Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Κυριακή 22 Μαΐου 2016

"... Ο Γρηγόρης Λαμπράκης, σαν τον αντρειωμένο εκείνον, πέντε νύχτες πάλεψε με τον Χάρο στα δικά του μαρμαρένια αλώνια..."

...Έβγαινε ο Μάης, πήγε 22, μεσοβδόμαδα, ημέρα Τετάρτη, από νωρίς το απόγευμα έβρεχε πάλι. Από τη "Σπουδάζουσα" τους είχαν ειδοποιήσει την προηγούμενη πως το βράδυ θα μιλούσε ο βουλευτής Γρηγόρης Λαμπράκης. Η φωτογραφία του πάνω στον τύμβο των Μαραθωνομάχων, με τα χέρια ανοιχτά σαν φτερούγες αετού να απλώνουν πανώ με το σήμα της ειρήνης, είχε κάνει το γύρο του κόσμου και έβγαλε για λίγο τον Νικήτα από τον βαθύ λήθαργό του.
Και μετά ήρθαν μέρες που η μικρή ιστορία του, το άχαρο μονοπάτι της ζωής του θα έβγαινε στους ματωμένους δρόμους της Ιστορίας - η προδομένη αγάπη του, ακόμη και οι σπουδές του δεν θα είχαν πια σημασία γι' αυτόν. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης, σαν τον αντρειωμένο εκείνον, πέντε νύχτες πάλεψε με τον Χάρο στα δικά του μαρμαρένια αλώνια. Ένα βουβό πλήθος, σαν τελετουργικός χορός, τον παράστεκε και τον φρουρούσε. Τη δεύτερη μέρα, απόβραδο, ήρθε ο Γιάννης Ρίτσος. Πέρασε τότε για λίγο η Σόνια` είχε την καλοσύνη μάλιστα, εξαντλώντας όλη την παλιά τρυφερότητα, να συμβουλέψει τον Νικήτα να προσέχει, ο τόπος, είπε, γύρω από το Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ ήταν γεμάτος από χαφιέδες και ασφαλίτες. Μαζί της έσερνε κι έναν άχαρο ψηλό με χοντρά γυαλιά που την κρατούσε σφιχτά από το χέρι μην τυχόν και τη χάσει. Την τρίτη μέρα ο Μίκης Θεοδωράκης μίλησε στα Προπύλαια για το τέρας του φασισμού που άπλωνε πάλι τα μαύρα πλοκάμια του. Στο αντικρινό πεζοδρόμιο μια θρασύδειλη ομάδα από ΕΚΟΦίτες, που ήταν και στην αντισυγκέντρωση τη νύχτα του φονικού, είχε μαζευτεί και τον χλεύαζε. " Τα μπουζούκια στα μπουζούκια" φώναζαν ρυθμικά. Στη φωτογραφία, όπου οι φοιτητές τον έχουν σηκώσει στους ώμους τους και κατεβαίνουν την Πανεπιστημίου, ο Νικήτας είναι στην πρώτη γραμμάη με μερικούς άλλους από τη " Σπουδάζουσα" της ΕΔΑ. 
Μεσάνυχτα της Κυριακής, βαριά λαβωμένος, ο περήφανος αετός έσβησε. Η συγκέντρωση της ΦΕΑΠΘ είχε απαγορευτεί. Από νωρίς οι χωροφύλακες, φορώντας κράνη, είχαν απλωθεί στην πλατεία του Χημείου και μαι διμοιρία τους είχε κλείσει την Πανεπιστημίου στο Σιντριβάνι. Την ώρα που περνούσε ο νεκρός, οι φοιτητές έσπασαν το μπλόκο κι έφτασαν στην Καμάρα. Έτρεχαν στο δεξί πεζοδρόμιο κραυγάζοντας " Ο Λαμπράκης ζει", πίσω από τη νεκροφόρα που σε μιαν έρημη Εγνατία έτρεχε δαιμονισμένα για το Σταθμό. Στο Βαρδάρι τους περίμεναν άλλοι χωροφύλακες. 'Επεσαν μανιασμένοι επάνω τους, τους σκόρπισαν, τους στρίμωξαν στην Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, τους κυνήγησαν ως την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων. Ο Νικήτας, μαζί με μερικούς ακόμη, πέρασε μέσα από κάποιο σπίτι, που τους άνοιξαν, και βρέθηκε ψηλά, δίπλα στα βυζαντινά τείχη.
Γύρισε ξέπνοος και τσακισμένος και βρήκε τον Κώστα με τη Θεσσαλονίκη στα χέρια του. " Ωραία, δε φτάνει που φιγουράρεις εδώ στην πρώτη σελίδα, τρέχεις τώρα να σε τραβήξουν και νέες πόζες. Καλά, εσύ δεν ξέρεις πως απ' αυτούς που σας φωτογράφιζαν σήμερα στο Συντριβάνι και στο Βαρδάρι οι μισοί είναι από το " Σπουδαστικό" της Ασφάλειας; Σας έχουν σταμπάρει όλους, και να δεις που θα σας τυλίξουν τώρα σε μια κόλλα χαρτί για συμμετοχή σε παράνομη διαδήλωση και διατάραξη της κοινωνικής γαλήνης".
" Ας με τυλίξουν, δε με νοιάζει" έκοψε την κουβέντα ο Νικήτας...( απόσπασμα)


Γιάννης Ατζακάς, Λίγη φλόγα, πολλή στάχτη. Διηγήματα. Άγρα, 2015

 Συλλογή οκτώ διηγημάτων όπου " οι ήρωες γνωρίζουν στην αρχή λίγη αναγνώριση, μια πρόσκαιρη ανάδειξη, μιαν ελάχιστη, όσο το φως μιας αστραπής, έκλαμψη ευτυχίας` κι ύστερα, άλλοι από τις τροπές της Ιστορίας, άλλοι από τις μετεμφυλιακές διώξεις και τα κολαστήρια της χούντας, κάποιοι από ανεκπλήρωτους και προδομένους έρωτες, μερικοί από κακοτυχία, αρρώστιες και θάνατο, όλοι τους κατακρημνίζονται, καταβυθίζονται στο σκοτάδι...
Στις οκτώ αυτές ιστορίες μια μακριά "κόκκινη κλωστή" κόβεται και δένεται ξανά: βγαίνει από τις τέφρες της Μεγάλης Καταστροφής, περνά από το Μεσοπόλεμο, χάνεται στις σκοτεινές διαδρομές του Εμφυλίου και της Δικτατορίας και φτάνει ως την ύστερτ Μεταπολίτευση, όταν οι πρώτοι τριγμοί της επερχόμενης κατάρρευσης είχαν αρχίσει κιόλας να ακούγονται - από όσους, βέβαια, είχαν αυτιά για να τους ακούσουν" ( από το οπισθόφυλλο)