Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Κυριακή 31 Μαΐου 2015

31 Μάη 1941 : «Αθήνα! καρδιά της ανθρωπότητας!»

Επιμέλεια ofisofi // atexnos

…31 του Μάη 1941, η σβάστικα κυμάτιζε ολοκαίνουρια από δω κι ένα μήνα απάνω στην Ακρόπολη. Φρουροί τη φυλάγαν πανίσχυροι, πουλί πετάμενο δεν πέρναγε από δίπλα, αλλά εκείνη τη βραδιά, κοντά που σήμαιναν μεσάνυχτα, η σβάστικα εξαφανίστηκε απάνω απ’ την Ακρόπολη. Δυο έλληνες κομμουνιστές, Μανόλης Γλέζος και Απόστολος Σάντας, τρυπώσανε μέσα στ’ αρχαία μάρμαρα, και με τα νύχια και τα δόντια τους ξεσκίσανε το φασιστικό σύμβολο. Ήτανε τάχα αυτό το πανελλήνιο προσκλητήριο; Όχι, δεν ήτανε ακόμα.
Σε λίγες μέρες αρχινάν στάσεις δουλειάς και διαμαρτυρίες, οι ναυτεργάτες, οι γκαζιέρηδες, τα πολεμικά εργοστάσια, οι εργάτες Μαλτσινιώτη, στάση οι τροχιοδρομικοί, ελάττωση απόδοσης 50% οι υφαντουργοί. Έντονα μέτρα ασφάλειας παίρνει ο καταχτητής, περιορίζεται η κυκλοφορία, περίπολοι ένοπλοι βγαίνουν στους δρόμους, πρώτες συλλ΄ψεις πολιτών στον Πειραιά, Κοκκινιά και προάστια. Φτάνουν στους 700 οι κρατούμενοι στις φυλακές του Αβέρωφ. Ο παράνομος Ρίζος λέει πως απ’ την πείνα πέθαναν οι 1500 από τους τρελούς του Δαφνιού. Νοσοκομεία και σανατόρια κόψανε το φαΐ στους αρρώστους. Ο Γιώργης Σιάντος, ηγέτης των κομμουνιστών, δραπέτευσε από τις φυλακές της Κέρκυρας. Η κυβέρνηση Τσολάκογλου τον επικηρύχνει. Απ’ τη Φολέγανδρο δραπέτευσαν 120 κομμουνιστές. Απ’την Ανάφη και τη Γαύδο δραπέτευσαν κι άλλοι κομμουνιστές. Αυτοί είναι ο πυρήνας τους αυριανού  αγώνα μας της Εθνικής Αντίστασης. Στο Βύρωνα λαβαίνουν χώρα οι πρώτες φανερές αντιαξονικές εκδηλώσεις, ρίχνουνται τρικ στους δρόμους και μίλησε στον κόσμο ο πρώτος λαϊκός αγωνιστής. Οι παλαιοί πολιτικάντηδες κλειδαμπαρώνουνται κατατρομαγμένοι στα σπίτια τους, και συμβουλεύουν «προς  Θεού να καθίσουμε φρόνιμα». Η εφημερίδα Καθημερινή με άρθρα του Σπύρου Μελά, ακαδημαϊκού, σαλπίζει ως μόνη σωτηρία μας συνεργασία « ενεργητική», γιατί η παθητική δεν έφτανε, με τους πανίσχυρους καταχτητές…

Απόσπασμα από το βιβλίο Αθήνα 1941 – 1945. Χρονικό της Μέλπως Αξιώτη. Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Α. Καραβία» το 1945, με ξυλογραφίες της ομάδας « Χαράκτες της Εθνικής Αντίστασης»

Στον Πρόλογο αναφέρεται ότι:
« Αυτό το βιβλίο ανήκει σε κείνους που τό’ γραψαν με τη ζωή τους και το αίμα τους.
Στους γνωστούς και τους άγνωστους. Στους νεκρούς. Λαβωμένους. Κυνηγημένους. Φυλακισμένους. Ξεσπιτωμένους. Ξορισμένους . Τρελούς απ’ τα μαρτύρια. Πρησμένους απ’ τη στέρηση. Χήρες και ορφανά. Μαυροντυμένες  μάνες. Στους μαχητές κι αγωνιστές. Γυναίκες, άντρες και παιδιά. Στους ένοπλους και άοπλους. Στον πιο μικρό ως τον πιο μεγάλο.
Σ’ εκείνους που πολέμησαν όχι μόνο ενάντια στις φανερές ορδές του Άξονα. Αλλά κι ενάντια και ταυτόχρονα στις ύπουλες μορφές της παγκόσμιας Αντίδρασης , που χτυπά πάντα τους λαούς πισώπλατα.
Ένα κομμάτι απ’ την τιμή της αντιφασιστικής νίκης ανήκει στους αγώνες της αδούλωτης Αθήνας.
«Αθήνα! καρδιά της ανθρωπότητας!» σ’ ονόμασε  για την αντίστασή σου ο Ηλίας Έρενμπουργκ.

Μέλπω Αξιώτη, Χρονικά , Γ’ τόμος, Κέδρος 1980



Δεν υπάρχουν σχόλια :