Μελέτα, μα έχε άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής σου στη ζωή...

Δημήτρης Γληνός

Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2013

Του κύκλου τα γυρίσματα...*

     Έχω την αίσθηση ορισμένες φορές ότι η ζωή μας κάνει κύκλους και πολλές φορές με κάποιους ανθρώπους βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο που τους αφήσαμε, όμως σε άλλο χρόνο . Αναρωτιέμαι ποιος καλός άνεμος φύσηξε και  οδήγησε  την παλιά μου φιλενάδα από το σχολείο στο δρόμο μου.

   Ήταν Οκτώβρης του 1978 όταν συναντηθήκαμε για τελευταία φορά με την Αθηνά.  Καλεσμένη στη μικρή γιορτή για την εισαγωγή  μου στο Πανεπιστήμιο, ήρθε , από το κοντινό χωριό της στο δικό μου, κρατώντας στα χέρια της δώρο ένα βιβλίο, τη «Χαμένη  Άνοιξη» του Στρατή Τσίρκα. Γνώριζε καλά την αγάπη μου για τα βιβλία και το διάβασμα.

   Εγώ βρέθηκα στη Φιλοσοφική στα Γιάννενα και εκείνη στη Νομική στην Αθήνα. Από τότε χώρισαν οι δρόμοι μας και χάθηκαν τα ίχνη μας.
Πολλά τα χρόνια που πέρασαν από τότε , αλλά να που οι δρόμοι μας ξανασυναντήθηκαν εξ αιτίας ενός τυχαίου γεγονότος. Πολλές και όμορφες οι αναμνήσεις  μας οδηγούν σταθερά προς τα πίσω ενεργοποιώντας τη μνήμη και το συναίσθημα.

    Να τη λοιπόν πάλι μπροστά μου η φιλενάδα μου κρατώντας στα χέρια της δώρο ένα βιβλίο. Αυτή τη φορά το  δικό της. « Οδοί και μονοπάτια».

    « Οδοί και μονοπάτια» [σε πέντες ενότητες] είναι η πρώτη ποιητική συλλογή της  Αθηνάς Γ. Αναστασίου, το πρώτο της πόνημα , όπως γράφει η ίδια.

    Η Αθηνά γεννήθηκε στα Καλύβια Θορικού Αττικής στις 24 Απριλίου του 1960 και είναι δικηγόρος.
 « Στα Καλύβια , όπως και στην αγροτική περιοχή «Μελισσουργός»  και « Τσίτσενα», που απέχουν από τα Καλύβια έξι περίπου χιλιόμετρα και από τον κόλπο του Σαρωνικού περίπου ένα, περπατούσα και περπατώ πολύ από παιδί. Στις περιοχές αυτές έχουν βαδίσει όλα μου τα υποδήματα κάθε ηλικίας, αλλά πριν καν περπατήσω, έβλεπα τον ελαιώνα, τον κάμπο και τη θάλασσα από την αγκαλιά των γονιών μου . Όμως  στους περιπάτους  μου δεν έφθανα ποτέ μέχρι το τέλος του δρόμου. Άφηνα ένα κομμάτι της αγαπημένης μου γης ανεξερεύνητο , από σεβασμό στη μοναδικότητά της και γιατί ένοιωθα πως πρέπει να το χαράζει μόνον η βροχή...» (εσώφυλλο)

Η συλλογή χωρίζεται σε πέντε ενότητες. Κάθε ενότητα κλείνει μέσα της κάτι από την ψυχή και τη μνήμη της Αθηνάς, η οποία προλογίζει με έναν ιδιαίτερο και πολύ τρυφερό εκφραστικό  τρόπο  την κάθε μια από αυτές.


 «Περπατώντας»  είναι ο τίτλος της α ΄ενότητας και:

« Ρωτώντας πας στην πόλη .
Και περπατώντας τη ζεις αληθινά.
Θάλεγε  κανείς ότι τα πόδια βλέπουν,
όπως και τα μάτια μας,
και ακούν , όπως και τα αυτιά μας.
Το μικρό πετραδάκι είναι ένα δάκρυ.
Και το νερό της βροχής, ένα νυχτερινό
παραμύθι, γλυκά ειπωμένο λέξη- λέξη,
σταγόνα – σταγόνα...»

  Η ποιητική γραφή της ακολουθεί παραδοσιακούς δρόμους . Τα περισσότερα ποιήματα είναι πολύστιχα και έχουν ομοιοκαταληξία.
 Θυμίζουν δημοτικά τραγούδια  και φανερώνουν την επίδραση της ποίησης προηγούμενων εποχών. Οι σύνθετες και οι πολυσύνθετες λέξεις δημιουργούν όμορφες εικόνες και ζωντανεύουν τις περιγραφές των τοπίων και των προσώπων. 

Σπιτικό φρυδογραμμένο
αρχοντίσκιωτο δεμένο
πέτρα απ΄τη λιτή Μποσνάδα
κυπαρίσσια απ’ τη Γρανάδα...

Η υποδοχή στο σπίτι
θυμαρίσιο και φυστίκι
μούστου ξερικά λουκούμια
αρβανίτικη μουσούντα...

 Λέξεις βγαλμένες από το πλούσιο περιβόλι της ελληνικής γλώσσας , αρκετές από τη ντοπιολαλιά της περιοχής. Μέσα από τα ποιήματα περνούν οι άνθρωποι της , λεπτομέρειες από τη ζωή τους, τις πράξεις τους, τα συναισθήματά τους , αλλά και ό,τι άφησαν πάνω της , στην ψυχή της. 

Το γέλιο δεν κουράστηκε
στα χείλη να χαράζει
τα χρόνια ήρεμα περνούν
με ήλιο με χαλάζι

Παράστημα λεβέντικο
και λόγια μετρημένα
τα  χέρια σου μαστόρικα
μανίκια σηκωμένα


Όμορφο και το διαλογικό ποίημα
Άγγελος:
Περιβόλι μου γεμάτο
με αγκάθια και με βάτο
πες πώς ήσουνα στην πρώτη
την καλή  χρυσή σου νιότη;

Περιβόλι:
 Είχα δουλευτές γρανίτες
και κοπέλες μαργαρίτες
με τα χέρια τους παλεύαν
πετρολούλουδα μαζεύαν

Άγγελος:
Τώρα βλέπω είσαι μόνο
λυπημένο μες στον πόνο
πώς περνούνε οι χιονιάδες,
τα λιοπύρια, οι βοριάδες;

Περιβόλι:
Έχω τη μορφή τους ήλιο
την ανάσα τους αντήλιο
φύγαν μόνο τα κορμιά τους
με τα ρούχα τα φτωχά τους

Η ψυχή τους ανεμάκι
τα τραγούδια τους σαράκι
χώμα απαλό αφήσαν
που το ψιλοκοσκινήσαν...

   Δρόμοι, σπίτια, αυλές και μνημεία οριοθετούν τις αναμνήσεις της.

Δρόμοι μυριοπατημένοι,
με το χώμα στολισμένοι
οδηγείτε στα πορτάκια, στα σπιτάκια...

ή
Πέτρα του σπιτιού θεμέλιο
δάκρυ μου πικρό και γέλιο
χίλια δάχτυλα και χέρια
σε δουλέψαν νάσαι στέρια

ή
Πρίγκηπες, παραμυθάδες
πορφυρόσκεπες κυράδες
περπατώ και κλαίω λίγο
  « στου Μελισσουργού» τον Πύργο!

Η συλλογή έχει τυπωθεί σε ένα καλαίσθητο βιβλίο , το οποίο κοσμούν τα σκίτσα  του Γιώργου Κ. Μητρογιάννη , τα οποία η Αθηνά χαρακτηρίζει
 « ομοζυγωτικά  με τα γραπτά» της .

Η ίδια γράφει :
 " Με σεβασμό στο Άπαν - Σύμπαν της Ελληνικής Γλώσσας, αφιερώνω το πρώτο αυτό πόνημα μου στους Δασκάλους μου του Δημοτικού Σχολείου Καλυβίων Θορικού Αττικής και στους άξιους Φιλολόγους του Γυμνασίου και του Λυκείου Κερατέας Αττικής, που μας έμαθαν την Ελληνική και της ψυχής τους Γλώσσα.
                                                         Με τιμή και ευγνωμοσύνη"

Καλοδιάβαστο και καλοτάξιδο σε οδούς και μονοπάτια !




Αθηνά Γ. Αναστασίου , Οδοί και μονοπάτια [Σε πέντε ενότητες], Εκδόσεις ΑΩ, Καλύβια 2012


Οι στίχοι που παρατίθενται είναι αποσπάσματα σπό ποιήματα της συλλογής


Η φωτογραφία αφιερωμένη από μένα στην Αθηνά . Από πίσω γράφει: Καμμένα Βούρλα, 28 του Φλεβάρη 1978 (εκδρομή με το σχολείο)


* Ο στίχος του τίτλου από τον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου

2 σχόλια :

Ανώνυμος είπε...

Σοφία καλησπέρα!
Τι να πώ τώρα που αξιώθηκα τέτοιας τιμής απο έναν άνθρωπο άξιο σαν κι εσένα;Και μάλιστα φιλόλογο, που πρώτα-πρώτα σε εμένα δίνει την αξιολόγηση των γραπτών μου που δεν μπορώ εγώ η ίδια να την κάνω.
Ήταν τόσο αυθόρμητο όλο αυτό,βγήκε σχεδόν με μία γραφή,απ΄την ψυχή μου, σαν παιδικό τραγουδάκι αφτιασίδωτο. Έτσι ήταν οι άνθρωποι, το περιβάλλον, οι ψυχές τους: αφτιασίδωτοι. Είμαι τόσο συγκινημένη, και είναι η πρώτη φορά που είπα "ναί" στην παρουσίασή τους, γιατί ένοιωσα ότι το βιβλίο μου είναι σε καλά χέρια. Χαίρομαι που τιμάς και τον καλλιτέχνη μας, τον Γιώργο Μητρογιάννη [δάσκαλος στο επάγγελμα], που πέρισυ όλο τον χειμώνα μοιραστήκαμε τις αγωνίες αυτής της έκδοσης, μαζί με τον φίλο μας Πέτρο Μιχάλη, απο τα Καλύβια, που το εξέδωσε. Έχουμε, με τον Γιώργο, πλην των συγγενικών δεσμών, και την κοινή μας αναφορά στην παιδική ηλικία, αυτό το άπαρτο, έναντι όλων, κάστρο.
Η πρώτη σκέψη ήταν να εκδοθεί ένα βιβλίο με τραγούδια για παιδιά, που θα είχε μεταξύ άλλων και την εξής εισαγωγή:"Η οικογένεια, οι συγγενείς, οι γείτονες, το σχολείο και οι δάσκαλοί μου, η απλή αγροτική ζωή και η ευεποίκιλτη γή των Μεσογείων, μού χάρισαν έναν θησαυρό χωρίς χρηματική αξία:
Tην παιδική μου ηλικία, τα βιώματα της οποίας προστατεύθηκαν επαρκώς από το σκληρό κέλυφος του αγώνα της ζωής.
Αυτή η ομορφιά με συνοδεύει, με διεκδικεί με πείσμα από κάθε κακοτοπιά και βγαίνει πάντα νικητής!"
Αλλά στην πορεία άλλαξαν τα σχέδια και εξέδωσα πρώτα τις παιδικές μου, αλλά και τις εφηβικές μου αναμνήσεις.Δεν είναι τυχαίο ότι "συνάντησα" την Σοφία παραμονές Χριστουγέννων αγοράζοντας γλυκά σε ένα ζαχαροπλαστείο, και αφού έπιασα κουβέντα, χωρίς να γνωρίζω με ποιά μιλούσα, με την αδελφή της την Αλέκα.Αυτή η πολυλογία μού βγήκε σε καλό!Γιατί είναι σαν να αφήσαμε με τη Σοφία κάτι στη μέση.Που τώρα σαν να συνεχίζεται "ερήμην" μας!Αυτή η φωτογραφία έχει πολλή αγάπη.Ο Σακαρίκος, η Κατερίνα Μωραϊτου, η Αθηνά, η Σοφία, η Μαρία, η Καίτη Σοφρώνη, ο Στέλιος ο Λιέπουρης, καλά παιδιά, πολλή αγάπη, σεβασμός και αλληλοεκτίμηση.'Αμεση επικοινωνία, χωρίς κινητά!
Η Σοφία: Το χαμόγελο έως το δυνατό γέλιο, ο σεβασμός, η αρμονία, η πειθώ, τα επιχειρήματα, η σύνεση.Η αγάπη συμμαθητών και καθηγητών σε αυτήν,η Σοφία που θα έδινε στη Φιλοσοφική σχολή, η μόνη απ΄όλους μας.Πόσα να πώ, νοιώθω τόση αγάπη για την αποδοχή αυτής της μικρής προσπάθειας, που δεν την λέω"ποίηση", αλλά γραφή αναμνήσεων.Κι όμως κάτι διασώζει απ΄το παρελθόν,μού το λένε μικρότεροι απο εμένα, αλλά και κάποιοι μεγαλύτεροι, που έζησαν μακριά απο τα Καλύβια και επέστρεψαν αφού πήραν την σύνταξή τους.Έτσι ήταν τα Καλύβια;Αυτοί ήταν οι άνθρωποι; Και το life style;Μα πώς ζούσαν τόσο απλά; Δεν τους έλειπε τίποτε; Απάντηση θριαμβευτική: ΟΧΙ.Είχαν ο ένας τον άλλον, τη φωτιά να την βλέπουν στο τζάκι, πρίν τους ζεστάνει το σώμα, και τις άγιες γεύσεις του ψωμιού και των άγριων χόρτων με το λάδι της αγίας ελιάς.Ήθελα να το δώσω το βιβλίο αυτό στους φίλους, να πάρουν χαρά απο τις αναμνήσεις σε αυτούς τους απάνθρωπους καιρούς, για τους οποίους, Σοφία, θα μιλήσουμε κάποια στιγμή, μόνες μας, όπως και τότε, στο σχολείο, που συζητούσαμε "πολιτικά".Εάν "περνάει" στο blog το γέλιο σου, θάθελα να το ακούσω. Να παίρνω δύναμη. Γιατί καμμιά φορά σπάω απο τις αγωνίες μου. Όπως η μύτη του μολυβιού μου.
Τέτοια τιμή στο βιβλιάκι μου!Απο την Ήπειρο ξεκίνησε η πορεία του.Ποιός να μού τόλεγε! Σε ευχαριστώ Αλέκα που με αναγνώρισες μετά απο 34 χρόνια.Πώς τα κατάφερες; Τότε ήμουν 18, τον Δεκέμβρη του 2012, 52 ετών.Βέβαια ο δικός μας θησαυρός [η Σοφία] έφυγε μακριά μας.Ευτυχώς που το διαδίκτυο έχει και τα καλά του. Σοφία σε ευχαριστώ για την με πολλή εκ μέρους σου αγάπη παρουσίαση των γραπτών μου.Τώρα που έμαθα να μπαίνω στο blog, θα σε ζαλίσω. Ελπίζω ευχάριστα.Το ευχαριστώ μου είναι λίγο.Θα προμηθευτώ τα κατάλληλα υλικά, με τη βοήθεια του συζύγου μου, να ανεβάσω φωτογραφίες μου. Ά, θα πάω και στο κομμωτήριο, να βγώ καλή!Σε φιλώ, Αθηνά Γ. Αναστασίου.

sofia είπε...

Αθηνούλα σε ευχαριστώ από καρδιάς. Τι να πω για όλα αυτά που γράφεις! Γελώ και κλαίω συγχρόνως. Με αιφνιδίασε αυτό το σχόλιο.

Ευχαριστώ.