Η ποιήτρια Βικτωρία Θεοδώρου

Η  ποιήτρια Βικτωρία Θεοδώρου γεννήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 1925 στα Χανιά της Κρήτης. 
 Σε ηλικία μόλις οκτώ ετών έχασε τον πατέρα της, με αποτέλεσμα  λόγω της ακραίας φτώχειας να  μπει σε ορφανοτροφείου στο Ηράκλειο, από το οποίο έφυγε σε ηλικία δεκαπέντε ετών.
 Το 1942 εντάσσεται στην Ε.Π.Ο.Ν των Χανίων. Συνέχισε την αντιστασιακή της δράση και στην Αθήνα, όπου ήρθε για σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή, Μετά την Απελευθέρωση, το Μάιο του 1948, άρχισαν και γι' αυτήν οι περιπέτειες των φυλακών και των εξοριών για τη συμμετοχή της στην Αντίσταση. Εξορίστηκε στη Χίο, το Τρικέρι και την Μακρόνησο. Οι εμπειρίες της από την εξορία έχουν αποδοθεί ποιητικά. Υπάρχουν όμως και οι γραπτές της μαρτυρίες από το Στρατόπεδο Γυναικών του Τρίκερι. Οι μαρτυρίες αυτές μαζί με εκείνες από τη Χίο και τη Μακρόνησο που έγραψαν άλλες γυναίκες βρέθηκαν  στα «θαμμένα τετράδια», τα οποία έκρυψαν οι γυναίκες στις κουφάλες των δέντρων στο Τρίκερι. Το υλικό περιέσωσε η Ρόζα Ιμβριώτη και εξέδωσε η Βικτωρία Θεοδώρου. 
Το 1952 αφέθηκε ελεύθερη ως "αδειούχος εξόριστη" μετά από προσπάθειες του συμπατριώτη της Χαρίδημου Σπανουδάκη, τον οποίο παντρεύτηκε το 1955. Μέχρι το 1956 είχε κατορθώσει να ολοκληρώσει τις σπουδές της και είχε αποκτήσει και τις δύο δίδυμες κόρες της Ειρήνη και Μαρία.
Σεμνή και αθόρυβη  θεωρείται από τις σημαντικές εκπροσώπους της Α' Μεταπολεμικής Γενιάς. Εµφανίστηκε στα γράµµατα το 1957 µε ποιήµατά της, που δημοσιεύτηκαν στην "Επιθεώρηση Τέχνης". Έκτοτε δηµοσίευσε 12 ποιητικές συλλογές και 4 πεζά. Μετέφρασε ξένη ποίηση και ασχολήθηκε µε την λογοτεχνική κριτική.
Έφυγε από τη ζωή στις 17 Φεβρουαρίου 2019.

Τα ποιήματα που ακολουθούν είναι από τη συλλογή Βορεινό Προάστιο, η οποία εκδόθηκε από τον Κέδρο τον Απρίλιο του 1966

ΣΤΑΘΜΟΣ "ΒΙΚΤΩΡΙΑ"

Βοηθούνε κι' οι τόποι για να μην ξεχάσεις...
Ποιος πήρε μαύρα ψηφιά κι' έγραψε τόνομά μου
πάνω στον τοίχο του σταθμού;
Εγώ είμαι τώρα που σου φωνάζω έξω απ' το τραίνο
και τόνομά μου, σκούρο μαντήλι, σ' ανεμίζω,
τόνομα ετούτο που δε μου ταίριαζε ποτές
κι' ήταν ρούχο βαρύ για τα λιανά μου κόκκαλα.
Σε πάθη λαού εμεγάλωσα και τα δικά μου
μεγάλα για τη δύναμή μου, το γνωρίζεις...
Ήττες με κυνηγούνε και με βρίσκουνε όσο κι' αν κρυφτώ,
για τόνομα μου να με περιπέξουνε.

ΑΔΕΡΦΙΑ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ

Οι ποιητές είναι τ' αδέρφια μου·
Ξέρω τα πάθη τους, γνωρίζω τον ανήμερο Θεό τους
και τις αγρύπνιες τους έχω περασμένες· 
μα εγώ ποτές μου δεν τους έφτασα, γιατί
τη λευτεριά τη δικιά μου δεν την είδα.
Ύπνος μ' ονείρατα πηχτά και ξύπνος
με βάσανα μικρά κι' ατέλειωτα
το πνεύμα μου βουλιάζει και τ' αστέρι
που λες πως λάμπει στο ταπεινό μου μέτωπο
για με την ίδια δεν φωτάει, δε δίνει δρόμου χάδι.
Μα από τους ποιητές μόνο θα λάβω χέρι βοηθό
κι' αδέρφια μου θέλω να τους ξέρω...

ΟΧΙ ΜΟΝΑΧΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΥΠΕΣ

Όχι μονάχα για τις λύπες
και για την πίκρια και τη μοναξιά
για το μόχτο όχι μονάχα όπου το στόμα μαραγκιάζει
σαν τον καρπό σε ψηλό κλωνάρι ξεχασμένο.
Για το αχ δεν ήρθαμε και για την πείνα
τη δίψα και τη στέρηση, για τον αχνό της χύτρας
και για την απλώστρα...
Την καταχνιά ας αναμερίσουμε,
και το περβάζι του παράθυρου άδειο ας αφήσουμε,
μόνο περβάζι νάναι.

ΙΣΟΒΙΑ
Ισόβια είναι τα χέρια της τιμωρημένα
να μένουν στο νερό, πλάσματα αμφίβια, και να παστρεύουν
και να πλένουν αδέρφια της παιδιά κι εγγόνια.
Του σαπουνιού το γλύστριμα γνώρισαν πριν να δέσουν
και να μεστώσουν, το σπίρτο τάχει σημαδεμένα·
κι' ισόβια απ' τ' αχνισμένο τζάμι δίνει πέταγμα και φεύγει
η μοναχική ψυχή της.
Δρόμους εδώ δεν έχει, ούτε λιμάνια, ούτε χαρούμενες γιορτές,
μα εκείνη βρίσκει και δρόμους και λιμάνια και ξεφαντώματα·
έχει του ταξιδιάρη ποιητή την ασάλευτη ζωή
του αόματου γυρολόγου το μεράκι.

Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΙ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ

Πάλι με φέραν τα μικρά μου χρόνια στον τόπο ετούτο
που αλλάξαν πρόσωπο ως κι' οι πέτρες του.
Πούν' οι φραγκοσυκιές στη μάντρα με τ' αγκάθι το μικρό
πούδινε βαθύ πόνο ανάμεσα στα δάχτυλα
και πούν' οι αθάνατοι; Κάθε εφτά χρόνια
υψώναν σε μακρύ κοντάρι ένα λουλούδι κίτρινο
κι' ύστερα πέφτανε να μαραθούν για νάβγουν άλλοι
μέσα από την παντοτεινή βαθειά στο βράχο ρίζα.
Απάνω τους έπεσε τσιμεντένια πλάκα και ζωντανούς τους έθαψε
ν' αντιβοά η ψυχή τους μες τα χτίρια
κι αβάσταχτα να θέλει να πετάξει άνθος μεγάλο
να δείχνει πως είναι καιρός για σηκωμό καινούργιο.
Φύγαν εκείνοι που με θρέψανε
στα πρώτα χρόνια μ' αθερίνα και ψωμί αρμυρό
κι' η μάνα μου πήρε μαζί της τις σαΐτες και τα χτένια
όλον τον αργαλειό που δούλευε της ομορφιάς
με νήματα βαμένα καρυδόφυλλο και ρόιδι,
μονάχα η θάλασσα μέσα σ' αιώνια νιότη αστράφτει
και χτυπάει το κύμα της σαν τότε.
Η θάλασσα, τι να κρατήσει...

ΝΑ ΜΟΥ ΜΙΛΑΣ

Να μου μιλάς, θέλω να μου μιλάς κι' ας είναι
για τον καιρό να με ρωτήσεις,
καθόλου δε μου κακοφαίνεται και γνωστικά θα σ' απαντήσω
γιατί, σ' αυτόν το βορεινό ανοιχτό τόπο που μένω,
τους καιρούς μελετώ, το τι θα κάμουνε τα σύννεφα 
μου το μηνούνε,
του κυπαρισσιού η κορφή μού γράφει τους ανέμους.
Στη θαμπάδα των άστρων ή στην ξαστεριά
στου φεγγαριού τους κύκλους βλέπω σύναξη βροχής,
πάνω στης Πάρνηθας τα συννεφένια παπλώματα ξεκαθαρίζω
του βοριά απολυτό για μάχη.
Την αλλαξοκαιριά έμαθα να μυρίζομαι σα ζωντανό,
μίλα μου, ας είναι και για καιρούς να με ρωτήσεις...