Μια ταινία για τη Violeta Parra

Η μεγάλη Χιλιανή ερμηνεύτρια και αγωνίστρια Violeta Parra γεννήθηκε το 1917 και επέλεξε να φύγει από τη ζωή στις 5 Φεβρουαρίου του 1967.Επί πλέον ήταν συνθέτης,  λαογράφος και ζωγράφος . Ήταν μια γυναίκα ενταγμένη συνειδητά στο προοδευτικό κίνημα και στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Χιλής.
 Σε όσους προσπάθησαν να υποβαθμίσουν την αξία της, χρησιμοποιώντας την πολιτική της δράση εκείνη απαντούσε πολύ έξυπνα «..Τρέχει στις φλέβες μου κόκκινο αίμα. Αν και σε σας, τότε είμαστε σύντροφοι».

Η ταινία Η Βιολέτα Πήγε Στον Ουρανό (Violeta Went to Heaven / Violeta se fue a los cielos) (2011) του Αντρές Γουντ είναι μια ανάμνηση, μια αφήγηση του ονείρου ενός παιδιού που παρέμεινε παιδί μέχρι το τέλος. Ακολουθεί τη αφήγηση της ζωής της Βιολέτα Πάρα όπως η ίδια την εξιστορεί σε μια συνέντευξη που έδωσε το 1962, πέντε χρόνια πριν δώσει τέλος στην ζωή της. Χωρίς να γίνονται παρατεταμένες αναφορές σε πολιτικές και κοινωνικές καταστάσεις, η ταινία προσφέρει στοιχεία και εικόνες για ακονισμένα μυαλά. Η έξυπνη σκηνοθεσία του Αντρές Γούντ που χρησιμοποιεί συνεχείς χρονικές παλινδρομήσεις, μπρος πίσω στην ζωή της ηρωίδας, δίνει την αίσθηση ενός μαγικού ρεαλισμού. Έτσι πολύ ρεαλιστικές καθημερινές στιγμές από την ζωή της συνδέονται με εικόνες και τραγούδια, με «θύμησες» και «συμβολικά όνειρα». “Η Βιολέτα πήγε στους ουρανούς” είναι ένα ταξίδι. Μια χαλασμένη παλιά κιθάρα η μόνη κληρονομιά από τον πατέρα της γίνεται το όχημα που θα την οδηγήσει μέσα από περιπλανώμενους θιάσους σε μια διεθνή καριέρα αλλά και στην καταγραφή και διάσωση της ξεχασμένης ως τότε λαϊκής παράδοσης της Χιλής. Έτσι το όνομα της γίνεται συνώνυμο του κινήματος το «νέου Χιλιανού τραγουδιού», Nueva Canción Chilena.
Η ταινία σκιαγραφεί τις προσωπικές της σχέσεις με τους ανθρώπους και τα γεγονότα που άλλαξαν και διαμόρφωσαν τη ζωή της. Ο αλκοολικός πατέρας της, η φτωχογειτονιά, οι περιορισμοί, οι έρωτες της, η σχέση με τα παιδιά της, ο θάνατος του μικρού της παιδιού, η περιοδεία στην Ευρώπη, η περιπλάνηση και η περιπέτεια, η αναζήτηση του ονείρου, οι απογοητεύσεις, η καταξίωση, η υπαρξιακή αγωνία, η δημιουργία, όλα συνέβαλλαν στο πορτραίτο της Βιολέτα Πάρα. Γι αυτό ήταν ένας άνθρωπος πολύπλευρος. Ένας άνθρωπος με ισχυρή θέληση, δημιουργικός και ταυτόχρονα πρακτικός, αθεράπευτα ρομαντικός και ταυτόχρονα σκληρός, υπέρμετρα παθιασμένος και απόλυτος αλλά και ασυμβίβαστος και ελεύθερος. Ένας άνθρωπος που σε κατακτά, όπως κατέκτησε η ίδια όλο τον κόσμο. Αυτό είναι το κράμα μιας τέτοιας προσωπικότητας που ακόμα και σε στιγμές που το όνειρο της δημιουργίας μπαίνει πάνω από τα παιδιά της, δεν σε αφήνει να μείνεις εκεί. Δεν σε αφήνει να την κρίνεις μονοδιάστατα. Είναι τόσα πολλά. Γεγονός που έκανε ακόμα πιο δύσκολο το έργο της Φρανσίσκα Γκαβιλάν που την υποδύθηκε, η ερμηνεία της οποίας ήταν εξαιρετική, δεδομένου ότι η ίδια τραγούδησε και όλα τα τραγούδια της ταινίας. Αυτό είναι άλλο ένα συν της ταινίας.

Το τέλος που ίδια επέλεξε δεν ήταν υποταγή. Ήταν αντίσταση. Ήταν το τέλος μιας σχέσης. Η τελευταία συνομιλία με έναν εραστή θα μπορούσε κανείς να πει. Η Βιολέτα Πάρα αγωνίστηκε ενάντια στην φθορά και τις απώλειες που φέρνει ο θάνατος. Εμπνεύστηκε από αυτόν. Τον έζησε και τον κατέγραψε. Γι' αυτό τον επέλεξε από μια ζωή που δεν θα ήταν ικανή να προσφέρει τίποτα άλλο πια. Από μια ζωή που θα την ανάγκαζε να είναι κάτι άλλο. Άλλωστε πλέον η Βιολέτα Πάρα δεν είναι ένας άνθρωπος, γίνεται ένα σύμβολο. Γίνεται η τέχνη που πρέπει να παραμείνει ασυμβίβαστη και ελεύθερη για να είναι αυθεντική και δημιουργική. Αλλά σε δικτατορίες στρατιωτικές ή ακόμα και άλλων μορφών, η τέχνη δεν επιβιώνει. Οδηγείται στην αυτοκτονία.

Η ταινία  κέρδισε τα ακόλουθα βραβεία :
Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής – Sundance IFF 2012
Βραβείο Mayahuel, Βραβείο FIPRESCI – Guadalajara Mexican FF 2012 και ήταν η επίσημη υποψηφιότητα της Χιλής για το καλύτερο ξένο φίλμ στα Όσκαρ του 2012.



Οι πληροφορίες  από τη σελίδα jazz blues rock

Violeta Para, Gracias a la Vida

Η Violeta Para καταγόταν από μια μικρή πόλη της Νότιας Χιλής. Ήταν μια πολύ δυναμική και δημιουργική προσωπικότητα, δραστήριο μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής και γενικά του προοδευτικού κινήματος.
Ήταν  συνθέτης, στιχουργός, λαογράφος, εθνομουσικολόγος και εικαστικός καλλιτέχνης. Έθεσε τις βάσεις για το La Nueva Cancion Chilena.
 Το nueva cancion (νέο τραγούδι) ήταν ένα μουσικό κίνημα με επιρροές από τη λαϊκή μουσική των χωρών της Λατινικής Αμερικής , της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Τα τραγούδια αυτού του μουσικού είδους εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη Χιλή στη δεκαετία του 1960 και αργότερα στην Πορτογαλία και την Ισπανία.
 Η Violeta Para θεωρείται ότι έθεσε τις βάσεις αυτού του μουσικού είδους στη Χιλή. Πολιτικά κυρίως  τα τραγούδια συνδέθηκαν με πολιτικές και κοινωνικές κινητοποιήσεις σ΄αυτές τις χώρες.
 Τα αριστερά  κινήματα της Λατινικής Αμερικής αλλά και  τα κινήματα διαμαρτυρίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε άλλες χώρες εκφράστηκαν μέσα από τους στίχους αυτών των τραγουδιών. Γι' αυτό το λόγο τα δικτατορικά καθεστώτα του Φράνκο, του Πινοσέτ , του Βιντέλα αλλά και άλλων δικτατόρων , λογόκριναν αυτή τη μουσική και τα τραγούδια και" κυνήγησαν" τους καλλιτέχνες . Άλλοι από αυτούς βασανίστηκαν , άλλοι εξορίστηκαν και άλλοι "εξαφανίστηκαν".

Το πιο γνωστό  τραγούδι της  Violeta Para  είναι το Gracias a la Vida. To τραγούδι αυτό έγινε γνωστό στη Λατινική Αμερική από τη Mercedes Sosa. Το 1974 η Joan Baez το έκανε ακόμη πιο γνωστό τραγουδώντας το στις συναυλίες της στις ΗΠΑ. Από τότε το έχουν τραγουδήσει δεκάδες ερμηνευτές σε όλο τον κόσμο.



[...]Στις αρχές του 1952, παρακινούμενη από τον ποιητή αδερφό της Νικανόρ Πάρα, αρχίζει να διασχίζει περιοχές της επαρχίας ηχογραφώντας και συλλέγοντας ντοκουμέντα της παραδοσιακής μουσικής της Χιλής. Από την έρευνα αυτή αναδύεται ένας απέραντος πλούτος, ο οποίος ακόμα και σήμερα «καθοδηγεί» τους ερευνητές. Συγχρόνως, αρχίζει την αγωνιστική της δράση ενάντια στις αδικίες που διαπράττονται στη Λατινική Αμερική: Συνθέτει τραγούδια (ανάμεσά τους και το πασίγνωστο «Gracias a la Vida»), ζωγραφίζει, φτιάχνει γλυπτά και κεραμικά, εξορίζεται. Το 1966 ηχογραφεί τα τελευταία της τραγούδια κι έναν χρόνο μετά αυτοκτονεί, απογοητευμένη από τον χωρισμό της από τον Gilbert Favre΄[...]
Το απόσπασμα από εδώ







Η ανάρτηση αφιερώνεται στον παλιό μου φίλο και συμφοιτητή τον Δημήτρη σε ανάμνηση όμορφων στιγμών αλλοτινών εποχών