Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2017

Μέρες ραδιοφώνου...

Το ραδιόφωνο είναι το αγαπημένο μου μέσο. Ιδιαίτερα αγαπημένο όμως υπήρξε το Δεύτερο πρόγραμμα. Κανείς στο σπίτι δεν τολμά να αλλάξει σταθμό τουλάχιστον στο ραδιοφωνάκι μου. Γιατί μου ήρθε τώρα να γράψω για το ραδιόφωνο; Μα επειδή ακούω καθημερινά για τα αφιερώματα που ετοιμάστηκαν  για την Παγκόσμια Μέρα Ραδιοφώνου. Με πιάνει νοσταλγία, γιατί μου έρχονται στο νου σκηνές από τα παιδικά και μετέπειτα χρόνια.
Με το Δεύτερο μεγάλωσα, μορφώθηκα , άνοιξε ο ορίζοντας μου. Μπορεί το χωριό μου να είναι 50χλμ. έξω από την Αθήνα , αλλά η πρόσβαση στη γνώση εκείνα τα χρόνια ήταν πολύ δύσκολη. Τι να πρωτοθυμηθώ; Την εκπομπή της θείας - Λένας ενώ ήμουν ακόμη πιτσιρίκι; Αυτή ήταν και η αιτία σε ηλικία 9 ετών να πείσω τον πατέρα μου να μου αγοράσει την Εγκυκλοπαίδεια της Αντιγόνης Μεταξά που διάβασα μέχρι και την τελευταία σελίδα του τελευταίου τόμου. 
Τα τραγούδια που παρουσίαζαν οι δισκογραφικές εταιρείες; Ακόμη και τώρα αντηχεί στο μυαλό μου το μουσικό σήμα της Λύρας. Τις φωνές των Παπαστεφάνου, Πετρίδη; Ή τις πρωϊνές εκπομπές σε συνέχειες όπως " Το σπίτι των ανέμων" . Αντηχούσε όλη η αυλή. Το ραδιόφωνο στην αυλή πάνω σ'ένα παράθυρο , η μάνα μου να πλένει στη σκάφη , η γειτονιά σε αναβρασμό, κόσμος να μπαίνει να βγαίνει -κυρίως γυναίκες- άλλη για καφέ, άλλη για κουβέντα, αγωνία για τις περιπέτειες του δικηγόρου Λαμπίρη. Αλλά και πολύ αργότερα όλο το διάβασμα του σχολείου , των εισαγωγικών εξετάσεων παρέα με το ραδιόφωνο πάνω από το κεφάλι μου. Και λίγο μετά Τρίτο πρόγραμμα και " Λιλιπούπολη".
Ή το θέατρο ; Κάποτε η λέξη ακουγόταν μαγική. Ήταν συνδυασμένη με το ραδιόφωνο. Το Θέατρο της Τετάρτης . Ένα τραντζιστοράκι  συντονισμένο  στη συχνότητα του Δεύτερου μετέτρεπε το δωμάτιο σε θεατρική αίθουσα. Φωνές ηθοποιών αγαπημένων, ονόματα συγγραφέων γνωστών και άγνωστων, μουσική, τραγούδια. Θυμάμαι ότι όλοι στο σπίτι ακούγαμε θέατρο. Αργότερα το Θέατρο της Δευτέρας στην τηλεόραση ήρθε να δώσει άλλο νόημα στη λέξη  γιατί οι φωνές των ηθοποιών συνδυάστηκαν με την εικόνα, την κίνηση, τα σκηνικά, τα κοστούμια. Υπήρχε όμως και ένα μειονέκτημα. Με την εικόνα χάθηκε η γοητεία του ακούσματος, η φαντασία , το ταξίδεμα του νου.
Κι ύστερα η γοητεία της λογοτεχνίας . Μύηση ! Αξέχαστες ακροάσεις αναγνώσεων από σημαντικούς ηθοποιούς . Μου άρεσε να ψάχνω στα βιβλιοπωλεία τα βιβλία αυτά. Η φωνή της Μάρθας Βούρτση (αν θυμάμαι καλά ) να διαβάζει τη "Μάνα " της Έλεν Καρλάυλ. Συγκλονιστικό!
Πώς να ξεχάσω και εκείνη την μέρα του Οκτώβρη του 1978 που με αγωνία περιμέναμε όλοι τα αποτελέσματα των εισαγωγικών εξετάσεων για το Πανεπιστήμιο. Τότε που με το άκουσμα του ονόματος από την εκφωνήτρια ένιωθες να αλλάζει όλη σου η ζωή, να ανοίγεις τα φτερά και να ετοιμάζεσαι να πετάξεις από τη φωλιά για πρώτη φορά.
Από τις ραδιοφωνικές εκπομπές πάντα έπαιρνα ιδέες για εκδηλώσεις και πάντα υπήρχε μία κασέτα μέσα στο ραδιοκασετόφωνο στην οποία έγραφα ό, τι θεωρούσα ενδιαφέρον. Έτσι βρέθηκα να έχω πολλά σπάνια τραγούδια που ηχογραφούσα αλλά και διάφορα αφιερώματα. Ανάμεσα σ'αυτές τις εκπομπές και μία για τον Οδυσσέα Ελύτη που μας βοήθησε πάρα πολύ ως μαθητές στην οργάνωση μιας εκδήλωσης στο σχολείο το 1978 και ήταν ολόκληρη αφιερωμένη στο " 'Αξιον Εστί".
Τι χρόνια κι εκείνα ! Διψούσαμε να μάθουμε , είχαμε ανησυχίες , απορίες, προβληματισμούς και το ραδιόφωνο ήταν πάντα ένα εργαλείο που βοηθούσε να ανιχνεύσουμε τον κόσμο. Και όχι μόνο τότε αλλά ακόμη και σήμερα που η πληροφόρηση είναι καταιγιστική και τα μέσα πολλά και εξελιγμένα το καλό ραδιόφωνο εξακολουθεί να είναι παρέα , να είναι δάσκαλος.

6 σχόλια :

Rosa Mund είπε...

Αν σου πω ότι είναι σαν όλα αυτά να τα έγραψα εγώ, δεν θα κομίσω γλαύκα ες Αθήνας.
Ωραία και νοσταλγικά, σαν τη σημασία τους. Δηλαδή, περιέχουν το άλγος του νόστου.


Ραδιόφωνο

Χαμήλωσα στο ελάχιστο τον ήχο
Κι οι πρόστυχες φωνές αυτοστιγμεί
Ακούγονται σαν ψίθυρος αγνές·
Σαν ψίθυρος μαζί με τις φωνές
Οι γλωσσικοί βιασμοί κι οι ξενισμοί
Που δεν απαριθμούνται σ’ ένα στίχο.

Διότι αν πρέπει να 'χω τέτοια γλώσσα
Με σόου τζάκποτ ζάπινγκ και τι-βι
Την καταργώ καλλίτερα εντελώς
Κι ας μείνει μόνο ως ψίθυρος απλός
Μιας πίστης υπενθύμιση ακριβή
Καθώς κοιτώ τα σύννεφα στην Όσσα.

ΝΙΚΟΣ ΦΩΚΑΣ, Πλανόδιον, τχ. 21, 1994

sofia είπε...

Να' σαι καλά φιλενάδα!

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Tι ωραία ανάρτηση!
Αναδημοσιεύουμε στη γνωστή στήλη "ΕΜΦΑΣΗ".
Καλή συνέχεια...

sofia είπε...

Ευχαριστώ φίλε μου! Να' σαι καλά!

Ανώνυμος είπε...

Τι ωραίο κείμενο νά ξερες τι μου θυμησες !!Εκτος αυτων που γράφεις να προσθέσω την δική μου ανάμνηση :τα κυριακατικα μεσημέρια μαζευόμασταν γύρω απο το τραπέζι κι ακούγαμε "η κολούμπια παρουσιάζει......

sofia είπε...

Ευχαριστώ Ανώνυμε/η.
Πολλές οι ραδιοφωνικές αναμνήσεις.Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Μεγαλώσαμε με το ραδιόφωνο. Δεν μου αρέσει να ωραιοποιώ παλιότερες εποχές, αλλά αυτές δίπλα ή μαζί με το ραδιόφωνο είχαν μια γοητεία που χάθηκε μαζί με την εποχή.