρωπος, δίχως καμία απολύτως πόζα, δίχως υποκριτικές γλύκες και δίχως επίδειξη εμβρίθειας, και να φέρνεται στα παιδιά όπως θα φερνόταν και στα δικά του παιδιά, αν είχε, ή στους καλύτερους φίλους του: με στοργή, με καλοσύνη και με ευγένια...."(Κατίνα Παπά, Σ'ένα Γυμνάσιο Θηλέων, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 1980)

"Μέρα με τη μέρα άνοιγαν τα μάτια μου. Έμπαινα στο νόημα της δουλειάς . Καταλάβαινα σε τι παγίδα με είχε ρίξει η κ. Καλλιόπη. Τι μεγάλη, τι τεράστια σημασία είχε εκείνο το ξεδιάλεμα που' χε κάμει των παιδιών, την πρώτη μέρα που πρωτοπάτησα τα πόδια μου στο σκολειό. Κ' είχα πει τότες "ευχαρίστως". Μα τώρα πια ήτανε πολύ αργά, για να πάρω το λόγο μου πίσω. Να μάθαινα άλλη φορά να μην πετώ έτσι τα λόγια μου στον άνεμο....κείνο το "ευχαρίστως" ήτανε αφορμή, κι αγωνιζόμουν σήμερο με όλα μου τα δυνατά .Μέρα και νύχτα. Τη νύχτα σαν τύχαινε να μεταπνήσω, έβαζε αρχή το μυαλό μου να δουλεύει: τη Φανή και τη Δέσποινα έλεγα, χωρίς άλλο πρέπει να τις πάρω χώρια, να τους μάθω τους αριθμούς, γιατί δε θα μπορέσουν ποτέ να"συμβαδίσουν" αφού είναι τόσο πίσω. Το ίδιο πρέπει να κάμω και με τις πεντέξη, που δεν μπόρεσα ακόμη να χωνέψουν τις διφθόγγους. Έτσι θα γίνει `θα τις κρατώ στο σκολειό έντεκα με δώδεκα την Πέμπτη που σκολνούν οι άλλες...Συλλογιζόμουν ακόμη, πώς να βρω να δείξω στα παιδιά τα όσα αναφέρει το αλφαβητάριο, ευζώνους δεν είχαμε στον τόπο μας, μα θα τους πήγαινα κάτι παιγνιδάκια που είχα δει να κρέμονται σ'ένα μαγαζί απ'έξω, και τους παρίσταιναν ολοζώντανους με τα γυριστά τσαρούχια και τις φουστανέλλες τους. Με το κόκκινο φέσι και το κρόσσι πίσω στο σβέρκο. Για να δούν πάλι χήνες, θα τις πήγαινα σε μια μικρή εκδρομούλα ως το χάνι του Ασάν αγά, όξω από την πόλη ήτανε, ως ένα τέταρτο` και μάλιστα μαζί με τις χήνες θα τους έδειχνα και τη "λεύκη", γιατί ό Ασάν αγάς που είχε τις χήνες , είχε το χάνι του δίπλα στο ρυακάκι, κι όλο το τρίγυρο ήταν κατάφυτο από θεόρατες λεύκες....Όταν τα βόλευα έτσι όλα με το μυαλό μου, γύριζα από το άλλο πλευρό κι αποκοιμόμουν ξεκουρασμένη, σαν να είχα εκτελέσει ένα καθήκον..."(Έλλη Αλεξίου, Γον Χριστιανικόν Παρθεναγωγείον, Καστανιώτης, Αθήνα 1978)

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

8 του Μάρτη σήμερα. Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας. Δεν ξέρω πια αν θέλω να την αναφέρω αυτή τη μέρα έτσι που έχουν καταντήσει οι παγκόσμιες ημέρες. Νιώθω λίγο στο περιθώριο μαζί με όλα εκείνα στα οποία έχει αφιερωθεί μία μέρα . Τα τελευταία χρόνια η μέρα θεωρείται αφορμή για ξέσπασμα των γυναικών , για ξεφάντωμα, για ψευτοφεμινιστικές δραστηριότητες(να βγούμε μόνο γυναίκες, να γλεντήσουμε, να πάμε σε κλαμπ, να ξενυχτίσουμε, να αφήσουμε τα παιδιά στους άνδρες...). Κι αν ρωτήσουμε για το ιστορικό της ημέρας οι περισσότερες δεν ξέρουν τι έγινε κάποτε και για ποιο λόγο. Δεν υποτιμώ καμία γυναίκα , αλλά η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στηΝέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.Η γιορτή αυτή καθιερώθηκε το 1910 από τη Διεθνή Γυναικεία Διάσκεψη της Κοπεγχάγης, ύστερα από πρόταση της μεγάλης φεμινίστριας Κλάρας Τσέτκιν. Σκοπός της ήταν να διατηρηθεί η ανάμνηση της πρώτης διαδήλωσης των Αμερικανίδων, το 1857. Και από τότε σηματοδοτούσε τους αγώνες των γυναικών για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους τόσο στο σπίτι , στην εργασία όσο και στην κοινωνία. Και αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι αγώνες γίνονται καθημερινά όλο το χρόνο στους χώρους όπου ζούμε και δουλεύουμε και είναι συνδεμένοι με τους γενικότερους κοινωνικούς αγώνες . Η χειραφέτηση της γυναίκας είναι μια μακρόχρονη και επίπονη διαδικασία . Δεν είναι εύκολο να πάντα να πείθεις για το αυτονόητο, κι ας είμαστε στον 21ο αι. Μάλλον τώρα είναι πιο δύσκολα τα πράγματα διότι υπάρχει μία γενικότερη σύγχυση γύρω από την έννοια της χειραφέτησης και των δικαιωμάτων της γυναίκας , που ακολουθεί την τάση της εποχής, δηλαδή πίσω ολοταχώς.